مشکل دسترسی به زمین در اروپا فراتر از هزینه‌های بالاست و شامل «احتکار زمین» توسط کشاورزان بازنشسته برای دریافت یارانه و رقابت با سرمایه‌گذاران خارجی می‌شود. دولت فرانسه با تغییر نگرش از کشاورز به کارآفرین و استفاده از نهادهای تخصصی به عنوان واسطه، الگویی برای سایر کشورهای اروپایی ارائه می‌دهد.
استراتژی تجدید نسل و بهبود دسترسی به زمین در اروپا
دسترسی به زمین بخش کلیدی از چشم‌انداز اتحادیه اروپا برای کشاورزی است که توسط کمیسر کشاورزی اروپا در نمایشگاه کشاورزی (Salon de l’Agriculture) ارائه شد.
کمیسر طی نطقی اذعان کرد: «ما یک استراتژی برای تجدید نسل اعلام کرده‌ایم که امسال منتشر خواهد شد. ما باید دسترسی به زمین را بهبود ببخشیم.»
او از «تفاوت‌های عظیم بین کشورهای عضو، با ۱۲ درصد کشاورزان در اتحادیه اروپا که زیر ۴۰ سال سن دارند» ابراز تاسف کرد و مثال مثبت اتریش را اضافه کرد که این رقم ۲۴ درصد است. او در ادامه گفت: «ما باید از خودمان بپرسیم چرا در برخی مکان‌ها کار می‌کند و در جاهای دیگر نه.»
برای مثال، اتریش و ایرلند، تبادل زمین بین کشاورزان جوان را تسهیل می‌کنند تا به آنها کمک کنند موقعیت ساختاری زمین بهتری به دست آورند. در ایتالیا، کارآفرینان کشاورزی و کشاورزان جوان تا سن ۴۱ سالگی می‌توانند برای تامین مالی ۱۰۰ درصدی خرید زمین درخواست دهند.
مدل موفق فرانسه در اتصال کشاورزان جوان و مالکان زمین
فرانسه مدت‌هاست که با اتکا به نهادهای دولتی به نام «سیفر» (Safer) به عنوان یک رهبر در این زمینه شناخته می‌شود. این نهادها با شناسایی مالکان مایل به فروش زمین، آنها را به کشاورزان جوان متصل می‌کنند. همچنین، در صورت نیاز، زمین را خریداری کرده و تا زمان توانایی خرید توسط کشاورزان، به آنها اجاره می‌دهند.
اما حمایت از دسترسی کشاورزان جوان به زمین، به یک شکل در سراسر اتحادیه اروپا تنظیم نمی‌شود.
طرح جدید سیفر برای تسهیل دسترسی به زمین برای کشاورزان جوان فرانسوی
مدیر فدراسیون ملی سیفر (FNSafer)، در گفتگو با یوراکتیو، از مدل فرانسوی به عنوان «موفق‌ترین مدل در جهان» دفاع می‌کند، اما اذعان می‌کند که مشکلات خاصی برای کشاورزان جوان وجود دارد. او گفت: «آنها منابع مالی لازم برای شروع پروژه خود را ندارند و میزان سرمایه مورد نیاز برای خرید زمین آنقدر عظیم است که حتی اگر سودآور باشد، بانک‌ها تمایلی به وام دادن ندارند.»
وی توضیح داد با اجرای این طرح جدید، کشاورزان جوان فرانسوی که زمین را از طریق سیفر اجاره می‌کنند، تا ۲۵ سال فرصت خواهند داشت تا در سرمایه عملیاتی مزرعه خود سرمایه‌گذاری کنند. آنان همچنین می‌توانند زمان خرید زمین را انتخاب کنند.
موانع دسترسی به زمین برای کشاورزان جوان؛ فراتر از هزینه‌ها
به گفته دبیرکل شورای جوانان کشاورز اروپا (CEJA) مشکل دسترسی به زمین فقط به هزینه مربوط نمی‌شود، بلکه به پدیده «احتکار زمین» نیز مرتبط است. کمک‌های مستقیم اتحادیه اروپا به کشاورزان، یارانه به ازای هر هکتار است.
دبیرکل CEJA تاکید کرد که در فرانسه، سیستم «حذف متقابل» وجود دارد، به این معنی که وقتی کشاورزان بازنشسته می‌شوند، «یا پرداخت مستقیم خود» را از دولت «یا طرح بازنشستگی خود» را دریافت می‌کنند.
وی افزود: «وقتی مردم از کشاورزی بازنشسته می‌شوند، اغلب تصمیم می‌گیرند زمین خود را نگه دارند تا پرداخت‌های مربوط به آن را به عنوان منبع درآمد دریافت کنند. این امر دسترسی کشاورزان جوان به مالکیت زمین را بیشتر به تاخیر می‌اندازد.»
برای مقابله با این چالش، نمایندگان CEJA خواستار «سیستم‌های بازنشستگی بهتر در اروپا» هستند. آنها ادعا می‌کنند که «سیاست مشترک کشاورزی (CAP) نمی‌تواند جایگزین یک بازنشستگی مناسب شود.»
بر اساس اظهارات دبیرکل فرانسه ۲۰۳۰، طرح سرمایه‌گذاری جدید، که صندوق مذکور نیز بخشی از آن است، ساختار فعلی بازنشستگی کشاورزان در فرانسه را دستخوش تغییر نمی‌کند. با این حال، این طرح با هدف فراهم آوردن منابع مالی، زمینه را برای کشاورزان مسن‌تر فراهم می‌آورد تا بتوانند درآمد بازنشستگی خود را به شیوه‌های نوین و متنوع مدیریت کنند.
تغییر نگرش دولت فرانسه نسبت به کشاورزان؛ از تولیدکننده به کارآفرین
به طور کلی، دبیرکل فرانسه ۲۰۳۰ توضیح داد که طرح جدید فرانسه نشان‌دهنده تغییر نگرش دولت نسبت به کشاورزان با هدف تبدیل آنها به کارآفرین به عنوان بخشی از یک رویکرد استارتاپی کشاورزی است.
بازیکنان دیگری نیز قبلاً این رویکرد کارآفرینی را اتخاذ کرده‌اند و برای دسترسی به زمین با کشاورزان رقابت می‌کنند.
شورای CEJA هشدار داد: ما شاهد افزایش خرید زمین توسط بازیکنان دیگری مانند سوپرمارکت‌ها، سرمایه‌گذاران خارجی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سوداگرانه هستیم.
برای مقابله با این مشکل سوداگری، یکی از نمایندگان پارلمان اروپا اظهار داشت که اتحادیه اروپا یک رصدخانه زمین‌های کشاورزی ایجاد خواهد کرد. اما به گفته یکی از اعضای CEJA، کشاورزان جوان به اقدامات بیشتری در زمینه سازماندهی بازار زمین نیاز دارند.
نظر شما