حرم مطهر وی در قم، با وعده بهشت برای زائران و نقش محوری در تربیت عالمان و احیای معارف شیعی، قداستی همتراز بزرگترین مقدسات جهان اسلام دارد.

حضرت معصومه(س) ویژگی های منحصر به فردی دارد که هیچ یک از امام زادگان ندارند. حرم آن حضرت و قبر نورانیش برکات بزرگی دارد که در کمتر نقطه ای از زمین می توان یافت ؛ بی مبالغه است که گفته شود یکی از مقدس ترین اماکن روی زمین و معادل دیگر اماکن مقدس دنیاست.

در میان امام زادگان ایران و شهرقم وفرزندان حضرت امام موسی(ع) که نورافشانی می کنند، ماه تابانی که همه آنها را تحت الشعاع انوار درخشان خود قرار داده ، تربت پاک شفیعه محشر، کریمه اهل بیت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ دخت گرامی موسی بن جعفر، حضرت معصومه (س) می باشد.

حضرت فاطمه معصومه(س) از جهت شخصیت فردی و کمالات روحی در بین فرزندان موسی بن جعفر(ع) بعد از برادرش، علی بن موسی الرضا (ع) در والاترین رتبه جای دارد. این در حالی است که شیخ مفید و دیگران فرزندان دختر امام کاظم(ع) حداقل هجده تن بوده اند و فاطمه در بین این همه بانوی مکرمه سرآمد بوده است.

حاج شیخ عباس قمی درباره دختران موسی بن جعفر می نویسد: «برحسب آنچه به ما رسیده، افضل آنها سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی (ع) معروف به حضرت معصومه است».

اما شیخ محمد تقی تستری در "قاموسی الرجال" فضیلت وی را نه تنها در بین دختران، بلکه پسران حضرت غیر از امام رضا (ع) بی نظیر می داند و می نویسد: "در میان فرزندان امام کاظم (ع) با آن همه کثرتشان، بعد از امام رضا (ع) کسی هم شأن حضرت معصومه (س) نیست ."

بی گمان این نحوه اظهار نظرها و نگرش به شخصیت فاطمه دختر موسی بن جعفر (ع) بر برداشتهایی استوار است که از متن روایات وارده از ائمه به دست آمده است. روایاتی که مقامهایی را برای فاطمه معصومه (س) برشمرده اند مقامی که نظیر آن را برای دیگر برادران و خواهران وی ذکر نکرده اند و به این ترتیب نام فاطمه معصومه(س) را در شمار زنان برتر جهان قرار داده اند. حال به طور اختصار به بررسی بعضی از خصوصیاتی که آن حضرت را از دیگر امام زادگان جدا می کند می پردازیم.

1 . شرافت خانوادگی: تأثیر شخصیت پدر و مادر در روح و جسم فرزندان را نمی توان انکار کرد. این تأثیرپذیری در وجود فاطمه معصومه (س) از برجستگی خاصی برخوردار است. اواز هر دو طرف (پدر و مادر) فضایلی را به ارث برد که تنها برادرش علی بن موسی الرضا (ع) آنها را به صورت کامل در خود جمع کرده بود و به نظر می رسد بتوان سربرتری شخصیت والای فاطمه معصومه (س) بر دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر (ع) را در همین نکته یافت که فاطمه معصومه (س) مانند برادرش از هر دو طرف پاکیزه ترین خصال و ویژگیها را به ارث برد با وجود بانوان دیگری در خاندان امام کاظم (ع) گویی "نجمه" ستاره پر نور بانوان امام کاظم است که به سان پرفروغ ترین ستاره ها می درخشد و به راستی که تمام فروغش را به دو پاکیزه گوهرش، علی بن موسی الرضا (ع) و فاطمه معصومه (س) منتقل کرد.

مطالعه سیره ائمه گواهی می دهد که طهارت و پاکی مادر شرط اساسی برای گزینش مادران امامان بوده است و سعادتی که نصیب فاطمه معصومه (س) شده این بود که مادرش، مادر امام رضا (ع) نیز بود. لذا از هر آلودگی در هر اندازه اش به دور ماند.

2 . شفاعت گسترده: بالاترین جایگاه شفاعت از آن رسول گرامی اسلام است، اما دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم شفاعت گسترده ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می تواند همه اهالی محشر را فرا گیرد: 1 . خاتون محشر، صدیقه اطهر، حضرت زهرا (س) 2 . شفیعه روز جزا حضرت فاطمه معصومه(س).

