در آخرین پیام نیمه شعبانِ حیات نورانی امام خمینی(ره)، ایشان در هشداری آتشین به مسئولان فرمودند که جمهوری اسلامی، سکوی پرتاب حکومت جهانی مهدوی(عج) است و غرق شدن در مسائل مادی، خیانت به خون شهیدان و تعویق فرج است. ایشان با ترسیم افقی فراتر از مرزهای ایران، تکلیف نظام را در گرو تلفیق «مقاومت جهادی» و «روشنگری انقلابی» دانستند؛ فرمولی که امروز با جهاد تبیین و خیزش جوانان مؤمن، طلوع تدریجی خورشید عدالت را نوید می‌دهد.

برای بررسی بیشتر با حجت‌الاسلام والمسلمین سعید صلح‌میرزایی، نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری هم کلام شدیم. او در این گفت‌وگو تأکید می‌کند که امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند تقویت روحیه جهادی و روشنگری در میان آحاد جامعه هستیم تا بتوانیم در برابر توطئه‌های دشمنان ایستادگی کرده و آرمان‌های امام خمینی(ره) و شهدا را محقق سازیم.

انقلاب ایران، طلوع‌گاه تمدن جهانی اسلام و مقدمه‌ای برای ظهور حضرت مهدی(عج)

حجت‌الاسلام صلح میرزایی در ابتدا با اشاره به متن پیامی که امام خمینی(ره) در نیمه شعبان سال ۶۸، آخرین نیمه شعبانی که در قید حیات بودند؛ می‌گوید: امام(ره) در توصیه‌ای فرمودند «مسئولان ما باید بدانند که انقلاب ما محدود به ایران نیست. انقلاب مردم ایران نقطۀ شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجت است که خداوند بر همۀ مسلمانان و جهانیان منت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد. مسائل اقتصادی و مادی اگر لحظه‌ای مسئولین را از وظیفه‌ای که بر عهده دارند منصرف کند، خطری بزرگ و خیانتی سهمگین را به دنبال دارد. باید دولت جمهوری اسلامی تمامی سعی و توان خود را در ادارۀ هر چه بهتر مردم بنماید، ولی این بدان معنا نیست که آنها را از اهداف عظیم انقلاب که ایجاد حکومت جهانی اسلام است منصرف کند.» در تحلیل این پیام و بررسی ابعاد آن، امام خمینی(ره) به‌طور ویژه و با نگرشی عمیق، مسئولان را به این حقیقت آگاه می‌سازد که انقلاب اسلامی ایران تنها یک تحولی داخلی نیست، بلکه نقطه آغاز انقلاب عظیم‌تر جهانی است. این انقلاب، نه فقط برای ایران بلکه به‌طور فراگیر برای امت اسلام در نظر گرفته شده و در نهایت به ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) منتهی خواهد شد. امام خمینی(ره) در این پیام به‌روشنی تأکید دارند که انقلاب اسلامی ایران باید در چارچوب اهداف جهانی و فراملی خود قرار گیرد.

او به بخش‌های کلیدی این پیام اشاره کرده و می‌افزاید: یکی از محورهای اصلی این پیام، تأکید امام(ره) بر این نکته است که مسئولان نباید اجازه دهند چالش‌های اقتصادی و مادی، آن‌ها را از مسیر اصلی انقلاب منحرف کند. امام(ره) به مسئولان هشدار می‌دهند که این مشکلات نباید باعث غفلت از رسالت بزرگ آن‌ها در تحقق اهداف عالی انقلاب اسلامی شود. از این منظر، انقلاب ایران باید همچون نقطه آغازین یک تحول جهانی اسلام و مقدمه‌ای برای ظهور حضرت مهدی(عج) در نظر گرفته شود. این پیام به‌طور عمیق به شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی اشاره دارد، تمدنی که در آن ارزش‌هایی مانند علم، اخلاق، معنویت و عدالت به‌صورت جامع و جهانی تحقق می‌یابد. امام خمینی(ره) بر این باور بودند که برای رسیدن به این تمدن، ابتدا باید در جامعه‌ای مانند ایران، به‌ویژه در ساختار حکومتی، این اصول به‌درستی اجرا شود تا زمینه برای پذیرش جهانی رهبری حضرت ولی‌عصر(عج) فراهم گردد.

