پس از ساخت «مختارنامه» که یکی از پروژه‌های بزرگ تلویزیون بود و با وجود اینکه حدود دو دهه از ساخت آن می‌گذرد اما همچنان جزو سریال‌های پرطرفدار است، میرباقری درگیر ساخت پروژه بزرگ دیگری شد؛ سلمان فارسی.
سریالی که قرار است معرف خوبی برای تاریخ ایران و تأثیر اسلام بر ایرانیان باشد و آینه‌ای از ارادت ایرانیان به امامان(ع) با معرفی الگویی از یک ایرانی مسلمان شیعه.
شخصیت سلمان فارسی در تاریخ اسلام برای ما ایرانیان بسیار مهم است از این رو هفتم ماه صفر که این یار صدیق پیامبر اکرم(ص) پیشنهاد حفر خندق را برای دفاع از مدینه ارائه داد، به عنوان روز بزرگداشت او در تقویم ملی کشور ثبت شده است.
این یار ایرانی پیامبر اسلام(ص) که جایگاه رفیعی میان اصحاب بزرگ رسول خدا(ص) داشت، از یاران نزدیک امام علی(ع) نیز محسوب می‌شود. روحیه حقیقت‌جویی سلمان، او را شهر به شهر و دین به دین چرخاند تا با عبور از زرتشتیت، مسیحیت، یهودیت و مذاهب مانوی و مزدکی به ساحل آرامش اسلام برساند. مردی که در عمر طولانی خود هزاران کیلومتر را میان جی، دمشق، موصل، نصیبین و عموریه گذراند تا سرانجام در مدینه، پیامبر آخرالزمان را یافت.
پربازیگر و پرلوکیشن
جذابیت‌های دراماتیک سیر زندگی سلمان فارسی چنان بود که داوود میرباقری را مجذوب خود کرد تا وارد مسیر سخت و طولانی ساخت سریالی درباره این شخصیت تاریخی شود.
فرایند تحقیقاتی این درام تاریخی به نویسندگی و کارگردانی میرباقری به سال‌ها پیش از آغاز آن برمی‌گردد ولی تصویربرداری سریال به تهیه‌کنندگی حسین طاهری از سال ۹۸ آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
این سریال داستان زندگی سلمان فارسی را در سه دوره تاریخی شامل امپراتوری ساسانی، امپراتوری بیزانس و صدر اسلام روایت می‌کند و در ده‌ها لوکیشن، فیلم‌برداری انجام شده و ادامه دارد.
کارگردان سریال ماندگار «امام علی(ع)» تلاش می‌کند در جدیدترین اثرش روایت زندگی یکی از خاص‌ترین یاران پیامبر اسلام(ص) را با ترکیبی از جلوه‌های بصری بی‌سابقه، بازیگران بین‌المللی و روایتی چندلایه بازآفرینی کند، از این رو از تمام ظرفیت‌های بومی و بین‌المللی برای کارش بهره برده است. علاوه بر هنرنمایی بیش از هزار و ۵۰۰ بازیگر داخلی، بیش از ۴۰ بازیگر هم از کشورهای یونان، مراکش، ارمنستان و تونس جلو دوربین میرباقری رفته‌اند که مرحوم هشام رستم تونسی یکی از آن‌ها بود. مشارکت بازیگران خارجی در یک پروژه داخلی موجب می‌شود آن‌ها پس از بازی در این سریال به سفیران فرهنگی کشورمان در زادگاهشان تبدیل شوند و علاوه بر این، حضور بازیگران خارجی می‌تواند به عرضه سهل‌تر سریال در عرصه جهانی و جذب بیشتر مخاطبان بین‌المللی کمک کند.
