۲۵ تیر ۱۴۰۴ - ۱۳:۵۷
کد خبر: ۱۰۸۲۰۰۷

مکانیسم ماشه؛ فرصتی برای بازآرایی اقتصادی

محمد برزگری فیروزآبادی، کارشناس اقتصادی

سایه "مکانیسم ماشه" و احتمال بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، نفس‌ها را در اقتصاد ایران حبس کرده است. اما این فقط یک تهدید نیست؛ می‌تواند تلنگری باشد برای یک خانه‌تکانی اقتصادی، فرصتی برای بازآرایی و قوی‌تر شدن.

زمان مطالعه: ۲ دقیقه

اصلی‌ترین میدان نبرد، "انتظارات تورمی" است. نرخ ارز که اوج می‌گیرد، طلا و دارایی‌ها که جهش می‌کنند، همه و همه بازخورد همین انتظاراتند. این موج تورمی، مثل یک سونامی، همه چیز را درنوردیده و زندگی روزمره مردم را هدف قرار می‌دهد.

تجربه نشان داده شوک‌های اقتصادی مثل مکانیسم ماشه، بیشترین ضربه را در دو سه ماه اول وارد می‌کنند. بعد از این دوره، اقتصاد کم‌کم راه خود را پیدا کرده و با شرایط جدید سازگار می‌شود. اما نباید این دوره کوتاه را دست‌کم گرفت! سکوت یا انفعال دولت در همین برهه حساس، می‌تواند بی‌اعتمادی را شعله‌ور کرده و موج‌های ثانویه شوک را به راه اندازد. خطر واقعی، بی‌برنامگی است، نه خود تحریم!

حالا وقت آن است که دولت آستین‌ها را بالا بزند و با چند راهبرد کلیدی، این تهدید را به فرصت تبدیل کند:

۱. مالیات بر عایدی سرمایه: نبرد با سوداگری

همین حالا که نقدینگی مثل سیل به بازارهای غیرمولد مثل طلا و ارز سرازیر می‌شود، مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) تنها راه مهار آن است. اگر این ابزار قدرتمند را نداشته باشیم، سوداگری جشن می‌گیرد و به جای اینکه پول‌ها به سمت تولید بروند، به بازارهای سفته‌بازانه پمپاژ می‌شوند. وقت آن است که جلوی این خونریزی اقتصادی را بگیریم.

۲. شفافیت رمزارزها: سدی مقابل فرار سرمایه

در روزهای بحرانی، صرافی‌های دیجیتال و بازار رمزارزها می‌توانند به شاهراه فرار سرمایه تبدیل شوند. دولت باید با هوشمندی، این فضا را شفاف‌سازی و کنترل کند. این به معنای محدود کردن نوآوری نیست، بلکه جلوگیری از سوءاستفاده‌هایی است که می‌تواند ذخایر ارزی کشور را به باد دهد.

۳. کنترل موقت سرمایه: بستن شیر خروج دلار

برای یک دوره کوتاه، اعمال محدودیت بر خروج سرمایه، به‌ویژه در معاملات دلاری بین‌المللی که از طریق پلتفرم‌های واسطه انجام می‌شود، ضروری است. این کار فشار روی بازار ارز را کم کرده و جلوی خروج بی‌رویه دارایی‌ها را می‌گیرد. البته این سیاست باید با ظرافت و برای مدت زمان محدود اجرا شود تا به اعتماد بلندمدت آسیب نرساند.

۴. پایان رویافروشی، آغاز آماده‌سازی روانی

دیگر بس است رویافروشی! وقت آن است که دولت، رویکرد خود را از "امیدسازی مطلق" به "آماده‌سازی روانی" مردم و فعالان اقتصادی تغییر دهد. با شفافیت و صداقت، چالش‌های پیش‌رو را توضیح دهد و برنامه‌های خود را برای مواجهه با هر سناریویی ارائه کند. این کار نه تنها اعتماد می‌سازد، بلکه به مردم و کسب‌وکارها فرصت می‌دهد تا خود را برای شرایط احتمالی آماده کنند و از شوک‌های ناگهانی جلوگیری شود. جامعه امروز بیش از هر چیز به شفافیت، آمادگی و برنامه‌ریزی نیاز دارد، نه غافلگیری!

مکانیسم ماشه، تلخ است اما می‌تواند فرصتی باشد برای بیدار شدن، بازنگری و ساختن اقتصادی مقاوم‌تر. آیا دولت از این فرصت استفاده خواهد کرد؟

برچسب‌ها

حرم مطهر رضوی

کاظمین

کربلا

مسجدالنبی

مسجدالحرام

حرم حضرت معصومه

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • مدیر سایت مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظرات پس از تأیید منتشر می‌شود.
captcha