به گزارش قدس خراسان، سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) به‌عنوان نهادهای غیردولتی و غیرانتفاعی، نقش مهم و مؤثری را در حوزه سلامت جامعه ایفا می‌کنند. این سازمان‌ها با هدف ارتقای کیفیت زندگی و بهبود سلامت افراد نیازمند، خدمات رایگانی را به آن‌ها ارائه می‌دهند؛ زیرا در شرایط کنونی که بسیاری از افراد به دلیل مشکلات اقتصادی توان پرداخت هزینه‌های درمان را ندارند، سازمان‌های مردم‌نهاد با همت و تلاش خود و کمکی که از خیران جامعه برای رفع این نیازها می‌گیرند، چراغ امیدی را در دل اقشار مستضعف روشن می‌کنند. این نهادها با افزایش آگاهی عمومی و ترویج فرهنگ سلامت، گام مهمی در راستای پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقای سطح سلامت عمومی برمی‌دارند. در خراسان رضوی نیز این سمن‌ها فعالیت‌های گسترده‌ای دارند و در زمینه کمک‌های مالی برای درمان بیماران و اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به افراد جامعه نقش مؤثری را ایفا می‌کنند. برای بررسی خدمات و چالش‌هایی که این سازمان‌های مردم‌نهاد با آن مواجه هستند، به سراغ سه سمن فعال در حوزه سلامت رفتیم.
خیران پای کار درمان سرطان بیماران نیازمند
آزاده آیت‌اللهی، مدیر عامل انجمن همیاران سلامت و امید خراسان رضوی (حامی بیماران نیازمند مبتلا به سرطان) درباره چگونگی شکل‌گیری و اهداف این انجمن می‌گوید: مجوز رسمی انجمن در سال ۱۳۹۸ توسط دفتر امور اجتماعی استانداری خراسان رضوی صادر شد و فعالیت‌هایمان را از آن زمان آغاز کردیم. با توجه به آمار رو به افزایش تعداد بیماران مبتلا به سرطان و درمان طولانی‌مدت این عزیزان و هزینه‌های سنگین درمان، تصمیم گرفتیم در این راه همراه بیماران باشیم.
او بیان می‌کند: هنگامی که بیماران به ما مراجعه می‌کنند یا از هر طریقی به دفتر انجمن معرفی می‌شوند، شرایطشان مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر بیمار شرایطی داشته باشد که بتوانیم او را زیر پوشش انجمن دربیاوریم، برای بیمار پرونده تشکیل و تمام مراحل درمانش پیگیری می‌شود. خدمات ما شامل تمامی خدمات درمانی و پزشکی و هر درمانی است که توسط پزشک متخصص برای بیمار تجویز می‌شود. در این راه کمک‌هزینه‌ها را به صورت مستقیم به مراکز درمانی که با آن‌ها قرارداد داریم، پرداخت می‌کنیم و بیمار به آنجا مراجعه می‌کند و کارش را انجام می‌دهد.
مدیر عامل انجمن همیاران سلامت و امید خراسان رضوی درباره تعداد بیماران زیر پوشش نیز عنوان می‌کند: به صورت میانگین ۶۵۰ بیمار را زیر پوشش داریم که پرونده دارند و مراحل درمانشان دائم توسط ما پیگیری می‌شود؛ اما روزانه هم بیماران مختلفی به مددکاری‌های بیمارستان‌های سطح شهر مراجعه می‌کنند که به هر دلیلی امکان پرداخت کامل هزینه‌ها را ندارند و دوستان مددکار بیمارستان‌ها آن‌ها را به صورت موردی با ما در میان می‌گذارند و ما نیز سعی می‌کنیم روزانه در خدمت این بیماران باشیم.
بزرگ‌ترین مشکل، افزایش هزینه‌های درمان سرطان
او درباره چالش‌های این مسیر نیز خاطرنشان می‌کند: اکنون بزرگ‌ترین مشکل ما این است که هزینه‌های درمان سرطان، دائم افزایش پیدا می‌کند. در این چند سال هزینه بعضی از درمان‌های تخصصی سرطان چند برابر شده؛ اما به دلیل مشکلات اقتصادی جامعه، کمک‌های خیران چند برابر نشده است. در نتیجه بار سنگین هزینه‌ها بر دوش انجمن قرار می‌گیرد تا بتواند این مابه‌التفاوت را جبران کند؛ چرا که ما موظفیم بیماران زیر پوشش انجمن را همراهی کنیم و نمی‌توانیم به دلیل اینکه هزینه‌ها افزایش پیدا کرده، مشکل بیماران را حل نکنیم. مسئله دیگر نیز بحث کمبود داروهای سرطان است که این مشکل کشوری محسوب می‌شود.
