در سال ۹۸ نیز بیش از ۵۰ هزار پرنده مهاجر در تالاب میانکاله به دلیل مسمویت ناشی از «سم بوتولیسم» از بین رفتند که بخشی از این فاجعه به دلیل تغییر اکوسیستم ناشی از کاهش اکسیژن، ورود مواد آلی و فاضلاب کارخانجات به این تالاب بود.
متاسفانه افزایش مواد آلی آب در خلیج، ورود پساب و فاضلاب‌های صنعتی و خانگی موجب رشد فعالیت باکتری بوتولیسم می‌شود و گرم شدن هوا شرایط را برای رشد و تکثیر این باکتری و در نهایت تولید سم و قتل جانداران فراهم می کند.
شبه‌جزیره میانکاله در جنوب شرقی دریای خزر نخستین تالاب ثبت شده در کنوانسیون بین‌المللی رامسر محسوب می‌شود که سالهاست به طرق مختلف مورد دست اندازی قرار گرفته است.
بسیاری از صیادان همه ساله در حاشیه این تالاب برای پرندگان تور و برای خود کیسه می دوزند تا با شکار این حیوانات یک لقمه نان تهیه کنند.
آسیب های وارده به میانکاله به همین جا ختم نمی شود زیرا کشاورزان با مصرف بی رویه و بی اعتنایی به استاندارد های لازم در استفاده از سموم شیمیایی، همواره سم به حلق این تالاب می ریزند.
بااینکه سال های متمادی مقرر شده تا کشاورزان به منظور حفظ سلامت آب و خاک از سموم بیولوژیکی استفاده کنند اما همین موضوع هم جدی گرفته نشده است! بسیاری از سودجویان که به جان گرفتن پرندگان راضی نمی شوند با آتش کشیدن نیزار ها آن ها را می خشکانند تا با گرفتن جان میانکاله یک وجب به زمین کشاورزی خود بیفزایند.
متاسفانه باید گفت: با وجود اینکه این منطقه در طول هر سال افزون بر ۳۰ آتش سوزی عمدی توسط سودجویان را تجربه می کند اما این تالاب از حداقل امکانات برای اطفا حریق نیز برخوردار نیست.
زخم های میانکاله به همین زخمه ها ختم نمی شود زیرا برخی از صیادان نیز با شوک دادن به تالاب و استفاده از جریان برق برای شکار ماهیان نبض حیات در این تالاب را به شمارش انداخته اند.
دولت در فهرست تخریب کنندگان
متاسفانه یک روز شاهد هجوم ماشین آلات سنگین با هدف لایروبی آن هم وسط بزرگ‌ترین کانون زمستان‌گذرانی پرنده‌ها هستیم؛ یکروز تصمیم به تعریض جاده گرفته می شود؛ یکروز مجوز پرورش ماهی در قفس؛ «نفس» تالاب را می گیرد و یا یک روز با صدور مجوز ساخت پتروشیمی نمک به زخم میانکاله می پاشند!
در کنار تمام زخمه های وارده به این تالاب متاسفانه دولت در سال ۱۴۰۰ با اعطای مجوز ساخت پتروشیمی؛ «مرتع حسین‌آباد» واقع در پنج کیلومتری تالاب میانکاله و نزدیک به شهرستان بهشهر را با ایجاد فنس جداسازی کرد تا شوک بزرگ تری به این تالاب وارد کند.
هر گاه مجوزی مانند احداث پتروشیمی برای تخریب میانکاله صادر می شود و با اعتراض دوستداران محیط زیست روبرو می شود؛ دولتمردان ایجاد اشتغال و فقرزدایی را بهانه می کنند اما پر واضح است که تالاب میانکاله و اطراف آن استعداد فوق‌العاده‌ای برای توسعه گردشگری دارد که خود قادر به ایجاد اشتغال پایدار است و آمار نشان می دهد که ضریب ایجاد اشتغال در حوزه گردشگری بیش از صنایع است.
نبض کند زندگی در قلب حیات وحش
خشک شدن میانکاله نه‌تنها بحرانی محلی است بلکه تهدیدی برای اکوسیستم جهانی محسوب می‌شود؛ زیرا این تالاب نقشی کلیدی در چرخه مهاجرت پرندگان دارد و پناهگاهی برای گونه‌های متنوعی از گیاهان و جانوران به شمار می‌رود.
میانکاله، جایی است که آبی بی‌کران دریای مازندران به سبزی نی‌زارها و جنگل‌های انار وحشی پیوند می‌خورد. این تالاب شگفت‌انگیز، با آغوشی باز پذیرای پرندگان مهاجری است که از هزاران کیلومتر دورتر برای زمستان‌گذرانی به اینجا می‌آیند.
میانکاله، که از سال ۱۳۴۸ به‌عنوان منطقهٔ حفاظت‌شده معرفی شد و یک سال بعد توسط یونسکو به‌عنوان ذخیره‌گاه طبیعی زیست‌کره به‌رسمیت شناخته شد، اکنون جایگاهی فراتر از یک زیستگاه دارد؛ اینجا قلب تپندهٔ حیات وحش در حاشیهٔ دریای مازندران است.
در فصل پاییز هزاران گونه از انواع پرندگان از مناطق مختلف جهان مانند شمال روسیه و سیبری، صدها کیلومتر راه طی می‌کنند و در میانکاله پناه می‌گیرند به‌طور کلی در پایان مسیر رفت مهاجرت پرندگان بیش از ۶۰ درصد از پرندگان منطقه خاورمیانه، زمستان را در تالاب میانکاله می‌گذرانند اما متاسفانه جفا در حق این تالاب موجب شده تا نبض حیات در این تالاب هر روز کند تر از دیروز بزند.
اتفاقاتی که تاکنون رخ داده مربوط به گذشته است و حالا باید برای آینده برنامه‌ریزی کرد. در واقع مهم این است که سیاست‌گذاران و ذی‌نفعان فراموش نکنند، تالاب‌ها نیز حقابه‌ای دارند و باید آن را پرداخت کنند.
نظر شما