این روزها اغلب خانواده‌های ساکن در پایتخت با مشکل افت فشار و قطع آب به ویژه در طبقات فوقانی آپارتمان‌ها مواجه هستند. اگرچه وزیر نیرو مدعی است کمبود آب با صرفه‌جویی ۲۰درصدی مشترکان و نصب پمپ آب قابل مدیریت است اما بررسی منابع آبی؛ وضعیت ناپایدار و نگران کننده‌ای را نشان می‌دهد.
واقعیت این است که جمعیت تهران نسبت به دهه ۷۰ به بیش از دو برابر رسیده اما متناسب با این افزایش جمعیت منابع آب افزایش نیافته است. این در حالی است که همچنان ساخت‌وسازهای گسترده در مناطق شمالی و غربی شهر ادامه دارد؛ مناطقی که عمدتاً مجهز به باغ، استخر و امکانات لوکس آبی‌اند.
عبور از خشکسالی
آب پشت سدهای تهران، طبق اعلام رسمی به پایین‌ترین سطح در سال‌های اخیر رسیده است؛ با توجه به اینکه تنها دو ماه از سال آبی باقی مانده، هیچ گونه بازیابی طبیعی برای این ذخایر متصور نیست.
بدتر از آن، وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی نیز به مرحله هشدار مطلق رسیده؛ منابعی که دهه‌هاست بی‌وقفه و اغلب بدون مجوز قانونی برداشت می‌شوند، حالا عملاً توان جایگزینی برای سدها را هم ندارند.طبق پژوهش‌های وزارت نیرو، متوسط افت سالانه سطح ایستابی در دشت تهران ۴۰ تا ۶۰ سانتیمتر است. این یعنی فروچاله، نشست زمین و شور شدن خاک و نابودی منابع استراتژیک به‌زودی جنبه‌ای عملیاتی خواهد یافت. در چنین شرایطی، تکیه به آب‌های زیرزمینی نه فقط بی‌فایده، بلکه به شدت خطرناک است.
آسیب جبران‌ناپذیر
بر اساس اعلام محسن اردکانی، مدیرعامل آبفای تهران، میانگین بارش در استان از ابتدای سال آبی جاری تاکنون فقط ۱۴۹ میلیمتر بوده؛ این عدد یعنی ۴۸ درصد کمتر از میانگین درازمدت، از این رو بخش قابل تأمل صحبت‌های مدیرعامل آبفای تهران جایی است که به صراحت می‌گوید: تمامی طرح‌ها و ظرفیت‌های تأمین آب برای استان تهران شناسایی، مطالعه، امکان‌سنجی و اجرا شده و به بهره‌برداری رسیده و ظرفیت قابل دسترس دیگری در پیرامون تهران وجود ندارد. به زبان ساده‌تر، تهران دیگر هیچ ظرفیت جایگزینی برای تأمین آب ندارد. یعنی دیگر نه سد جدیدی قابل احداث بوده و نه آبی برای انتقال باقی مانده است. از اینجا به بعد، هر گونه مصرف اضافه برابر است با برداشت از ذخایر استراتژیک و وارد آمدن آسیب جبران‌ناپذیر به ساختار حیات شهری.
وضعیت فعلی خود گواه این مدعاست که سیاست‌های آبفا مبنی بر «اعمال تعرفه‌های پلکانی» و یا «محدودیت‌های مقطعی» مانند برخورد با بدمصرفان شاید برای آبفا نان شود اما برای مردم آب نمی‌شود.
سدها خالی‌اند
سدها خالی‌اند و متأسفانه تهران وارد فازی شده که دیگر صرفه‌جویی فردی پاسخگو نیست.بررسی وضعیت سدهای تهران بیانگر آن است که سد امیر کبیر با ۳۸درصد پرشدگی، نسبت به سال گذشته ۵۸ درصد کاهش حجم آب دارد و سد لار با ۷ درصد پرشدگی و کاهش ۳۴ درصدی نسبت به سال گذشته در وضعیت بسیار بدتری قرار دارد.همچنین سدهای لتیان و ماملو با ۲۰درصد پرشدگی و کاهش ۴۷ درصدی نسبت به سال گذشته در آستانه خطر قرار گرفته‌اند. سد طالقان نیز ۵۳ درصد پرشدگی داشته و ۳۲ درصد نسبت به سال گذشته عقب‌ماندگی دارد.در همین ارتباط شرکت آب و فاضلاب استان تهران اعلام کرده خشکسالی‌های پنج سال اخیر و کاهش بارش‌های استان تهران در سال آبی جاری که در ۶۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده، به شدت منابع آبی تهران را تحت تأثیر قرار داده است.طبق اعلام این شرکت هم‌اکنون ذخایر سدهای تأمین‌کننده آب تهران در پایین‌ترین وضعیت خود در یک قرن اخیر قرار دارد.
نظر شما