این نشست که بر پایه مذاکرات اولیه شکل گرفته، بر دستیابی به صلح پایدار تمرکز دارد. بنا بر گزارشهای اخیر، این دیدار میتواند نقطه عطفی در جنگ بیش از سه ساله اوکراین باشد؛ جایی که تاکنون چند ده هزار نفر جان باختهاند و میلیونها نفر آواره شدهاند.
از تنشهای گذشته تا امید به گفتوگو
جنگ اوکراین که آغاز آن از فوریه ۲۰۲۲ بود، به یکی از پیچیدهترین بحرانهای جهانی تبدیل شده است. روسیه ادعای مالکیت بر مناطقی مانند کریمه، دونتسک و لوهانسک را دارد در حالی که اوکراین و غرب این اقدامها را اشغال غیرقانونی میدانند. به گزارش بیبیسی، دیدار در آلاسکا پس از دیدارهای محرمانه نماینده ویژه ترامپ، استیو ویتکاف با پوتین در مسکو برنامهریزی شده است. ترامپ این جلسات را «بسیار سازنده» توصیف و تأکید کرده همه طرفها به دنبال پایان درگیری هستند. مکان آلاسکا به عنوان نقطهای نمادین میان دو قدرت هستهای، از سوی کرملین «منطقی» ارزیابی شده؛ زیرا دو کشور از طریق تنگه برینگ همسایه هستند. این انتخاب همچنین یادآور دیدارهای تاریخی مانند نشست ریگان و گورباچف در ایسلند است که به کاهش تنشهای جنگ سرد کمک کرد.
بنا بر گزارش الجزیره، ترامپ پیشتر هشدار داده بود اگر روسیه تا ۸ آگوست به آتشبس نرسد، تحریمهای جدیدی اعمال خواهد شد؛ اما اکنون تمرکز بر گفتوگوی مستقیم قرار دارد. این تغییر رویکرد، بخشی از نمایش ترامپ برای پایان سریع جنگ اعلام شده است؛ جنگی که او آن را «فاجعهای برای جهان» میداند. زمینه گستردهتر شامل فشارهای اقتصادی بر روسیه، حمایت نظامی غرب از اوکراین و نگرانیهای جهانی از گسترش درگیری است. به گفته تحلیلگران بلومبرگ، این دیدار میتواند به کاهش قیمت انرژی و بهبود روابط دوجانبه کمک کند؛ اما ریسکهایی مانند تضعیف اتحاد ناتو را نیز به همراه دارد.
اختلافات و نقاط مشترک
به گزارش ایبیسی نیوز، ترامپ برگزاری دیدار را در شبکه اجتماعی تروث سوشال تأیید کرده و گفته است: «این نشست بسیار مورد انتظار میان من به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده و ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، روز جمعه ۱۵ آگوست ۲۰۲۵ در ایالت بزرگ آلاسکا برگزار میشود. جزئیات بیشتر به زودی اعلام خواهد شد». او بر تسریع روند صلح متمرکز شده و پیشنهاد «تعویض برخی سرزمینها» را مطرح کرده، با این توضیح که «ما مقداری را پس میگیریم و مقداری را تعویض میکنیم. تعویض سرزمینها به نفع هر دو طرف خواهد بود». البته از آنجا که اوکراین از روسیه سرزمینی را نگرفته، احتمالاً منظور ترامپ این است که روسیه بخشی از اراضی را که فتح کرده، به اوکراین پس بدهد. ترامپ شرط دیدار را مذاکره مستقیم پوتین با زلنسکی ندانسته و بیان کرده: «نه، این به پوتین بستگی دارد». او از زلنسکی خواسته «آماده امضا کردن چیزی باش» تا جنگ پایان یابد، در حالی که از کندی مذاکرات ابراز تأسف کرده است. بنا بر گزارش سیانان، ترامپ همچنین بر نقش بیشتر اروپا در تأمین هزینههای اوکراین تأکید دارد و معتقد است آمریکا نباید بار اصلی را به دوش بکشد.