پخش هفتگی یک سریال طولانی
سریال سلمان فارسی قرار است سال آینده روی آنتن برود، سریالی که به زندگی شخصیت تاریخی سلمان فارسی از کودکی تا میانسالی می‌پردازد. در این مجموعه ۷۰قسمتی پنج بازیگر در نقش سلمان فارسی جلو دوربین میرباقری می‌روند. این فیلمساز پس از سریال «مختارنامه» به سراغ «سلمان فارسی» رفت، سریالی که از شروع تولیدش حدود هشت سال می‌گذرد و قرار است تابستان سال آینده به شکل هفتگی روی آنتن برود که اگر پخش سریال هفتگی باشد، یک و سال نیم زمان پخش آن به طول می‌انجامد. ابتدا قرار بود این سریال در ۴۰ قسمت ساخته شود اما بعدتر سریال به ۶۰ قسمت افزایش یافت و حالا سازندگان این سریال تاریخی قرار است تعداد قسمت‌های فصل حجاز را افزایش بدهند و با توجه به فصول مختلف، این سریال به ۷۰ قسمت و حتی بیشتر خواهد رسید.
داوود میرباقری در بهار امسال مشغول تصویربرداری دوران نوجوانی سلمان فارسی بود. تلاش سازندگان این است که همزمان با تصویربرداری فصل ایران باستان، پیش‌تولید فصل حجاز در شهرک‌های سینمایی نور و غزالی و ساخت دکور و لباس آغاز شده تا بین تولید دو فصل، فاصله‌ای نیفتد. علاوه بر فیلم‌برداری دوران نوجوانی، بخش‌هایی از دوران کودکی سلمان نیز شروع شده که مرتبط به دوره ساسانی است.
بازیگران نقش «سلمان»
یک سال به پایان ساخت سلمان فارسی مانده و در این سال‌ها بازیگران اصلی جلو دوربین میرباقری رفته‌اند و پنج بازیگر در دوره‌های مختلف شخصیت سلمان فارسی را بازی کرده‌اند.
بخش نوزادی سلمان فارسی در قسمت‌های اولیه تصویربرداری شده، اما بخش کودکی این شخصیت را «باربد شریفیان» بازی کرده است.
بازیگر نقش نوجوانی سلمان فارسی را «علیرضا جلیلی» بازی کرده؛ علیرضا جلیلی کار حرفه‌ای خود را در سینما با محمد رسول الله(ص) آغاز و در سریال «هفت سر اژدها» نیز نقش سیاوش را بازی کرده بود.
«امیر رضایی» به عنوان یک بازیگر نوچهره، نقش جوانی این شخصیت را ایفا می‌کند که سابقه بازیگری در تئاتر و چند فیلم کوتاه را دارد.
«علیرضا شجاع نوری» نیز نقش میانسالی و دوره مهم از زندگی سلمان را ایفا کرده است. در این سال‌ها شجاع نوری بیشترین زمان خود را صرف بازی در این سریال تاریخی کرده است و آخرین حضور او به فیلم «سونامی» و در تلویزیون هم به سریال «بانوی عمارت» برمی‌گردد.
در کنار پنج بازیگر نقش سلمان، حسام منظور و ستاره اسکندری نقش پدر و مادر سلمان را بازی کرده‌اند و الهام کردا نقش شیرین یکی از زنان اشراف ساسانی را بازی کرده است. فرهاد اصلانی در نقش یکی از بازرگانان جلو دوربین میرباقری رفته و از دیگر بازیگران می‌توان به محمدرضا هدایتی و یوسف صیادی، مهدی فقیه، احترام برومند، داریوش فرهنگ و محمدعلی نجفی اشاره کرد. در این سریال علاوه بر بازیگران اصلی و فرعی بیش از ۲۰ هزار هنرور نیز همکاری می‌کنند.
فراتر از روایتی تاریخی
کویر خیال‌انگیز شهداد در اواخر آذر ۱۳۹۸ شاهد ضبط نخستین سکانس‌های بزرگ‌ترین سریال تاریخی ویژه-الف تلویزیون بود که حرکت کاروان سلمان را در دل کویر ثبت می‌کرد. لوکیشن دیگر، جزیره قشم بود که تاکنون دو بار کاروان سلمان فارسی را به سمت خود کشانده است. منطقه سمنان و شاهرود نیز از مهم‌ترین لوکیشن‌ها بوده‌اند. در جلفا نیز از ظرفیت کلیساهای منطقه مانند کلیسای سنت استپانوس و ساحل رود ارس استفاده شده است. از ظرفیت‌های متعدد سه شهرک سینمایی غزالی، نور و دفاع مقدس نیز استفاده شد تا ترکیبی میان دکورها و جلوه‌های ویژه کامپیوتری شکل بگیرد.
