تحولات منطقه‌ای پس از پاسخ ایران به اسرائیل، شاهد دگرگونی‌هایی جدی در مواضع کشورهای مختلف و همچنین گروه‌های مردمی در شرق و غرب جهان بوده است. تغییرات فضای افکار عمومی، واکنش نخبگان و مردم و حتی عدم سکوت برخی جریان‌ها نسبت به اقدامات اسرائیل، بخشی از این رخداد کم‌سابقه بود. در ادامه، سیدمصطفی خوش‌چشم، تحلیلگر ارشد روابط بین‌الملل و استراتژیست دیپلماسی عمومی، در گفت‌وگویی با خبرنگار ما به ابعاد سیاسی، اجتماعی و امنیتی این رخداد و پیامدهای آن برای آینده محور مقاومت و روابط ایران با غرب می‌پردازد. آنچه می‌خوانید ماحصل این گفت‌وگوست.
به نظر شما حملات ایران در جنگ تحمیلی ۱۲روزه چه تاثیری بر محور مقاومت در منطقه و جهان گذاشت؟
این حملات باعث شد محور مقاومت به شکل چشمگیری در جهان توسعه پیدا کند؛ به گونه‌ای که امروز هم در غرب و هم در شرق، بسیاری از مردم و گروه‌ها دیگر مانند گذشته در مقابل جنایات اسرائیل سکوت نمی‌کنند. شرایط به گونه‌ای شده که حلقه‌های مقاومتی در نقاط مختلف جهان در حال شکل‌گیری است.
بازتاب این رویدادها در جهان عرب و خارج از جهان اسلام چگونه بود؟
بخش عمده‌ای از دنیای عرب که قبلاً فقط ویرانی‌های غزه را می‌دید، حالا با تخریب‌هایی که در تل‌آویو رخ داد، احساس امید و اشتیاق کرده است. حتی اخوان‌المسلمین که رقیب ما هستند، رسماً نامه حمایت‌آمیز به رهبر انقلاب نوشتند. شیخ الازهر هم وقتی پایگاه العدید در قطر مورد حمله قرار گرفت، به‌جای ناراحتی، آن را ضربه به خاک اشغالی آمریکایی‌ها دانست و ابراز خوشحالی کرد.
در اروپا و آمریکا هم بسیاری به خاطر مشکلاتشان با اسرائیل یا به دلیل ظلم‌هایی که این رژیم نسبت به زنان و کودکان غزه مرتکب شده، و حتی بابت دخالت اسرائیل در سیاست آمریکا، به صورت علنی خوشحالی خود را از دفاع ایران ابراز کردند.
با توجه به این واکنش‌ها، چشم‌انداز شما نسبت به محور مقاومت چیست؟
این اتفاقات نشان می‌دهد در سراسر جهان، کم‌کم هسته‌های مقاومت شکل می‌گیرد؛ همان‌طور که رهبر معظم انقلاب درباره سوریه فرمودند، حالا هم محور مقاومت در نقاطی گسترش خواهد یافت که شاید کمتر کسی تصورش را می‌کرد. ملت‌های مختلف حول محور مقاومت جمع شده‌اند و دیگر از مارپیچ سکوت پیشین خبری نیست.
درباره مکانیسم ماشه که اخیراً مطرح شده، چه نظری دارید؟
مکانیسم ماشه برای کنترل برجام پیش‌بینی شده بود و شامل شش قطعنامه و تحریم‌هایی است که بیشتر مربوط به حوزه موشکی و هسته‌ای است و نه حوزه اقتصادی. در واقع، فشارهای اقتصادی فعلی اغلب ارتباطی با برجام ندارد و مستقیم از سوی آمریکا اعمال می‌شود. اگر مکانیسم ماشه فعال شود، بخش زیادی از برجام فروخواهد پاشید.
آیا در وضعیت فعلی امکانی برای مذاکره وجود دارد؟
هم از نگاه مردم و هم دیپلماسی بین‌الملل در شرایط فعلی و حتی آینده، امکان ازسرگیری مذاکره وجود ندارد. با وجود برقراری آتش‌بس، ما هنوز در فضای جنگ قرار داریم و مهم‌ترین نقطه قوت ما وحدت و همدلی مردم است؛ چیزی که باید رسانه‌ها روی آن تمرکز و تصویرسازی کنند.
مسئله نفوذ را شما چگونه ارزیابی می‌کنید؟
امروز نفوذ دیگر فقط از طریق افراد یا روش‌های سنتی انجام نمی‌گیرد. پیشرفت تکنولوژی در جنگ ۱۲روزه اخیر نشان داد دشمن چگونه با شبکه‌های اجتماعی، بازی‌ها، ماهواره‌ها و ریزپرنده‌ها اطلاعات لازم را جمع‌آوری می‌کند. در رصد موبایل‌ها و اپ‌هایی مثل واتساپ، اینستاگرام و سایر اپلیکیشن‌ها دشمن به راحتی می‌تواند کار کند؛ چون زیرساخت‌ها در دست خودش است.
در حال حاضر اسرائیل در عملیات‌های تروریستی خود از سامانه‌های هوش مصنوعی استفاده می‌کند. سامانه لوندر (Lavender) نمونه‌ای از همین تهدیدات است که با تکیه بر هوش مصنوعی، رفتار کاربران را ثبت و حتی زمان و مکان حضور افراد را ردیابی می‌کند. این سامانه حتی بدون گوشی هم نقاط امن فرماندهان را شناسایی و هدف قرار می‌دهد. بازی لوندر هم که بخشی از همین سیستم است، اخیراً وارد ایران شده و هدف اصلی آن استفاده از هوش مصنوعی برای ترور است؛ الان هم در آسیای میانه گسترش یافته و اطلاعات دقیق افراد را دسته‌بندی می‌کند.
نظر شما