مسئولیت‌های انقلاب اسلامی؛ مسیر روشن به سوی تمدن اسلامی

عضو مجلس خبرگان رهبری تأکید می‌کند: سخنان امام خمینی(ره) نه تنها در چارچوب انقلاب اسلامی، بلکه در تقویت نگاه جهانی به این انقلاب نیز نقشی بی‌بدیل دارند. این اندیشه‌ها ما را به افقی بزرگتر و تاریخی‌تر رهنمون می‌کنند. مسئولان جمهوری اسلامی باید با حفظ مسیر اصلی انقلاب، اهداف عالی آن را محقق کنند. امام(ره) در برخی از بیانات خود اشاره کرده‌اند که در ابتدا تصور نمی‌کردند این انقلاب به زودی و در آن مقطع زمانی خاص به پیروزی برسد و در جایی اشاره کرده‌اند که ممکن است خودشان شاهد پیروزی انقلاب نباشند. رهبری نیز پیروزی انقلاب را معجزه‌ای همانند عصای حضرت موسی(ع) و عبور بنی‌اسرائیل از دریا دانسته‌اند. حتی بسیاری از علمای برجسته و خواص از پیروزی انقلاب ناامید بودند و باور نمی‌کردند رژیم طاغوتی که سال‌ها بر ایران حاکم بود، به این سرعت ساقط شود. مراحل انقلاب را می‌توان اینگونه بیان کرد که ابتدا باید رژیم طاغوت از میان برداشته می‌شد، سپس نظام اسلامی جدیدی باید بر اساس اصول اسلامی تثبیت می‌شد. در ادامه، برای تحقق اهداف انقلاب، مسئولین جدید باید به‌طور کامل به آموزه‌های اسلام عمل می‌کردند. در مرحله بعد، این نظام اسلامی باید به جامعه‌ای اسلامی تبدیل می‌شد و در نهایت، هدف نهایی، تحقق تمدن اسلامی بود که امام خمینی(ره) همواره آن را در افق انقلاب اسلامی می‌دید.

صلح میرزایی همچنین خاطرنشان می‌کند: امام خمینی(ره) بر این باور بود که انقلاب اسلامی به عنوان زمینه‌ساز ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) باید از طریق تغییرات تدریجی در ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی رخ دهد. ایشان معتقد بودند که ظهور امام زمان(ع) یک اتفاق ناگهانی نیست، بلکه یک طلوع تدریجی است که نیازمند آماده‌سازی‌های گسترده در جامعه است. طرح امام خمینی(ره) بر اساس اصول اسلام بر این بود که باید مردم را آگاه کرده و آنان را برای حضور فعال در صحنه انقلاب متقاعد کرد. امام(ره) در پاسخی به درخواست شهید اندرزگو برای ترور شاه فرمودند: «ترور شاه فایده‌ای ندارد، باید مردم را آگاه کرد». باور امام این بود که تنها با حضور مردم در صحنه انقلاب و از طریق آگاهی‌بخشی به آنان، می‌توان پیروزی را تضمین کرد. این تفکر ریشه در تعالیم اسلامی دارد؛ انسان از نظر خداوند بسیار محترم است و برای بیداری مردم از خواب غفلت، حتی به حضرت موسی(ع) دستور داده شد تا با زبان نرم به فرعون تذکر دهد. این رویکرد امام خمینی(ره) به تبیین و آگاهی یکی از ارکان اصلی حرکت‌های انقلابی بود.

رهیافت رهبری در پیروزی انقلاب اسلامی

این استاد حوزه و دانشگاه یادآور می‌شود: مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان طلاب در سال 1394 به تأکید امام خمینی(ره) بر ضرورت آگاه‌سازی مردم اشاره کردند. حضرت امام(ره) که خود از تربیت‌یافتگان حوزه علمیه بود، در دوره‌های سخت و دشوار مبارزه، نقش بسزایی در تثبیت جایگاه حوزه علمیه قم ایفا کردند. ایشان در یکی از سخنانشان نقل کردند که در دوران اقامت در پاریس، زمانی که از مشارکت مردم در راهپیمایی‌های روستایی در اطراف خمین مطلع شدند و شنیدند که حتی روحانی مسن روستا در صف مقدم حرکت می‌کند و مردم شعارهایی مشابه شعارهای تهران سر می‌دهند، گفتند: «وقتی این را شنیدم، یقین پیدا کردم که این انقلاب پیروز خواهد شد». امام(ره) با اشاره به گسترش انقلاب در دورترین نقاط، این پیام را به وضوح رساندند که نه تنها در شهرهای بزرگ، بلکه در تمامی روستاها و نقاط دور دست کشور، نهضت اسلامی نفوذ کرده و پیروزی آن قطعی است. این هم‌صدایی گسترده مردم، رژیم شاهنشاهی را که از حمایت قدرت‌های بزرگ جهانی برخوردار بود، به زانو درآورد.

