به گزارش خبرنگار قدس آنلاین، در شرایطی که کشورهای اروپایی بار دیگر از احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران سخن می‌گویند، فضای سیاسی کشور با حساسیت ویژه‌ای به این تحولات نگاه می‌کند. مکانیسم ماشه، که در توافق برجام تعریف شده، در صورت فعال شدن می‌تواند منجر به بازگشت همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران شود. در این میان، تحلیل‌های مختلفی در فضای کارشناسی و سیاسی مطرح شده، اما در میان آن‌ها، یک گزاره بیش از همه تکرار می‌شود: خروج از معاهده NPT، محتمل‌ترین واکنش ایران به بازگشت تحریم‌ها خواهد بود.

در همین زمینه، محمد میرزایی، نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی با ما، به بررسی این سناریو پرداخته و با صراحت اعلام می‌کند که ادامه‌ی مسیر همکاری یک‌طرفه با آژانس، پس از فعال سازی مکانیسم ماشه دیگر منفعتی ندارد.

تجربه ما از تعامل با اروپا پر از بدعهدی و سیاست‌های دوگانه است

میرزایی، نماینده مجلس شورای اسلامی، در ابتدای گفت‌وگو با اشاره به رفتار متناقض کشورهای اروپایی در قبال ایران، اظهار کرد: متأسفانه تجربه ما از تعامل با اروپا در قالب برجام، پر از بی‌عملی، بدعهدی و سیاست‌های دوگانه است. درحالی‌که جمهوری اسلامی ایران، از همان روز اول با شفافیت و حسن نیت وارد برجام شد، طرف‌های مقابل نه تنها به تعهدات خود عمل نکردند، بلکه با سکوت در برابر فشارهای آمریکا، بر روند تضعیف توافق نیز صحه گذاشتند.

وی افزود: امروز که دوباره صحبت از مکانیسم ماشه به میان آمده، باید به صراحت بگویم که ایران در موقعیتی نیست که بار دیگر قربانی سیاست‌های غیرسازنده و یک‌جانبه‌گرایانه اروپا شود. اگر قرار است ایران متهم به نقض تعهدات شود، در حالی‌که طرف مقابل هیچ‌گاه به تعهداتش پایبند نبوده، دیگر ادامه‌ی این مسیر توجیهی ندارد.

نماینده مجلس خاطرنشان کرد: در فضای کنونی، محتمل‌ترین گزینه‌ی پیش‌روی ایران در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، خروج از معاهده NPT خواهد بود. این تصمیم نه از سر هیجان، بلکه از سر منطق سیاسی، تجربه تاریخی، و دفاع از عزت ملی اتخاذ خواهد شد. ادامه‌ی همکاری با نهادی مثل آژانس، در شرایطی که نه امنیت ما را حفظ کرده و نه صداقت ما را منعکس کرده، دیگر موضوعیت ندارد.

رفتار آژانس از بی‌طرفی خارج و به نفع قدرت‌های غربی متمایل شده است

میرزایی با اشاره به عملکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: متأسفانه در سال‌های اخیر، به‌ویژه در دوران مدیریت آقای گروسی، رفتار آژانس از مسیر بی‌طرفی خارج شده و به نفع قدرت‌های غربی متمایل شده است. نمونه‌های این موضوع فراوان است؛ از جمله زمانی که تأسیسات هسته‌ای ما هدف حمله خرابکارانه قرار گرفت و حتی جان دانشمندان ایرانی در معرض ترور بود، اما آژانس نه‌تنها سکوت کرد، بلکه در اقدامی عجیب، خواستار بازدید از محل بمباران شد تا «میزان خسارت وارده» را بررسی کند! این رفتار نه از یک نهاد نظارتی، بلکه از یک تحلیل‌گر نظامی انتظار می‌رود.

او ادامه داد: تأسف‌بارتر از سکوت آژانس، نقش غیرمستقیم آن در افشای اطلاعات حساس ما بود. اطلاعات فنی و موقعیت تأسیسات ما، که در چارچوب همکاری‌های قانونی و بر اساس اعتماد در اختیار بازرسان قرار گرفت، بعدها در حملات دشمنان مستقیم ایران مورد استفاده قرار گرفت. این به معنای خیانت به اعتماد ما و استفاده از سازوکارهای نظارتی علیه کشوری است که متعهدانه در چارچوب NPT عمل کرده است.

وی افزود: چگونه می‌توان انتظار داشت ایران همچنان به تعهداتش در برابر نهادی پایبند بماند که نتوانسته ابتدایی‌ترین وظیفه‌اش یعنی صیانت از امنیت اعضای متعهد را انجام دهد؟ وقتی نظارت تبدیل به ابزار تهدید می‌شود، دیگر مشروعیت آن زیر سوال می‌رود. ما نه با شفافیت مشکلی داریم، نه با نظارت؛ اما اگر نظارت فقط برای محدود کردن، آسیب‌پذیر کردن و مهیا کردن شرایط ضربه زدن باشد، دیگر همکاری معنایی ندارد.

نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: ایران همیشه اعلام کرده که استفاده‌اش از انرژی هسته‌ای، صرفاً صلح‌آمیز است. ما نه برنامه‌ای برای ساخت سلاح داریم، نه آن را مشروع می‌دانیم؛ نه از منظر شرع، نه از منظر اخلاق. اما همان‌قدر که متعهد هستیم، بر حقوق خود نیز ایستاده‌ایم. تعهد بدون احترام، همکاری یک‌طرفه‌ای است که به تضعیف ملت‌ها می‌انجامد.

فعال سازی مکانیسم ماشه یعنی آغاز تصمیم‌های راهبردی از سوی ایران

او گفت: اگر اروپا واقعاً نگران آینده توافق است، باید بداند که با سیاست فشار و تحریم، راه به جایی نمی‌برد. فعال‌سازی مکانیسم ماشه یعنی پایان اعتماد، پایان مسیر دیپلماسی، و آغاز تصمیم‌های راهبردی از سوی ایران. از جمله مهم‌ترین آن‌ها، بازنگری کامل در وضعیت عضویت در NPT خواهد بود.

میرزایی با اشاره به تجربه تاریخی ایران در برابر فشارها تأکید کرد: ملت ما آموخته است که عزت و امنیتش را با هیچ امتیازی معامله نکند. نه در دوران جنگ، نه در دوران تحریم، نه در میدان نبرد، و نه در میدان دیپلماسی. ما ایستاده‌ایم، چون در این ایستادگی، هم منطق هست، هم تجربه، هم اعتماد به مردم.

او گفت: امیدوارم صدای هشدار ما شنیده شود؛ نه برای تهدید، بلکه برای جلوگیری از تکرار یک اشتباه تاریخی. ایران هرگز آغازگر بحران نبوده، اما اگر تحریم، تهدید و فشار ادامه یابد، ما نیز در دفاع از منافع ملی، کوتاه نخواهیم آمد. و اگر این‌بار مکانیسم ماشه فعال شود، باید بدانند که پاسخ ایران دیگر بیانیه نخواهد بود؛ پاسخ، خروج از معاهده‌ای‌ست که دیگر حافظ منافع ما نیست.