تصاویری که از ویرانی غزه، آوارگی خانواده‌ها و قتل‌عام هزاران کودک در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، توانست موجی از خشم و انزجار عمومی از سیاست‌های تل‌آویو را ایجاد کند. نتیجه روشن است: اسرائیل دیگر نمی‌تواند مانند گذشته بر سرمایه نمادین «قربانی بودن» تکیه کند. اکنون، داده‌های تازه از سه مؤسسه معتبر پژوهشی نشان می‌دهد در فاصله ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵، نگاه جهانیان به رژیم اسرائیل تا چه میزان با خشم و نفرت آمیخته شده است.
تصویر وارونه اسرائیل
پژوهش مرکز «پیو ریسرچ» در بهار ۲۰۲۵ که ۲۴ کشور را دربرمی‌گرفت، تصویری شفاف از این تغییر ترسیم می‌کند: در میان کشورهای مورد بررسی، اکثریت قاطع مردم نگاهی منفی به اسرائیل دارند. در اروپا، مخالفت در کشورهایی چون هلند و اسپانیا به مرز سه‌چهارم جمعیت رسیده و در کانادا هم اکثریت مخالف‌اند. حتی در ایالات متحده – متحد سنتی رژیم اسرائیل – نگاه منفی حالا دست بالا را دارد.پژوهش‌های پیو همچنین نشان دادند نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، بنیامین نتانیاهو، یکی از منفورترین رهبران جهان در افکار عمومی است؛ بیش از هفت نفر از هر ۱۰ نفر در این نظرسنجی گفتند به او اعتماد ندارند. همزمان، در داخل اسرائیل نیز خود شهروندان اعتراف می‌کنند رژیمشان دیگر در جهان «احترام» ندارد.
شکاف عمیق در آمریکا
در آمریکا، مؤسسه «گالوپ» در تابستان ۲۰۲۵ خبر از رکوردی تاریخی داد: تنها حدود یک‌سوم شهروندان آمریکایی از اقدامات نظامی اسرائیل در غزه حمایت می‌کنند. برای مقایسه، همین رقم در ماه‌های نخست جنگ بیش از نیمی از جامعه بود. کاهش حمایت به‌ویژه در میان جوانان و دموکرات‌ها چشمگیر است. در مقابل، حمایت جمهوری‌خواهان همچنان بالاست؛ دو سوم آن‌ها در کنار اسرائیل ایستاده‌اند.
این تغییر به معنای افزایش محسوس همدردی با فلسطینی‌هاست. گالوپ یادآور می‌شود در اوایل دهه ۲۰۰۰ تنها بخش کوچکی از آمریکایی‌ها طرفدار فلسطینی‌ها بودند اما در سال ۲۰۲۵، اکثریت با آن‌ها ابراز همدلی می‌کنند. چنین شکاف نسلی و حزبی می‌تواند در سال‌های پیش رو بر سیاست خارجی آمریکا اثر عمیقی بگذارد.
چرخش افکار عمومی در اروپا
اروپای غربی هم اکنون به صحنه یکی از شدیدترین چرخش‌های افکار عمومی علیه رژیم اسرائیل بدل شده است. نظرسنجی مؤسسه «یوگوو» در ژوئن ۲۰۲۵ نشان می‌دهد محبوبیت این رژیم در این منطقه به پایین‌ترین سطح تاریخی رسیده است.
در کشورهایی مثل بریتانیا، فرانسه و آلمان، تنها حدود یک نفر از هر پنج نفر دیدگاه مثبتی به اسرائیل دارد؛ در مقابل، دو سوم تا سه چهارم مردم صریحاً دیدگاهی منفی ابراز می‌کنند.
این تغییر تنها در سطح احساسات باقی نمانده است. در آمریکا، بررسی مشابه یوگوو نشان داد نزدیک به نیمی از پاسخ‌دهندگان، اقدامات اسرائیل در غزه را «نسل‌کشی» توصیف می‌کنند.
در میان جوانان این رقم بالاتر است و تنها اقلیتی اندک حاضرند از تل‌آویو دفاع کنند.
جهان جنوب و خاورمیانه؛ همصدایی گسترده
چرخش افکار عمومی محدود به غرب نیست. در جهان جنوب – از چین گرفته تا آفریقای جنوبی و برزیل – نیز تغییر محسوس است.
کشورهایی که پیش‌تر موضعی خنثی یا نسبتاً مثبت دربرابر رژیم اسرائیل داشتند، حالا دیدگاهی اغلب منفی دارند.
در جهان عرب نیز حمایت از فلسطین به بالاترین سطح از سال ۲۰۱۱ رسیده است.
همزمان، موج اعتراضات جهانی علیه صهیونیست‌ها، از خیابان‌های اروپا و آمریکا تا دانشگاه‌های آسیا و آفریقا، بر فشار دیپلماتیک افزوده است. تحریم‌های نمادین، بایکوت‌های فرهنگی و ورزشی و حتی کمپین‌های دانشجویی نشان می‌دهد مخالفت با اسرائیل تنها یک موضوع سیاسی نیست؛ بلکه به بخش ثابتی از فرهنگ اعتراض مدنی تبدیل شده است.
سرنوشت محتوم آپارتاید
این آمار و ارقام سبب شده تحلیلگران سرنوشتی همچون آفریقای جنوبی دوران آپارتاید را برای رژیم صهیونیستی ترسیم کنند: رژیمی منزوی، تحت فشار افکار عمومی جهان و با شکاف‌های داخلی عمیق. درست است که هنوز در آمریکا حمایت بخش بزرگی از جمهوری‌خواهان پابرجاست و بازگشت ترامپ به قدرت می‌تواند تا حدی این فشار را متعادل کند، اما آینده در دستان نسل‌های جوان‌تری است که نگاهشان به اسرائیل بی‌اعتماد و منفی است.
دو سال پس از آغاز جنگ غزه، اسرائیل خود را در موقعیتی می‌یابد که شاید از آغاز تأسیسش بی‌سابقه باشد: از دست دادن پشتوانه اخلاقی و نمادین در افکار عمومی جهان. موج خشم و انزجار عمومی، دیگر نه یک حادثه گذرا بلکه روندی تاریخی است که به نظر چشم‌انداز روابط رژیم اسرائیل با جهان را در سال‌های آینده متأثر از خود خواهد کرد.
نظر شما