در حالی که پنج دور از مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان برگزار شده، همچنان هیچ خبر رسمی یا حتی غیررسمی درباره زمان و مکان دور ششم گفتوگوها منتشر نشده است. هرچند در ظاهر نشستن دو طرف پشت میز مذاکره البته با میانجیگری عمان یک گام رو به جلو تلقی میشود، اما نباید از یاد برد که آمریکا با سابقهای سیاه در نقض تعهدات و پیمانشکنی، بارها نشان داده که نمیتوان به وعدههایش اعتماد کرد. بهویژه وقتی شخص ترامپ، تنها دو روز پس از نشست مسقط، در نیوجرسی ازخبرهای خوب در جبهه ایران سخن میگوید، باید نسبت به پشت پرده چنین اظهاراتی هوشیار بود.
ترامپ اما هفته گذشته پس از دور پنجم گفتوگوها در رم از «پیشرفت واقعی» در مذاکرات سخن گفت. با این حال، تجربه سالهای گذشته نشان میدهد هرگاه در مسیر مذاکره پیشرفتی حاصل شده، برخی کشورهای اروپایی و رژیم صهیونیستی با شیطنتها و فضاسازیهای رسانهای تلاش کردهاند روند را مختل کنند. این بار نیز شواهدی از تحرکات مشکوک برخی پایتختهای غربی برای تخریب مسیر فعلی گفتوگوها به گوش میرسد.
هشدار ترامپ به نتانیاهو درباره سنگاندازی در مذاکرات
در شرایطی که دور جدیدی از مذاکرات ایران و آمریکا در جریان است، گزارشها نشان میدهد که بحث ها در واشنگتن درباره دخالتهای رژیم صهیونیستی بالا گرفته است. بهنقل از پایگاه آمریکایی «آکسیوس»، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور ایالات متحده، در تماس تلفنی اخیر خود با «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی، صراحتاً از او خواسته که دست از اقدامات تنشزا بردارد و روند مذاکرات را به خطر نیندازد.
منابع آمریکایی تأکید کردهاند که ترامپ نگران است هرگونه تحرک نظامی یا خرابکاری از سوی صهیونیستها، روند شکلگیری توافق جدید میان تهران و واشنگتن را تخریب کند. این هشدار در حالی صادر شده که طی هفتههای اخیر، گمانهزنیهایی درباره احتمال حمله رژیم صهیونیستی به تأسیسات هستهای ایران در رسانههای غربی مطرح شده است.
همزمان شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی با تأیید این موضوع گزارش داده که مقامات تلآویو از احتمال توافق بین ایران و آمریکا بهشدت ناراضیاند و از «اقدامات غیرقابل پیشبینی ترامپ» احساس خطر میکنند. جالب آنکه برخلاف هیاهوی تبلیغاتی صهیونیستها، بسیاری از تحلیلگران آمریکایی از جمله «جان مرشایمر» و چهرههایی چون «تاکر کارلسون» به صراحت گفتهاند که اسرائیل بدون حمایت گسترده اطلاعاتی، نظامی و لجستیکی آمریکا، حتی توان اجرای یک حمله محدود علیه ایران را نیز ندارد. بهنظر میرسد ترامپ که به دنبال یک پیروزی سیاسی در حوزه سیاست خارجی است، فعلاً تمایلی به ماجراجویی نظامی ندارد و رژیم صهیونیستی را هم از خرابکاری در مسیر دیپلماسی بازداشته است. اما تجربه نشان داده که صهیونیستها در استفاده از شیوههای پنهان برای سنگاندازی در مسیر توافق، ید طولایی دارند.
