رئیس جمهور آمریکا ۲۷ اردیبهشت در بازگشت از سفر منطقه‌ای خود به سه کشور عربی حوزه خلیج فارس، در مصاحبه‌ای با شبکه خبری «فاکس نیوز» درباره نیاز ایران به انرژی هسته‌ای ابراز تردید کرد و مدعی شد: کشوری که دارای چنین ذخایر وسیع نفتی است، نیازی به قدرت هسته‌ای ندارد. وی گفت: آن‌ها (ایرانی ها) نفت زیادی دارند. برای مصرف ۳۰۰ سال آینده‌شان نفت دارند. این قابل درک نیست. اگر شما روی یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نفت در جهان نشسته‌اید، چرا از داشتن انرژی هسته‌ای صحبت می‌کنید؟جواب پرسش ترامپ البته آن قدر ساده است که نیاز به واکنش ندارد. با این حال خود او دیروز در سخنانی نادانسته پاسخ ادعای خود را داده است. رئیس جمهور آمریکا در حالی که کشورش یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت در جهان است همزمان که حرکت جمهوری اسلامی در مسیر دستیابی به علوم هسته‌ای را با استدلال بچه‌گانه رد می‌کند، خود روز جمعه فرمان اجرایی با هدف چهار برابر کردن تولید داخلی انرژی هسته‌ای ایالات متحده در مدت ۲۵ سال آینده را امضا کرد. او همچنین دستوراتی برای افزایش استخراج اورانیوم داخلی و گسترش ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در آمریکا را داد. ترامپ در زمان امضای این فرمان در دفتر بیضی خود مسئله هسته‌ای را یک «فناوری داغ» خواند و گفت: اکنون زمان هسته‌ای است و ما می‌خواهیم این کار بزرگ را انجام دهیم.
نمی‌توان از حرکت به سمت منابع انرژی پایدار غافل ماند
رئیس‌جمهور آمریکا اما با طرح این سخنان، ناخواسته انگار ادعای خود درباره ایران را زیر سؤال برده است. او در حالی می‌گوید جمهوری اسلامی به دلیل ذخایر نفتی نیاز به توجه و تجهیز به علم و فناوری هسته‌ای ندارد که ایالات متحده نیز می‌تواند موضوع چنین عتابی قرار گیرد. این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در سال ۲۰۲۴ با تولید روزنامه ۴۰/۱۳ میلیون بشکه و حتی بالاتر از عربستان سعودی و روسیه قرار دارد. حالا ما هم می‌توانیم چنین پرسشی را از مقامات واشنگتن جویا شویم؛ شما با چنین سرمایه‌ای از نفت چرا به توسعه و بهره‌برداری بیشتر از انرژی هسته‌ای فکر می‌کنید؟
بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (ای‌آی‌اِی) در سال ۲۰۲۴، ایران حدود ۱۵۵ میلیارد بشکه ذخایر نفتی اثبات شده دارد. با این حال، این منابع بزرگ نفت و گاز به تنهایی نمی‌توانند نیازهای رو به رشد انرژی را به صورت پایدار تأمین کنند. مصرف برق در ایران با نرخ رشد سالانه حدود ۴ درصد افزایش یافته است. با ادامه روند شهرنشینی، صنعتی‌سازی و افزایش جمعیت پیش‌بینی می‌شود این تقاضا تا سال ۲۰۳۰ به طور قابل توجهی رشد کند. در حال حاضر، بخش عمده برق ایران از نیروگاه‌های گازی و نفت‌سوز تأمین می‌شود، اما این وابستگی مشکلات متعددی به همراه دارد. از سوی دیگر تولید نفت ایران، با وجود ظرفیت بالقوه ۸/۳ میلیون بشکه در روز، به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و کمبود سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها به حدود ۳/۳ میلیون بشکه در روز محدود شده است.
همچنین از منظر اقتصادی، انرژی هسته‌ای راهکاری برای کاهش فشار بر منابع نفتی و افزایش پایداری مالی ارائه می‌دهد. نیروگاه بوشهر در حال حاضر سالانه حدود ۱.۶ میلیون تن نفت خام صرفه‌جویی می‌کند که با قیمت متوسط ۶۰ دلار برای هر بشکه در سال ۲۰۱۹، معادل ۶۶۰ میلیون دلار ارزش داشته است. با تکمیل واحدهای ۲ و ۳ نیروگاه بوشهر این صرفه‌جویی می‌تواند به ۳/۱ میلیارد دلار در سال برسد. انرژی هسته‌ای همچنین کاربردهای گسترده‌ای فراتر از تولید برق دارد که برای پیشرفت علمی و اجتماعی ایران ضروری است.
در حوزه پزشکی، ایران از فناوری هسته‌ای برای تولید رادیوداروها استفاده می‌کند که در تشخیص و درمان بیماری‌هایی مانند سرطان نقش کلیدی دارد. بر اساس گزارش سازمان انرژی اتمی ایران در سال ۲۰۲۳، بیش از ۵۰ نوع رادیودارو تولید شده که سالانه برای درمان بیش از یک میلیون بیمار به کار می‌روند. در بخش کشاورزی، فناوری پرتودهی هسته‌ای به بهبود مقاومت محصولات در برابر آفات و شرایط سخت محیطی کمک می‌کند. همچنین، انرژی هسته‌ای در فرایندهایی مانند شیرین‌سازی آب دریا و تولید هیدروژن پاک کاربرد دارد که می‌تواند به حل بحران آب و توسعه انرژی‌های نو کمک کند. این کاربردهای متنوع نشان می‌دهند نفت با وجود اهمیتش نمی‌تواند جایگزین انرژی هسته‌ای در این حوزه‌های تخصصی شود. تجربه کشورهای دیگر نیز نشان می‌دهد داشتن منابع نفتی مانع توسعه انرژی هسته‌ای نیست.
ایالات متحده با وجود ذخایر بزرگ نفت و گاز، ۹۰ نیروگاه هسته‌ای فعال دارد که حدود ۲۰ درصد برق این کشور را تأمین می‌کنند. حتی عربستان سعودی با ذخایر نفتی خود، برنامه‌ای برای ساخت ۱۶ رآکتور هسته‌ای تا سال ۲۰۴۰ را در دست اجرا دارد. این نمونه‌ها نشان می‌دهند توسعه انرژی هسته‌ای یک تصمیم استراتژیک برای تضمین امنیت انرژی و پیشرفت فناوری است، حتی برای کشورهایی که منابع فسیلی فراوانی دارند. با توجه به افزایش تقاضای جهانی برای انرژی‌های پاک و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، ایران نمی‌تواند از حرکت به سمت منابع انرژی پایدار مانند هسته‌ای غافل بماند. انرژی هسته‌ای نه‌تنها به کاهش فشار بر منابع نفتی کمک می‌کند، بلکه با فراهم کردن بستری برای پیشرفت علمی، کاهش آلودگی و تقویت استقلال انرژی، آینده‌ای پایدارتر برای ایران رقم می‌زند.
۴ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۸:۲۴
کد خبر: ۱۰۷۰۰۱۹
این روزها که مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای به جای حساس خود رسیده، نکته‌ای که نباید از آن غافل ماند، نوع استدلال دم‌دستی و البته خنده‌دار مقامات آمریکایی برای توجیه عدم نیاز ایران به توسعه علم و فناوری در این حوزه مهم و حساس است. این موضوع چند روز پیش بر
زمان مطالعه: ۴ دقیقه
نظر شما