دولت‌ها در ارتباط با نیازهای اساسی شهروندان وظایف و تعهداتی دارند. از جمله این نیازهای اساسی می‌توان به سلامت، خوراک، پوشاک و... اشاره کرد. مسکن نیز جزو اولیه‌ترین نیازهای افراد است. متأسفانه شواهد نشان می‌دهد که طی سال‌های اخیر دسترسی به مسکن مناسب برای افراد بسیار سخت شده است و نیاز است که با ابتکارات جدیدی در این حوزه، مسئله مسکن را به خصوص در شرایط جنگی فعلی بهبود بخشید.

مسئله شماره یک گرانی مسکن در کشور مسئله گرانی وحشتناک زمین به دلیل انحصار در عرضه زمین است. با توجه به تمایل مردم در زمان جنگ جهت مسافرت به اقصی نقاط کشور و به خصوص منطقه مادری و با اصالت خود، باید زمینه ایجاد امکان بازگشت به وطن اصلی را با عرضه زمین رایگان به مردم فراهم کرد. این رویکرد کلیدی و مهم علاوه بر کاهش شدید تقاضا در کلانشهرها به دلیل تهدید و خطرات امنیتی حضور در این کلانشهرها در زمان جنگ، منجر به کاهش وابستگی به سیستم‌های مرکزی و متمرکز که احتمال آسیب آن در زمان جنگ به دلیل حمله دشمن نیز است؛ خواهد شد. بنابراین مدل اصلی توسعه مسکن بعد از جنگ ایران و رژیم به جای الگوی متمرکز باید مبتنی بر الگوی توزیع شده باشد و بهترین مدل در تامین امنیت انرژی و غذایی کشور نیز مسکن معیشت‌محور است.

مسکن معیشت‌محور مبتنی بر ایده اصلی الگوی توزیع شده است؛ در مسکن معیشت‌محور اولا زمین در بافت شهرهای کوچک و روستاها به میزان کافی به مردم اعطا خواهد شد و علاوه بر زمین جهت ساخت مسکن، سطحی برای کشت و سطحی برای دامداری به خانواده‌ها داده خواهد شد و به این ترتیب، معیشت خانواده نیز تامین خواهد شد و درون این مدل علاوه بر رشد تولید محصولات کشتی و دامی، شاهد تحقق تامین انرژی تجدیدپذیر خورشیدی و بادی نیز خواهیم بود.

مسکن معیشت‌محور همچنین مسئله بازگشت به روستاها و شهرهای کوچک را نیز فعال خواهد کرد و از این منظر نیز اهمیت دوچندانی خواهیم یافت. هرگونه افزایش محصولات دامی و باغی کشت شده نیز در زمان جنگ به مصرف خانواده و در زمان صلح به رشد صادرات کشور در حوزه تامین غذای منطقه کمک خواهد کرد. نکته بسیار مهم انواع و اقسام روش‌های تامین آب کشاورزی و دامداری در مدل مسکن معیشت‌محور است.

بنابراین با توجه به وقوع جنگ و شرایط مهم کشور، توجه و تمرکز به جای محدودیت در عرضه زمین و الگوی توسعه شهری عمودی، باید با توجه به پدافند غیرعامل و تحقق امنیت جانی، مالی، غذایی و انرژی کشور به مدل الگوی توزیع‌شده توسعه شهری مبتنی بر عرضه زمین به مردم و ساخت مسکن معیشت‌محور که هم مسکن افراد را و هم معیشت خانواده را تامین می‌کند؛ متمرکز شویم.