مالک شریعتی طی یادداشتی در روزنامه همشهری نوشت: تجارت انرژی به ویژه خرید و فروش گاز طبیعی، یکی از ارکان مهم در روابط اقتصادی و استراتژیک کشورهاست. پس از جنگ اوکراین، روسیه نیاز به صادرات گاز طبیعی خود دارد و ایران نیز در راستای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه، به واردات گاز از روسیه نیازمند است. قرارداد دوجانبه گاز ایران و روسیه می‌تواند مزایای بسیاری برای هر ۲ طرف داشته باشد، اما باید به برخی الزامات توجه شود.
اولین نکته این است که قرارداد باید با اولویت خرید گاز از روسیه و سپس سوآپ تنظیم شود و از شیوه ترانزیت اجتناب گردد تا ایران کنترل کامل بر گاز خریداری‌شده داشته باشد. میزان سوآپ نیز باید مشروط به همکاری روسیه در بازاریابی گاز ایران و محدود به یک‌چهارم قرارداد باشد. مسیر انتقال گاز باید ترجیحاً از کف دریای خزر باشد تا کشورهای در مسیر زمینی نتوانند بر ایران فشار وارد کنند.
اگر احداث مسیرهای زمینی ضروری باشد، پیشنهاد می‌شود از مسیر گرجستان و ارمنستان استفاده شود که مزایای اقتصادی و امنیتی بیشتری دارد. همچنین، برای فروش گاز، باید در نظر گرفته شود که گاز وارداتی از روسیه صرفاً برای مصارف اقتصادی و درآمدزا باشد و مصرف داخلی از ۲۰ درصد کل واردات تجاوز نکند.
برای تحقق هاب انرژی، صادرات گاز به کشورهای همسایه مانند عراق، پاکستان، عمان و هند ضروری است و باید از ظرفیت سرمایه‌گذاری و فناوری روسیه در احداث خطوط لوله استفاده شود. علاوه بر این، قیمت گاز باید متناسب با قراردادهای منطقه‌ای تعیین گردد تا از گرانفروشی جلوگیری شود.
در نحوه پرداخت بهای گاز، می‌توان از روش‌های متنوعی از جمله تهاتر مستقیم یا غیرمستقیم، انجام خدمات فنی و مهندسی، و پیمان پولی دوجانبه استفاده کرد. این اقدامات می‌توانند به تقویت روابط اقتصادی ایران و روسیه کمک کنند و پروژه‌های بزرگ انرژی را عملیاتی سازند.
نظر شما