اما در ادامه نشانههای نارضایتی آمریکا از تحرکات پشتپرده رژیم صهیونیستی برای تخریب روند گفتوگوهای هستهای، «کریستی نوئم» وزیر امنیت داخلی آمریکا، در سفر اخیر خود به سرزمینهای اشغالی، حامل پیام صریح ترامپ برای نخستوزیر این رژیم بود. بنا بر گزارشها، وی در دیدار با نتانیاهو تأکید کرده که واشنگتن خواهان پرهیز تلآویو از هرگونه اقدام مخل در مسیر مذاکرات جاری با تهران است. این پیام هشدارآمیز تنها محدود به سطح وزرا نمانده است. همزمان، «ران درمر» وزیر امور راهبردی رژیم صهیونیستی و «دیوید بارنیه» رئیس موساد، با سفر به واشنگتن با مقاماتی نزدیک به ترامپ از جمله «جی دی ونس»، «استیو ویتکاف» و «جان رتکلیف» دیدار و درباره موضوع ایران گفتوگو کردهاند؛ دیدارهایی که از نگرانی عمیق صهیونیستها نسبت به احتمال توافق میان ایران و آمریکا حکایت دارد. از سوی دیگر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، «تمی بروس»، در نشست خبری خود از ادامه پیشرفت در مذاکرات غیرمستقیم با ایران خبر داده و گفته که این گفتوگوها سازنده بوده و دور جدید آن بهزودی برگزار خواهد شد.
کارشکنی در مسیر دیپلماسی
از ابتدای مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا بر سر پرونده هستهای، پیشبینی میشد که مسیر بهدست آوردن توافقی خوب پر از چالش و موانع باشد. در این میان سه جریان خارجی عمده همسو با اهداف غربی، به مقابله جدی با روند گفتوگوها برخاستند تا به هر شکل ممکن مانع از موفقیت تهران شوند. نخستین جریان، اتحاد تاکتیکی میان دموکرات دولتهای اوباما و بایدن با چهرههای دولت ترامپ همچون پمپئو و بولتون است که با بزرگنمایی برنامه هستهای ایران، تلاش میکنند مانع شکلگیری توافقی جدید شوند. این گروهها از آن جهت که میراث برجام را در دولت ترامپ به شکست کشاندند، به هیچ وجه نمیخواهند توافقی به نام ترامپ ثبت شود.
دومین بازیگران اخلالگر، کشورهای اروپایی هستند که پس از ناکامی در ایفای نقش اصلی در مذاکرات سعدآباد، احساس کنار گذاشته شدن از پرونده هسته ای ایران را کردند و اکنون با همراهی با تحریمهای آمریکا، قصد دارند روند گفتوگوها را تخریب کنند. در این میان، نقش مخرب فرانسه پررنگتر است؛ اظهارات تحریکآمیز وزیر خارجه دولت مکرون در زمینه «آستانه توسعه سلاح هستهای» ایران، واکنش شدید دستگاه دیپلماسی کشور را برانگیخت.
علاوه بر این، تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) با انجام اقدامات امنیتی و بازداشت شهروندان ایرانی، در تلاشاند فضای روانی منفی علیه جمهوری اسلامی ایجاد کنند و از این طریق به مذاکرات آسیب برسانند. اظهارات اخیر پیتر ماندلسون سفیر انگلیس در آمریکا درباره توقف برنامه غنیسازی اورانیوم، با واکنش قاطع مقامهای ایرانی از جمله سید عباس عراقچی مواجه شد که تأکید کرد «غنیسازی صفر» نقض تعهدات بینالمللی لندن است و راه گفتوگو را مسدود میکند.
سومین جریان، رژیم صهیونیستی و عوامل وابسته به آن در میان ایرانیان خارج کشور هستند که با تولید محتوای تبلیغاتی گسترده علیه مذاکرات و بزرگنمایی خطرات برنامه هستهای ایران، تلاش میکنند فضای داخلی و خارجی را علیه تیم مذاکرهکننده ایران مسموم کنند. رسانههای وابسته به اسرائیل مانند ایراناینترنشنال و برخی چهرههای سلطنتطلب نیز در این مسیر همراهی میکنند. در مجموع، این تلاشها نشان میدهد دشمنان هرگز از سنگاندازی و فشار بر ایران و روند مذاکرات دست برنمیدارند، اما اراده ملی و دیپلماسی هوشمندانه، کلید گذر از این موانع خواهد بود.
خبرنگار: سیدحسین حسینی
نظر شما