جهان امروز از نیاز مطلق به نفت عبور کرده و آرامآرام به سمت برنامههای جدید و همچنین کشف منابع تازه با توسل به خطوط حملونقل کمهزینه میرود. ایران اسلامی علاوه بر اینکه در ژئوپلتیک ویژهای قرار دارد، ضروری است فرصت همجواری با کشورهای آسیای میانه را هم جدی بگیرد؛ زیرا در آینده دور، منطقه اوراسیا بازیگر اصلی توسعه تجارت مبنی بر ترانزیت خواهد بود. باید زیرساختهای کشور ما به صورت فنی و تخصصی طراحی شود. اینکه چرا شبکه ریلی کشور ما یا به بنبست میرسد یا در نزدیکی مرز متوقف میشود، همچنان بیپاسخ مانده است. در سالهای اخیر، هیچگاه شاهد تنظیم یک شبکه ریلی نبودهایم که کریدورهای اقتصادی ما از یک مرز تا مرز دیگر را تأمین کند. راهآهن تبدیل به ابزار رأیآوری برخی از نمایندگان مجلس شده است. وظیفه نمایندگان پارلمان این است خطوط ریلی را به سمت شهرهای مهم که ظرفیت بینالمللی دارند، ببرند و امکان اتصال مرزهای مختلف کشور به یکدیگر را فراهم کنند. نظام تصمیمگیری و بروکراسی ما هم مزید برعلت است و نمیگذارد تکلیف ما روشن شود. باید جایگاه کشورمان در چرخه ارزش کریدورهای بینالمللی از جمله طرح «کمربند و جاده» چین روشن شود. یکی از دغدغهها مسئله اما و اگرهای تعامل با چین است. باید ارزیابی شود پروژههای زیرساختی تعاملی با چین و روسیه که در دستورکار قرار گرفته، چقدر با نیازهای ایران اسلامی همراستاست. همچنین برنامه این کشورها برای توسعه مسیرهای ترانزیتی و نسبت آن با نیازهای ایران روشن باشد. حتی لازم است مشخص شود موضع ما در قبال سرمایهگذاری چین در پاکستان در قالب طرح «راهرو اقتصادی چین» در همسایگی ایران و همچنین آینده اتصال بندر گوادر به بندر چابهار با توجه به توسعهای که چین در طرف پاکستانی در نظر گرفته، چیست. حجم سرمایهگذاری چین در چابهار برای توسعه جادهای و ریلی تقریباً ۵۵میلیون دلار است و گزارشهای مصور عجیب منتشر شده از این اقدامات حاکی از حرکت سریع پروژههای ترانزیتی تا دریای آزاد بوده و عربستان سعودی نیز به دنبال ساخت شهر پالایشگاهی در پاکستان است. باید نسبت ما با این تحولات روشن شود؛ به عنوان مثال مدتهاست منتظر سرمایهگذاری طرف هندی هستیم و درنهایت حجم سرمایهگذاری آنها در بندر چابهار ۵۵میلیون دلار بیشتر نیست. باید بدانیم ایران در چشماندازهای منطقهای چه جایگاهی دارد. مشخص نیست نگاه آنها به ما نگاه همسو، رقیب و یا خنثی است. راهبرد منسجم و ملی نیز مهم است. نیاز است در مورد زیرساختهای راهبردی، نگاه جهانی و بینالمللی نیز داشته باشیم. مثلاً حملونقل ما در نهایت باید به دریا و یا کشورهای همسایه ختم شود. بهعنوان مثال راهآهن رازی تا مرز ترکیه رفته و از سالها پیش بلاتکلیف است. یکی از چالشهای ما در قضیه توسعه مناطق آزاد، بحث سوءمدیریت مدیران است که منافع ملی را قربانی منافع شخصی و گرفتن پورسانت از شرکتهای سرمایهگذار میکنند و در آخر موجب فرار سرمایهگذاران میشوند. امروز نیاز کشورما نگاه کلان مدیریتی و نظارتی به احداث، تکمیل و راهاندازی کریدورهای اقتصادی سیاسی است.
۲۴ دی ۱۴۰۱ - ۰۳:۱۸
کد خبر: ۸۴۱۳۵۷
زمان مطالعه: ۲ دقیقه
نظر شما