مدیرعامل انجمن همیاران سلامت و امید خراسان رضوی متذکر می‌شود: در گذشته این تفکر در جامعه وجود داشت که سرطان بیماری ترسناک و خطرناکی است و درمان‌ها در این حوزه به نتیجه نمی‌رسد؛ اما با توجه به پیشرفت علم پزشکی و وجود پزشکان متبحر در کشور، تعداد زیادی از بیماران درمان می‌شوند و بیماری‌شان تحت کنترل قرار می‌گیرد؛ به عنوان مثال اگر دو سال درمان بیماری طول بکشد، پس از دو سال آن بیماری تحت کنترل درمی‌آید و چکاپ‌های سه یا ۶ ماهه برایشان انجام می‌شود.
آیت‌اللهی یادآور می‌شود: انجمن ما تنها مؤسسه مستقل تأمین کمک‌هزینه بیماران مبتلا به سرطان استانداری خراسان رضوی است و وابسته به هیچ مرکز درمانی نیستیم. کسانی که می‌خواهند در این کار خیر به بیماران نیازمند کمک کنند، می‌توانند به دفتر ما در خیابان سناباد- بین سناباد ۵۰ و ۵۲ - ساختمان سناباد و دفتر امور اجتماعی استانداری مراجعه کنند.
ارائه خدمات رایگان به بیماران نیازمند دیابتی
هاجر شریفی، عضو هیئت مدیره و مدیر دفتر مشهد بنیاد ملی دیابت نیز با بیان اینکه این بنیاد از سال ۱۳۸۴ در حال فعالیت است، ابتدا تحت نظارت بهزیستی بود و به تازگی مجوزش را از وزارت کشور به صورت ملی گرفته است، می‌گوید: فعالیت بنیاد ابتدا در سطح استان بود و در مشهد و شهرستان‌های فریمان، چناران و تربت‌حیدریه فعالیت می‌کردیم. پس از اینکه فعالیتمان گسترده شد، بنیاد دیابت را ملی کردیم و در گرگان، مازندران، خوزستان و تهران فعالیتمان را گسترش دادیم و دفتر نمایندگی را در تهران دایر کردیم. برنامه ما این است که در استان‌های دیگر نیز این فعالیت را ادامه دهیم. مدتی هم به صورت بین‌المللی فعالیت‌هایی داشتیم؛ اما در شرایط فعلی فعالیت‌ها در سطح ملی و زیر نظر وزارت کشور است.
او می‌افزاید: دیابت یک بیماری خاموش است که تمام بدن را مانند یک موریانه درگیر کرده و بدن را دچار عارضه می‌کند. در راستای کاهش این بیماری آموزش و اطلاع‌رسانی جزو اهداف اصلی ماست. اکنون بیش از ۱۴هزار بیمار دیابتی را زیر پوشش داریم. همچنین از طریق فضای مجازی هم عضو انجمن می‌شوند؛ اما بیشتر بیماران ما در خراسان رضوی هستند. کسانی که خارج از استان هستند، خدمات آموزشی و مشاوره تلفنی می‌گیرند یا آن را از طریق فضای مجازی دریافت می‌کنند و کسانی که در مشهد هستند، خدمات آموزشی، درمانی و حمایتی می‌گیرند.
این عضو هیئت مدیره بنیاد ملی دیابت با بیان اینکه همه خدمات آموزشی ما از جمله برگزاری همایش‌ها، کلاس‌ها و سمینارها به صورت رایگان انجام می‌شود، ادامه می‌دهد: فعالیت ما در سطح شهر در فرهنگسراها، اداره‌ها، سازمان‌های دولتی و غیردولتی در راستای آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی به جامعه نسبت به بیماری دیابت است. آنچه در کف جامعه اتفاق می‌افتد، با آنچه وزارت بهداشت اعلام می‌کند، متفاوت است؛ چرا که ما به‌عنوان یک شهروند برای چکاپ به مراکز بهداشت مراجعه نمی‌کنیم و مراکز بهداشت نیز تنها آمار بیمارانی را که مراجعه کرده‌اند، دارند؛ اما چون ما به سراغ مردم می‌رویم، متوجه می‌شویم تعداد زیادی از شهروندان از بیماری خودشان آگاهی ندارند.
