سهیل محمودیان کارشناس انرژی در گفت و گو با قدس آنلاین در رابطه با اهمیت توسعه روابط گازی ایران با کشورهای منطقه به خصوص در بین همسایگان شمالی کشور گفت: در سال‌های اخیر، ایران با توجه به موقعیت استراتژیک جغرافیایی‌اش و ذخایر عظیم گازی در داخل و نزدیکی به کشورهای دارای منابع فراوان مانند روسیه و ترکمنستان، در موقعیتی کم‌نظیر قرار گرفته که می‌تواند به هاب گاز منطقه تبدیل شود.

وی در ادامه افزود: یکی از سازوکارهای مهم تجارت گاز، سوآپ گازی است. ایران در سال‌های اخیر تجربه موفقی از سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان داشته است. در این مدل، ایران گاز ترکمنستان را در مرزهای شمالی تحویل می‌گیرد و به‌جای آن، همان مقدار گاز را در غرب یا جنوب کشور به مقصد نهایی تحویل می‌دهد. این روش نه‌تنها ایران را به یک بازیگر واسطه‌ای تبدیل می‌کند، بلکه می‌تواند درآمد ارزی، دیپلماسی فعال انرژی، و ایجاد زیرساخت‌های مدرن انتقال گاز را تقویت کند. اکنون وقت آن رسیده است که این تجربه، با مقیاسی بزرگ‌تر، در ارتباط با روسیه نیز تکرار شود. روسیه، به واسطه تحریم‌های غرب، نیازمند مسیرهای جدید صادرات گاز است و ایران می‌تواند در این زمینه شریک راهبردی آن باشد. سوآپ گاز روسیه به هند، پاکستان یا حتی کشورهای حوزه خلیج فارس، فرصت بی‌نظیری برای ارتقاء جایگاه ایران در بازار گاز آسیا ایجاد می‌کند.

محودیان با اشاره به اهمیت راهبردی اتصال مستقیم گازی بین ایران با روسیه و هند در شرایط جنگ با رژیم صهیونیستی گفت: توسعه زیرساخت‌های گازی و همکاری‌های چندجانبه، می‌تواند اثرات دیپلماتیک شگرفی برای ایران به دنبال داشته باشد. در شرایطی که فشارهای غربی و تحریم‌ها بر ایران ادامه دارد، ایجاد مشارکت‌های استراتژیک با کشورهایی مانند روسیه، چین، هند و حتی پاکستان، می‌تواند موازنه جدیدی در روابط خارجی ایران ایجاد کند. به‌ویژه، هند که به‌شدت وابسته به واردات انرژی است، علاقه‌مند به ایجاد مسیرهای پایدار و امن برای دریافت گاز است. ایران می‌تواند با ارائه مسیر ارزان، مطمئن و ژئوپلتیکی مناسب، جایگزین مناسبی برای برخی مسیرهای پرهزینه LNG و انتقال دریایی باشد. همچنین همکاری ایران با روسیه در این زمینه، می‌تواند باعث تضعیف سلطه غرب بر بازار جهانی گاز شده و هم‌زمان جایگاه ایران را در معادلات انرژی اوراسیا ارتقا بخشد.

وی افزود: در شرایطی که رژیم صهیونیستی وارد فاز تقابل مستقیم نظامی با محور مقاومت شده و تنش‌ها در منطقه به نقطه جوش رسیده است، ایجاد پروژه‌های بزرگ و مشترک گازی بین ایران، روسیه و هند، می‌تواند عاملی برای جلوگیری از گسترش درگیری‌ها باشد. همان‌گونه که خطوط گازی اروپا از روسیه، در دهه‌های گذشته، عامل بازدارندگی در تنش‌های ناتو و روسیه بوده‌اند، ایجاد خطوط حیاتی گاز از روسیه به هند با عبور از ایران نیز می‌تواند موجب تقویت تاب‌آوری امنیتی منطقه و کاهش تمایل کشورها به درگیری نظامی مستقیم شود. ایران در چنین الگویی نه‌تنها از لحاظ اقتصادی سود می‌برد، بلکه به شکل هوشمندانه‌ای، صحنه درگیری‌ها را از مرزهای خود دور کرده و مدیریت تنش را در دست می‌گیرد. در واقع، هر چه منافع مشترک انرژی در میان کشورها بیشتر باشد، احتمال جنگ کمتر و تعامل دیپلماتیک قوی‌تر خواهد بود.