در طرف مقابل، کرملین از طریق یوری اوشاکوف، مشاور پوتین دیدار را پذیرفته و بر شروط روسیه برای آتشبس تأکید میکند. به گزارش تاس، این شروط شامل خروج نیروهای اوکراین از مناطق دونتسک، لوهانسک، کریمه، خرسون و زاپوریژیا، عدم عضویت اوکراین در ناتو و محدودیتهای نظامی برای کییف است. پوتین از ترامپ برای دیدار بعدی در مسکو دعوت کرده و امیدوار به تقویت روابط دوجانبه، بدون نشانهای از عقبنشینی از مواضع روسیه است. بنا بر گزارش نیویورک تایمز، پوتین معتقد است توافق باید منافع مسکو را تضمین کند. او همچنین بر توقف حمایتهای نظامی غرب از اوکراین اصرار دارد که آن را عامل طولانی شدن درگیری میداند.
در این میان زلنسکی اما بر حفظ تمامیت ارضی اوکراین اصرار کرده و گفته است: «اوکراینیها سرزمین خود را به اشغالگر واگذار نمیکنند». به گزارش رویترز، او آماده همکاری با ترامپ برای صلح واقعی است؛ اما تأکید کرده هر توافقی بدون حضور اوکراین «مردهمتولد» خواهد بود و جنگ را تقصیر روسیه میداند: «این جنگ باید پایان یابد و روسیه باید آن را پایان دهد. روسیه شروعکننده است و آن را طولانی میکند». زلنسکی همچنین پیشنهاد تعویض سرزمینها را رد کرده و هشدار داده نباید هیچ پاداشی به روسیه داده شود. بنا بر گزارش کییف ایندیپندنت، او بر ضرورت شرکت اوکراین در هر مذاکرهای تأکید دارد و از غرب خواسته حمایت نظامی را ادامه دهد. البته زلنسکی در حالی این صحبتها را انجام داده که میداند بدون حمایت نظامی غرب، توانایی ادامه جنگ حتی برای چند ساعت را هم ندارد.
نگرانیها و تلاش اروپا برای هماهنگی
در صورت دستیابی به توافق، اوکراین ممکن است با احتیاط به آن واکنش نشان دهد و بر ضرورت حضور خود در مذاکرات تأکید کند. به گزارش تلگراف، زلنسکی پیشتر بیان کرده آماده گفتوگو برای صلح پایدار است؛ اما هرگونه واگذاری را رد میکند که این میتواند به افزایش فعالیت دیپلماتیک برای تقویت موقعیت کییف منجر شود. اوکراین احتمالاً حمایت بینالمللی را حفظ میکند و ممکن است عملیات نظامی را برای بهبود وضعیت میدانی تشدید کند. کارشناسان معتقدند بدون تضمینهای امنیتی، کییف توافق را نپذیرد.
از سوی اروپا، رهبران اتحادیه اروپا و ناتو تحولات را با دقت دنبال خواهند کرد. بنا بر گزارش بیبیسی ممکن است جلسات اضطراری برگزار شود تا نقش اروپا در حمایت از اوکراین محفوظ بماند، با تمرکز بر امنیت قاره و جلوگیری از تضعیف اتحاد. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا پیشتر بر هماهنگی با آمریکا تأکید کرده و هشدار داده هر توافقی باید منافع اوکراین را در نظر بگیرد. کشورهای کلیدی مانند آلمان و فرانسه ممکن است کمکهای نظامی را افزایش دهند و بر «بیداری اروپا به تهدید روسیه» تمرکز کنند. نگرانی اصلی اروپا، امتیازدهی به روسیه و کاهش حمایت آمریکاست که میتواند به تنشهای داخلی در ناتو منجر شود.
چشمانداز کلی؛ فرصتها و چالشهای پیش رو
این نشست فرصتی را برای پیشرفت در راستای صلح فراهم میکند و جهان منتظر است ببیند چگونه گفتوگوها به کاهش تنشها کمک خواهد کرد. به گزارش آلاسکا پابلیک، فرماندار آلاسکا آمادگی میزبانی را اعلام کرده و آن را «گامی تاریخی» دانسته است. با حفظ روحیه همکاری، امکان دستیابی به راهحلی متوازن که منافع همه را در نظر بگیرد، وجود دارد؛ اما چالشهایی مانند اختلافات عمیق بر سر سرزمینها و فشارهای داخلی در روسیه و اوکراین باقی است. تحلیلگران نیویورکتایمز پیشبینی میکنند اگر دیدار به آتشبس اولیه منجر شود، مذاکرات گستردهتری با حضور اروپا و اوکراین دنبال خواهد شد. در نهایت، موفقیت این دیدار به انعطافپذیری طرفها بستگی دارد، در حالی که جهان امیدوار به پایان این بحران انسانی است.
نظر شما