شریفی خاطرنشان می‌کند: از سالی که در راستای پایش سلامت، وزارت بهداشت طرح غربالگری دیابت و فشار خون را برگزار کرد، تاکنون به صورت مرتب و ماهانه، هر روز آن را به یک اداره، یک سازمان غیردولتی و یک سازمان دولتی اختصاص داده‌ایم و غربالگری و پایش سلامت را انجام می‌دهیم. همچنین از هتل‌های زیادی درخواست داریم این خدمات را به پرسنلشان ارائه بدهیم.
او با تأکید بر اینکه یکی از برنامه‌های اصلی ما پایش سلامت و غربالگری است، یادآور می‌شود: از سال ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۳ برای ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر غربالگری و پایش سلامت انجام دادیم. از سال گذشته تاکنون نیز ۱۲ هزار نفر را غربالگری کردیم. این غربالگری‌ها به این شکل نیست که تنها تست قند خون بگیریم و برگردیم. واحد درمانی ما درمانگاه میلاد است و پس از اینکه کارشناسان غربالگری را انجام داده و آگاهی لازم را به بیماران دادند، اطلاعات غربالگری را در اختیار پزشکان می‌گذارند و آن‌ها اطلاعات را بررسی می‌کنند. سپس مشاور درمانگاه با کسانی که در معرض خطر هستند و قند خون و فشار خون بالایی دارند، تماس می‌گیرد و توصیه می‌کند تا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنند.
مدیر دفتر مشهد بنیاد ملی دیابت می‌افزاید: در حوزه درمان هر فردی که مورد پذیرش قرار می‌گیرد، برایش کارت درمانی صادر شده و با داشتن این کارت مشخص می‌شود این فرد مبتلا به دیابت است. یکی از مزیت‌های این کارت این است که من به‌عنوان یک فرد مبتلا به دیابت اگر در خیابان یا اداره‌ای دچار مشکلات دیابتی شدم و به حالت بیهوشی و کما افتادم، کارت همراه من را ببینند و مراقب باشند سرم قندی به من وصل نکنند.
شریفی ادامه می‌دهد: افراد پس از صدور این کارت می‌توانند با تخفیف از خدمات پزشک، پرستار، مشاوره تغذیه و مشاوره پرستاری درمانگاه میلاد استفاده کنند. همه این خدمات برای افراد نیازمند رایگان ارائه می‌شود؛ اما برای افراد غیرنیازمند، تنها خدمات آموزشی رایگان است. خدمات حمایتی از جمله بسته‌های معیشتی، سبد کالا، نوشت‌افزار، پوشاک، لباس فرم مدرسه و ارائه تجهیزات پزشکی مرتبط با بیماران دیابتی را نیز داریم.
او خاطرنشان می‌کند: هر فرد مبتلا به دیابت اگر نیازمند باشد، می‌تواند به واحد مددکاری اجتماعی مراجعه کند و اگر جزو دهک یک تا سه باشد، خدمات رایگان را دریافت می‌کند. این بیماران به صورت ماهانه به چند داروخانه و آزمایشگاهی که با آن‌ها در ارتباط هستیم، ارجاع داده می‌شوند و تجهیزات و داروهایشان را دریافت می‌کنند. ما در پایان هر ماه با داروخانه تسویه حساب می‌کنیم.
فقر فرهنگی مانعی برای کنترل دیابت
این عضو هیئت مدیره بنیاد ملی دیابت می‌گوید: چالش‌های بیماران دیابتی شامل مسائل روانی، اجتماعی و فرهنگی است. کنترل قند خون نیازمند یک رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و مصرف داروهاست.