در مورد شفاعت گسترده حضرت فاطمه زهرا (س) طبق احادیث منقول از اهل سنت و شیعه هیچ شکی نیست. اما در مورد حضرت معصومه (س) از جهت گستردگی شفاعت، هیچ کس ـ حداقل هیچ بانویی ـ به شفیعه محشر معصومه نمی رسد، که امام جعفر صادق (ع) در این رابطه می فرماید: "تدخل بشفاعتها شیعتنا الجنه باجمعهم" با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند.

3 . ویژگی های دیگر: مثل عصمت، محدثه بودن، ورود زیارتنامه مخصوص، و ... باعث شده که حضرت معصومه (س) از دیگر امام زادگان و برادران وخواهران پیشی گیرد. و همچون ستاره ای درخشان در این آسمان بدرخشد و صاحب شأن و مقام خاصی بشود همان طوری که امام رضا (ع) در فقره ای از زیارتنامه آن حضرت می فرماید: "فان للک عند الله شانا من الشان" یعنی تو در محضر الهی شأن و منزلت وصف ناپذیری داری، که بر خاک نشینان این عالم قابل تصور نیست و تنها خدا و پیامبر و اوصیاء طاهرینش بر آن واقفند.

4- ویژگی وامتیاز منحصر به فرد دیگر اینکه زیارزت آن حضرت است که ثواب آن پاداش وجایزه بزرگی دارد : متن دقیق روایات استحباب زیارت وپاداش آن بایر استفاده بیشتر مخاطبین ذکر می گردد : حضرت معصومه تنها امام زاده ای است که امامان معصوم به زیارت آن حضرت تاکید کرده وپاداش زیارت آن حضرت را معادل با بهشت دانسته اند :

1- بَلْدَةُ قُمَّ وَ سَتُدْفَنُ فِیهَا امْرَأَةٌ مِنْ أَوْلَادِی تُسَمَّی فَاطِمَةَ فَمَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ قَالَ الرَّاوِی وَ کَانَ هَذَا الْکَلَامُ مِنْهُ قَبْلَ أَنْ یُولَدَ الْکَاظِمُ ع

امام صادق (ع) قبل از تولد امام کاظم (ع)ضمن تبیین جایگاه قم وقداست آن به جهت دفن فاطمه معصومه درآن ؛ پاداش زیارت این با نو را ورود به بهشت معرفی کرد

2- «عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع عَنْ زِیَارَةِ فَاطِمَةَ بِنْتِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ ع بِقُمَّ فَقَالَ مَنْ زَارَهَا فَلَهُ الْجَنَّةُ » سعد اشعری که از بزرگان قم بوده است واز علمای بزرگ وصاحب نام که از اصحاب بزرگوار ائمه است از امام رضا(ع) درباره زیارت قبر فاطمه معصومه در قم سئال نمود امام فرمود پاداش آن بهشت است .

3- «عَنِ ابْنِ الرِّضَا ع قَالَ مَنْ زَارَ قَبْرَ عَمَّتِی بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ » امام جواد (ع) فرمود هرکس قبر عمه ام را در قم زیارت کند پادش او بهشت است ؛ زیارت با معرفت وبا حفظ جوانب ولوازم زییارت وشروط مخصوص آن مانند دیگر زیارات که اجتنباب از محرمات ومراقبت از واجبات ورعایت حقوق الناس از مهمترین شرایط قبولی زیارت وحفظ ثواب آن است.

5- موقعیتی وبرتری جایگاه شهر مقدس قم وقداست وبرکات آن از وجود حضرت معصومه (س) است ؛ یکی از برکات حضور حضرت معصومه در ایران وقرار گرفتن قبر شریفش در قم حوزه سترگ قم است که در سایه این بانوی کریمه صدها دانشمند وعالم بزرگ تربیت یافته ودر تولید علوم الهی وگسترش آن کوشیده اند ؛ اهل قم باید قدرشناسی کنند از حرم این بانوی بزرگ که نام آنها به جهت قبر این بانو در معراج نبوی گفته شده است وآیاتی از قرآن در شان این شهر مقدس توسط امام معصوم تفسیر شده است؛

5-1.«وَ رَوَی بَعْضُ أَصْحَابِنَا قَالَ کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع جَالِساً إِذْ قَرَأَ هَذِهِ الْآیَةَ فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما بَعَثْنا عَلَیْکُمْ عِباداً لَنا أُولِی بَأْسٍ شَدِیدٍ فَجاسُوا خِلالَ الدِّیارِ وَ کانَ وَعْداً مَفْعُولًا فَقُلْنَا جُعِلْنَا فِدَاکَ مَنْ هَؤُلَاءِ فَقَالَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ هُمْ وَ اللَّهِ أَهْلُ قُمَّ»