اگرچه کویر شهداد کرمان نقطه آغاز ساخت سریال سلمان فارسی بوده اما ساخت و ساز دکورها و تجهیزات ماندگار و تلفیق آن‌ها با به‌روزترین جلوه‌های ویژه بصری و کامپیوتری از ویژگی‌های خاص این پروژه بزرگ است. چندین کارگاه تخصصی در شهرک غزالی برپا شد تا متخصص‌ترین افراد در حوزه‌های مختلف وارد میدان شوند و بازسازی صحنه‌ها به سینمایی‌ترین شکل ممکن اتفاق بیفتد.
با توجه به روایت غیرخطی سریال و ضبط موازی صحنه‌های مختلف، تدوین نهایی کار با چالشی جدی مواجه است. برخی صحنه‌های میانی مانند فصل بیزانس از پیش ضبط شده‌اند و اکنون سکانس‌های ابتدایی در حال تصویربرداری هستند. تدوین این پروژه همچون چیدن پازلی تاریخی است که در نهایت تصویری منسجم از زندگی سلمان خلق خواهد کرد.
کارگردان مختارنامه تلاش دارد لحن و زبان شخصیت‌ها را با توجه به شرایط فرهنگی و تاریخی هر دوره تنظیم کند. در این سریال، تفاوت‌های زبانی و ادبی میان دوران ایران باستان، روم و حجاز به دقت رعایت شده است؛ از زبان فارسی کهن گرفته تا فصاحت زبان عربی آن دوران.
به بیان دیگر سلمان فارسی در این روایت، شخصیتی جست‌وجوگر و تحول‌پذیر است که با هر فصل از زندگی؛ لحن، کلمات و عمق گفتارش تغییر می‌کند؛ از نوجوانی ساده‌دل تا مردی پخته که با پیامبر اسلام(ص) دیدار می‌کند و یکی از صحابه خاص ایشان می‌شود.
سفر درونی انسانی در جست‌وجوی حقیقت
داوود میرباقری که در سال‌های پایانی دهه هفتم زندگی‌اش این پروژه عظیم را هدایت می‌کند با تکیه بر تجربه ساخت آثاری چون مختارنامه و امام علی(ع)، این بار نیز به دنبال جهانی‌سازی این روایت است. اتصال داستان سلمان فارسی به ابتدای سریال امام علی(ع) یکی از ایده‌های دراماتیک پروژه است. گفته می‌شود این سریال تا ماجرای غدیر خم پیش خواهد رفت و احتمال ادامه آن تا وفات سلمان نیز وجود دارد.
سلمان فارسی فقط یک سریال تاریخی نیست؛ سفری درونی است برای انسانی که در جست‌وجوی حقیقت، مرزهای تمدن‌ها، زبان‌ها و ادیان را درمی‌نوردد. این پروژه عظیم نه تنها از نظر تولید و بازیگری بلکه از نظر روایت پردازی، زبان و طراحی صحنه، گامی بلند در سریال‌سازی تاریخی ایران محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد هدف‌گذاری این پروژه نه تنها برای مخاطبان داخلی، بلکه برای پخش جهانی است.
میرباقری در فرایند تولید این سریال با مشکلات زیادی روبه‌رو شده است، از اثرات تورم و گرانی گرفته تا همه‌گیری کرونا که در دوره‌های قرنطینه، پروژه را به صورت مقطعی تعطیل کرد و حتی ابتلای کریم اکبری مبارکه یکی از بازیگران سریال به کرونا، جان او را گرفت. با همه این مشکلات اما سریال سلمان فارسی به گفته سازندگانش و رئیس صدا و سیما در موعد مقرر آن یعنی اواسط سال ۱۴۰۵ روی آنتن خواهد رفت تا انتظار چند ساله علاقه‌مندان به آثار این فیلمساز خستگی‌ناپذیر، پایان یابد.
نظر شما