شریفی می‌افزاید: برخی از خانواده‌ها به دلیل فقر فرهنگی که دارند، در کلاس‌های آموزشی ما شرکت نمی‌کنند. این در حالی است که آموزش مداوم برای بیمار دیابتی بسیار اهمیت دارد. به دلیل مشکلات اقتصادی که به قشر عظیمی از جامعه که در حاشیه شهر زندگی می‌کنند، وارد می‌شود، دچار مشکلاتی از جمله استرس، افسردگی و انزوا شده و با مسائل اجتماعی روانی سر و کار دارند. به همین خاطر نمی‌توانند دیابتشان را کنترل کنند. یکی از عوامل این اتفاق، هزینه‌های درمان است. مسائل مربوط به تغذیه و خودمراقبتی‌ها نیز از دیگر مسائل ضروری در این زمینه محسوب می‌شود.
تکمیل ساخت بخش گوش، چشم‌انتظار کمک خیران سلامت
محمدمهدی قاسمی، مدیر عامل بنیاد غیردولتی گوش خراسان رضوی نیز در ادامه درباره آغاز فعالیت این بنیاد می‌گوید: در سال ۱۳۹۹ خلأ یک بنیاد گوش را احساس کردیم. به همین خاطر اساسنامه‌ای را در این راستا نوشتیم. البته ما بحث کاشت حلزون شنوایی را در مشهد از سال ۱۳۷۶ یعنی حدود ۲۸ سال پیش راه‌اندازی کردیم و تاکنون برای ۲هزار و ۳۰۰ نفر در مشهد کاشت حلزون را انجام داده‌ایم. این افراد اکنون زندگی عادی دارند، حتی برخی از آن‌ها دانشگاه رفته‌اند و در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد نیز تحصیل کرده‌اند. یکی از این بچه‌ها مدرک دکترای داروسازی‌اش را گرفته است.
او خاطرنشان می‌کند: پس از تصویب و ثبت بنیاد گوش در استانداری در ۳۰ آذر ماه ۱۴۰۱ با دانشگاه علوم پزشکی مشهد تفاهم‌نامه‌ای را نوشتیم تا بتوانیم ساخت بخش گوش و حلق و بینی شامل اتاق عمل، درمانگاه و مرکز تحقیقات برای سلول درمانی و ژن‌تراپی را در بیمارستان قائم(عج) آغاز کنیم. برای دایر کردن این بخش در بیمارستان قائم(عج) ۳هزار و ۱۰۰ مترمربع را برای بخش گوش و حلق و بینی، ۳هزار و ۱۰۰ مترمربع دیگر را برای اتاق عمل، ۵۰۰ مترمربع را نیز برای درمانگاه گوش و حلق و بینی و هزار مترمربع را هم برای ساخت مرکز تحقیقات گرفتیم. یک راه ارتباطی از اتاق عمل به بیمارستان قائم(عج) را هم که ۲۰۰ مترمربع است، در نظر گرفتیم.
مدیرعامل بنیاد غیردولتی گوش خراسان رضوی می‌افزاید: ساخت این بخش را در سال ۱۴۰۲ شروع کردیم و حدود ۵ میلیارد تومان برای ستون‌های طبقه دوم که بخش گوش و حلق و بینی است، هزینه کردیم. سپس به دنبال خیر برای ساخت ادامه این بخش بودیم. همان زمان در دولت مصوبه‌ای تصویب شد که اگر سازمان برنامه و بودجه قبول کند این ساختمان مورد نیاز دانشگاه است و دانشگاه این موضوع را پیگیری کند، مؤدیان مالیاتی می‌توانند مالیاتشان را در این سازه علمی هزینه کنند. اکنون با نامه رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد این موضوع را از مدیر کل امور مالیاتی استان پیگیری کردیم. ادامه این کار را باید از سازمان برنامه و بودجه پیگیری کنیم تا این طرح را به‌عنوان یک طرح دولتی به تصویب برسانیم و در آنجا مبلغ ساخت آن مشخص شود و بتوانیم از مالیات خیران برای ساخت بخش گوش استفاده کنیم.
قاسمی با بیان اینکه در این یک سال دوستان پزشک هزینه‌هایی برای ساخت این بخش انجام دادند و بنده هم حدود ۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان در این مسیر هزینه کردم؛ چرا که معتقدم اگر من این هزینه را انجام ندهم، کار آغاز نمی‌شود، ادامه می‌دهد: ما خیلی سعی کردیم با مؤدیان مالیاتی یا کسانی که در بخش‌های بیمارستان‌سازی فعالیت کرده‌اند، جلساتی را برگزار کنیم؛ اما چون این طرح خیلی بزرگ است و حدود ۷هزار و ۹۰۰ مترمربع خواهد بود، افراد زیادی برای ساخت آن پای کار نیامدند.