5-2.شهر قم به جهت وجود قبر فاطمه معصومه (س) حرم همه اهل بیت است: «وَ رُوِیَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَهْلِ الرَّیِّ أَنَّهُمْ دَخَلُوا عَلَی أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع وَ قَالُوا نَحْنُ مِنْ أَهْلِ الرَّیِّ فَقَالَ مَرْحَباً بِإِخْوَانِنَا مِنْ أَهْلِ قُمَّ فَقَالُوا نَحْنُ مِنْ أَهْلِ الرَّیِّ فَأَعَادَ الْکَلَامَ قَالُوا ذَلِکَ مِرَاراً وَ أَجَابَهُمْ بِمِثْلِ مَا أَجَابَ بِهِ أَوَّلًا فَقَالَ إِنَّ لِلَّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَکَّةُ وَ إِنَّ لِلرَّسُولِ حَرَماً وَ هُوَ الْمَدِینَةُ وَ إِنَّ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ حَرَماً وَ هُوَ الْکُوفَةُ وَ إِنَّ لَنَا حَرَماً وَ هُوَ بَلْدَةُ قُمَّ وَ سَتُدْفَنُ فِیهَا امْرَأَةٌ مِنْ أَوْلَادِی تُسَمَّی فَاطِمَةَ فَمَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ قَالَ الرَّاوِی وَ کَانَ هَذَا الْکَلَامُ مِنْهُ قَبْلَ أَنْ یُولَدَ الْکَاظِمُ ع» جمعی از اهل ری که از شیعیان بودند درمحضر امام صادق مشرف بودند وخود را معرفی کردند که ما از اهل ری هستیم ، امام شروع کرد از تمجید اهل قم وبه آفرین گفتن به آنان وذکر ویژگی های آن وآنرا حرم اهل بیت شمرد وعلت آنرا قبر شریف حضرت معصومه معرفی کرد ؛ اهل قم باید بدانند که امام صادق (ع) قرنها پیش به آنان آفرین گفته وتشویقشان کرده است ؛ باید این رتبه استثنائی را قدر دانست ؛ علما وطلاب ودانشجویان اولین مخاطب این تشویق هستند ؛ باید پیام امام را که قرنها پیش داده است درک کنند ومصداق تشویق باشند ؛ ودر ترویج وتبلیغ پیام اهل بیت در جهان ونجات مردم دنیا از تاریکی وجهل بکوشند ؛ پیام مهم امام این است وتشویق آن حضرت جهت دارد ؛ تشویق به تلاش است ؛ مردم قم نیز باید این پیام را با جان ودل درک کرده اولا : قدر قبر نورانی وحرم شریف و علما ومراجع وحوزه را بدانند ؛ شئونات اسلامی را در آن بیش از همه رعایت کنند والگوی عملی عفاف وحجاب وعفت و عمل به واجبات وپای بندی سرسخت به نماز باشند ؛ کسبه وبازاریان قم الگوی کاسبان باشند ؛ صنعتگران متدین باشند والگو باشند وعامل احکام دین باشند ؛ ودر هنگام نماز ها واذان محل کسب خودرا لا اقل در اطراف حرم تعطیل ودر نماز جماعت حرم به احترام حرم آن حضرت واز باب قدر شناسی شرکت نمایند ؛

5-3.«لولا القمیین لضاع الدین » اگر اهل قم نبودند وزحمات طاقت فرسا و وسیع آنان در راه نشر علوم وفرهنگ اهل بیت نبود ؛ دین خدا از بین می رفت ؛ این روایت درباره هیچ گروه جمعیتی دیده نشده است ؛ منظور از اهل قم علما وبزرگان ومحدثین ومردم متدین قم هستند ؛ که علما با قلم وبیان وعمل ومردم وتجار وبازاریان وکسبه با عمل واطاعت از فرامین شریعت دین را زنده داشته اند . بدون شک وتردید همه اینها از برکات وامتیازات وجود با برکت حضرت معصومه (س) هست.

6- ویژگی مهم دیگر حضرت معصومه این است که کراماتی که از آن حضرت وقبر شریفش به همه مسلمانان وعلاقه مندان اهل بیت واهل علم ومراجع عظام رسیده که بی مانند است که همه اهل دل آشنا هستند وهمه مردم این نورانیت را با جان ودل احساس کرده اند ؛ معروف است ملا صدرای بزرگ که در کهک قم در تبعید به سر می برد در نوشتن اسفار وقتی با مشکلات وغوامض فلسفی گیر می کرد با استعانت از معنویت ونورانیت حرم کریمه اهل بیت این مشکلات علمی را حل می کرد ؛ همه مراجع خاطراتی شبیه آن را دارند ؛ همه طلبه‌ها ودانشجویان از این خاطرات زیاد دارند که اگر نوشته شود بی تردید به دهها مجلد می رسد.