حجت‌الاسلام صلح میرزایی با اشاره به کتاب ارزشمند خاطرات مبارزات رهبر انقلاب و توصیه اکید به خواندن آن، توضیح می‌دهد: این کتاب که به زبان عربی توسط خود مقام معظم رهبری نگاشته شده است، همان کتابی است که شهید سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، در مراسم جشن 40 سالگی انقلاب اسلامی در مجمع سیدالشهدا(ع) در ضاحیه جنوبی بیروت معرفی کرد. در این کتاب، رهبری توضیح می‌دهند که از آغاز نهضت، دو خط در کنار یکدیگر وجود داشت: خط مقاومت و خط روشنگری اما با افزایش فشار رژیم در سال‌های 45 و 46 که اختناق به اوج خود رسید، برخی از یاران امام به این نتیجه رسیدند که تنها باید به روشنگری پرداخت. در قرآن کریم، آیه 39 سوره احزاب آمده است: «الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسَالَتِ اللَّهِ وَیَخشَونَهُ وَ لا یَخشَونَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَکَفَی بِاللَّهِ حَسِیبًا». در این آیه اشاره به کسانی است که رسالت الهی را منتقل می‌کنند و تنها از خداوند می‌ترسند. اما کسانی که فقط سخن می‌گویند و خدا را اثبات می‌کنند، بدون اینکه تاثیرگذار باشند، در حقیقت به رسالت الهی عمل نمی‌کنند.

مقاومت و روشنگری؛ دو بال پرواز انقلاب اسلامی

مسئول دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی بیان می‌کند: رهبر انقلاب در کتاب خون دلی که لعل شد می‌فرمایند «برای اینکه ثبت در تاریخ شود میگویم که من از اندک افراد معدودی بودم که در تمام طول نهضت، این دو خط -یعنی مقاومت و روشنگری- را با هم آمیختم و به این ویژگی معروف بودم.» و در ادامه می‌گویند: «مقاومت بدون روشنگری به ارتجاع می‌انجامد و روشنگری بدون مقاومت، خشک و بی روح می‌شود. خط انقلاب اسلامی از ترکیب مقاومت و روشنگری تشکیل می‌گردد». مقام معظم رهبری در تشریح بیانیه گام دوم انقلاب، راهبرد کلیدی‌ای را برای طلاب و جوانان ترسیم کردند. از دیدگاه ایشان و امام خمینی(ره)، حرکت مردمی و عمومی، قلب تپنده انقلاب اسلامی است. مردم باید در میدان حاضر شوند تا انقلاب به اهداف بلندمدت خود دست یابد. این جنبش عمومی که رهبر انقلاب در سال ۱۳۹۸ بر آن تأکید کردند، همچنان برای تحقق آرمان‌های انقلاب و زمینه‌سازی ظهور امام عصر(عج) ضروری است. اگر چه انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، اما تکمیل آن مستلزم تداوم حرکت مردمی است.

حجت الاسلام صلح میرزایی در پایان تاکید می‌کند: اولویت اصلی در این مسیر، جلب مشارکت جوانان است. آغاز انقلاب با حضور جوانان، زمینه‌ساز حضور گسترده‌تر مردم شد. این روند در طول تاریخ انقلاب اسلامی ثابت کرده که حرکت عمومی مردم، محور اصلی تحقق آرمان‌های انقلاب است. امام خمینی(ره) نیز بر این باور بودند که اسلامی شدن دولت تنها با کلاس‌های اخلاق محقق نمی‌شود، بلکه نیازمند حضور جوانان مؤمن و انقلابی در عرصه‌های مختلف است. رهبر معظم انقلاب در سخنان اخیر خود «جهاد تبیین» را به عنوان مهم‌ترین عرصه جهاد معرفی کردند. در شرایطی که دشمن با ابزارهای رسانه‌ای و جنگ روانی سعی در تحریف واقعیت‌ها دارد، روشنگری و تبیین حقایق نقشی حیاتی ایفا می‌کند. بیان صحیح حقایق، رابطه عمیق مردم با انقلاب را حفظ می‌کند و حرکت آن‌ها را در مسیر تحقق اهداف بلندمدت تداوم می‌بخشد.