او متذکر می‌شود: خوشبختانه مصوبه‌ای که در آیین‌نامه اجرایی بند خ ماده ۲۰ قانون برنامه بودجه پنج ساله هفتم در دوم دی ۱۴۰۳ به تصویب هیئت وزیران رسیده، به ما کمک کرده و ان‌شاءالله ساخت این پروژه را در سال آینده ادامه می‌دهیم. چون باید امسال این مصوبه به تصویب سازمان برنامه و بودجه برسد و سپس به دارایی ابلاغ شود.
مدیرعامل بنیاد غیردولتی گوش خراسان رضوی با بیان اینکه یکی از این اهداف ما برای بنیاد گوش، کمک‌های مادی و معنوی به افراد ناشنوا و کم‌شنواست، عنوان می‌کند: خدمت‌گیرندگان ما اغلب افراد ناشنوا و کم‌شنوا هستند و نیاز به سمعک دارند. در دو دوره میان این افراد سمعک توزیع کرده‌ایم؛ چرا که بچه‌ها باید پیش از کاشت حلزون از سمعک استفاده کنند.
قاسمی اظهار می‌کند: ما در سال ۱۴۰۲ یک دوره آموزشی فوق‌تخصصی عمل جراحی گوش از طریق آندوسکوپی را در یک سازمان زیر پوشش وزارت بهداشت تصویب و این دوره را برای دو نفر از متخصصان برگزار کردیم و مدرک گذراندن این دوره را به آن‌ها ارائه دادیم. همچنین می‌خواهیم سمینار، همایش و کنگره‌هایی را درباره همین مسائل در بنیاد گوش برگزار کنیم. کتاب، لوح فشرده و بولتن‌هایی را که به مردم درباره شنوایی آموزش می‌دهند نیز در دست چاپ داریم و مقداری هم چاپ شده است. در شبکه‌های اجتماعی هم درباره این موضوعات مطالبی را بارگذاری کرده‌ایم.
او خاطرنشان می‌کند: تحقیق و پژوهش ما هنوز در زمینه گوش شروع نشده و امیدواریم از خیران در این راستا استفاده کنیم. همچنین درباره چگونگی استفاده از سلول‌های بنیادی و ژن‌تراپی این مسئله را ادامه می‌دهیم. به تازگی در زمینه سلول‌درمانی و ژن‌تراپی یک سمینار برای متخصصان، کارشناسان شنوایی و کارشناسان و متخصصان ژنتیک برگزار کردیم.
مدیرعامل بنیاد غیردولتی گوش خراسان رضوی ادامه می‌دهد: همچنین تفاهم‌نامه‌هایی را با بیمارستان رضوی داریم که طبق آن دوره آموزشی را در این بیمارستان برگزار کنیم. تفاهم‌نامه‌های دیگری را هم با شرکت‌های دانش‌بنیان داریم و امسال به دنبال ساخت سمعک را در مشهد هستیم.
قاسمی از همکاری با سایر سمن‌ها نیز خبر داده و می‌افزاید: این همکاری در استانداری انجام شده و امیدوارم بتوانیم در بحث علمی با حمایت استانداری این کارها را انجام دهیم. مشاوره و هم‌اندیشی‌هایی را نیز با دانشگاه داشتیم تا بتوانیم مشاوره بدهیم و با گروه‌های مختلف از جمله گروه گوش و حلق و بینی که بیشتر اعضای آن عضو بنیاد گوش هستند، مشورت داشته باشیم.
او خاطرنشان می‌کند: ما سعی نکردیم دولت را خیلی در این مورد درگیر کنیم و بیشتر به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد به دانشگاه کمک کردیم. با ساخت بخش گوش و حلق و بینی در بیمارستان قائم(عج) نیز به دنبال این هستیم که طبق تفاهم‌نامه هیئت امنایی را برای این بخش در نظر بگیریم تا بتوانیم با پول خیران، این مجموعه را به روزرسانی و ایرادهای آن را رفع کنیم.
نظر شما