متأسفانه این تالاب گرفتار خودسوزی گسترده در ده‌ها هزار نقطه شده و دود ناشی از آن سلامت شهروندان خوزستانی را تهدید می‌کند.
بنا بر گفته مسئولان ۹۹ درصد بخش عراقی تالاب خشک است و از ۲۰ اسفند ماه تاکنون افزون بر ۳۳ هزار نقطه از این بخش دچار خودسوزی شده و از نیم متر زیر خاک دود متصاعد می‌شود که انتشار این دود غلیظ با وزش باد به سمت شهرهای غربی استان خوزستان کیفیت هوا را به شدت کاهش داده و نفس مردم را گرفته است.
درگیری ۲۵ هزار هکتار از بخش عراقی تالاب هورالعظیم به آتش‌سوزی نه تنها رنگ آبی آسمان در خوزستان را فیلتر کرده بلکه عرصه را برای فعالیت‌های اجتماعی تنگ کرده است.
متأسفانه این روزها امید مردم به باد گره خورده است زیرا امیدوارند باد در چند جهت مختلف وزیدن بگیرد تا کمی دود رقیق‌تر شود و نفس راحتی بکشند.
در حالی که امید مردم به تغییر جهت باد گره خورده، در این سوی ماجرا دولتمردان امیدشان را به دیپلماسی برای رهاسازی آب گره زده‌اند.
البته هر وقت صحبت از مصائب هورالعظیم می‌شود انگشت اتهام به سمت کمبود آب و خشکسالی نشانه می‌رود اما وقتی در این تالاب غور می‌کنیم متوجه می‌شویم ریشه مشکلات امروزی با عواملی همچون جنگ، سیاست و اقتصاد گره خورده که پای بسیاری از دولت‌ها و سیاستمداران را به میان می‌کشد.
هور؛ قربانی سیاست، جنگ واقتصاد
ایران، عراق و ترکیه و اما از همه بیشتر ترکیه با اجرای پروژه «گاپ» روی دجله و فرات مخازنی ساخته‌اند که حجمشان حتی از آورده سالانه بسیاری از رودها بیشتر است؛ یعنی کشورهای همسایه آب را به گروگان گرفته‌اند تا عراق و ایران برای هر قطره وابسته بمانند.
متأسفانه در پایین‌دست، عراق و سوریه هم سهم خود را با سد و انحراف جریان آب برداشتند و در ایران نیز سد کرخه در سال ۱۳۸۰ آب‌گیری شد که ضربه‌ای جدی برای هور بود.
با ساخت سد کرخه متأسفانه هور از حقابه خود محروم شد و سیاست تأمین نان و آب مردم بر سیاست حفظ تالاب ارجحیت یافت.در آن سوی مرز نیز «هورالهویزه» در عراق ادامه طبیعی هورالعظیم بوده، اما سرنوشتش با سیاست‌های بغداد گره خورده است.اوایل دهه ۹۰ میلادی، صدام حسین برای تنبیه شیعیان جنوب دستور داد آب تالاب‌ها را منحرف کنند و آن‌ها را عمداً خشکاند به همین دلیل هزاران خانواده عرب تالاب‌نشین مجبور به کوچ شدند و روستاها و نیزارها سوختند.
پس از سقوط صدام در ۲۰۰۳، فعالان محیط زیست و سازمان‌های بین‌المللی کوشیدند تالاب را احیا کنند اما سدهای ترکیه، خشکسالی و سوءمدیریت داخلی دوباره همه چیز را نیمه‌کاره گذاشت.
متأسفانه جنگ، سیاست و اقتصاد در سال‌های اخیر زندگی تالاب در عراق را نابود کرده، حتی رد پای چینی‌ها در نابودی بخشی از هورالعظیم خشک نشده است.
نفت یکی دیگر از عوامل نابودی هورالعظیم است که با توسعه میادین آزادگان، یاران در ایران و مجنون در عراق، جاده‌ها و خاکریزهایی ایجاد شد که هور را به پنج مخزن تکه‌تکه کرد.
بنا بر گفته کارشناسان لایه‌های نفتی روی سطح آب، نشت هیدروکربن‌ها و فلزات سنگین و آلودگی‌های صنعتی آن قدر گسترده است که گفته می‌شود بخش ایرانی هور بیش از تشنگی، از آلودگی می‌میرد!
متأسفانه بنا بر گفته معاون پیشین محیط زیست دریایی؛ شورای عالی امنیت ملی در سال ۱۳۸۹ یک مجوز مسئله‌دار صادر کرد که شرکت نفتی چینی بخشی از هور را خشک کند. اگر چه ژاپنی‌ها پیشنهاد داده بودند با فناوری پیشرفته و بدون آسیب به تالاب بهره‌برداری کنند، اما چینی‌ها به خاطر هزینه کمتر پیشنهاد خشکاندن تالاب را دادند و به خاطر نیاز ایران به همراهی چین در شورای امنیت و نزاع هسته‌ای این گزینه تأیید شد.
نظر شما