روزنامه وطن امروز درمورد مذاکره روز گذشته نوشت: مذاکرات غیرمستقیم عباس عراقچی و استیو ویتکاف در مسقط با انتقال پیام‌های مکتوب از طریق وزیر خارجه عمان برگزار شد. این موضوع در تضاد کامل با ادعای ترامپ درباره برگزاری مذاکرات مستقیم بود. در نتیجه، روایت ایران از مذاکرات معتبرتر و روایت ترامپ بی‌اعتبار شد. همچنین برخلاف تهدید کاخ سفید به ترک مذاکرات در صورت غیرمستقیم بودن، در عمل خواسته ایران مبنی بر غیرمستقیم بودن مذاکرات محقق شد. تعیین عمان به‌جای امارات به‌عنوان میزبان مذاکرات نیز خواسته ایران بود. بنابراین ایران تاکنون در موقعیت برتر قرار داشته و فرضیه‌هایی مانند تضعیف ایران بعد از جنگ رژیم صهیونیستی و مقاومت بی‌اساس بوده است.
تعیین محل و نوع مذاکره طبق خواست ایران، نشان داد تهدید نظامی آمریکا برای اجبار ایران بی‌اعتبار بوده و حتی توان تحمیل شیوه مذاکره را نیز نداشته‌اند. عراقچی اعلام کرد ۴ بار پیام‌های مکتوب میان طرفین رد و بدل شد. این شیوه باعث مستند شدن کلیه مطالب می‌شود، که به‌ویژه در مواجهه با بدعهدی‌های سابق ترامپ اهمیت دارد.
عراقچی پس از مذاکرات، فضای جلسه را سازنده توصیف کرد و گفت ادبیات طرفین محترمانه بوده و ۲ طرف به دنبال توافق با موضع برابر هستند، نه گفت‌وگوی بی‌نتیجه. وی تاکید کرد آمریکایی‌ها اصرار به توافق سریع دارند، اما تحقق این هدف نیازمند بررسی بیشتر است. همچنین افزود که مبنای مذاکرات مشخص شده و جلسه بعدی با دستورکار مشخص و جدول زمانی همراه خواهد بود. استیو ویتکاف نیز مذاکرات را مثبت و سازنده ارزیابی کرد.
با این حال، این تنها گام اول مذاکرات است و مسائل اصلی باقی مانده‌اند. مهم‌ترین موضوع، توازن در اجرای تعهدات است. هدف آمریکا از توافق، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است؛ هدفی که حتی با توافق محدود درباره سطح غنی‌سازی ۶۰ درصد هم قابل ادعاست. در مقابل، هدف ایران لغو تحریم‌هاست. سوال این است که آیا آمریکا حاضر به لغو تحریم‌ها و رعایت توازن هست؟
سابقه بدعهدی ترامپ نیازمند تضمین‌هایی از سوی ایران برای اطمینان از پایبندی آمریکا است. یکی از موضوعات مهم، تعیین تکلیف مکانیزم ماشه است، که در صورت بی‌توجهی می‌تواند به ضرر ایران تمام شود. با تجربه خسارت برجام، باید دید تیم ایرانی چه تدابیری برای تضمین منافع کشور اندیشیده است.
همچنین بحث توافق موقت، یکی از احتمالات مطرح‌شده در رسانه‌های آمریکایی است. با شروع مذاکرات جدی‌تر از روز شنبه، باید دید طرفین به سمت توافق موقت برای زمان‌بندی کوتاه و ادامه مذاکره برای توافق جامع پیش خواهند رفت یا خیر. اگرچه طرفین مذاکرات را سازنده دانسته‌اند، اما به‌دلیل بی‌اعتمادی گسترده به دولت آمریکا، قضاوت نهایی در ایران هنوز شکل نگرفته و باید منتظر رفتار آمریکا در ادامه مذاکرات ماند.
نظر شما