روزنامه جوان طی انتقادی به اوضاع معیشتی مردم نوشت: در یک سال گذشته با افزایش بیوقفه قیمتها، سفرههای مردم کوچکتر شده و بسیاری از کالاهای اساسی که روزگاری در سبد مصرفی خانوارها بودند، اکنون به اقلامی لوکس تبدیل شدهاند. حداقل حقوق به سختی به ۱۵ میلیون تومان میرسد، در حالی که هزینه سبد معیشت خانوارها بیش از ۳۵ میلیون تومان برآورد میشود. این افزایش قیمتها نهتنها به مقایسه سالانه نیاز ندارد، بلکه تفاوت قیمت کالاها در ابتدای سال و انتهای آن، خود گویای عمق بحران اقتصادی است.
کارشناسان اقتصادی دلایل متعددی را برای این گرانیها مطرح میکنند. تورم بیوقفه و کاهش ارزش پول ملی یکی از اصلیترین عوامل است که قدرت خرید مردم را کاهش داده و هزینههای زندگی را چندین برابر کرده است. در کنار آن، نوسانات نرخ ارز نیز بر واردات تأثیر گذاشته و قیمت کالاهای ضروری مانند روغن و شکر را افزایش داده است. افزایش هزینههای تولید، از جمله سوخت، دستمزدها و حملونقل، فشار بیشتری بر بازار وارد کرده و به رشد بیرویه قیمتها دامن زده است. همچنین کاهش تولید داخلی و وابستگی به واردات، باعث کمبود عرضه برخی کالاها و در نتیجه افزایش شدید قیمتها شده است.
گوشت قرمز که زمانی یکی از اصلیترین مواد غذایی در سفره ایرانیان بود، اکنون تبدیل به کالایی لوکس شده است. سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران به کمتر از پنج کیلوگرم در سال کاهش یافته، در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۰ بیش از هشت کیلوگرم بود. در این شرایط، بسیاری از خانوادهها به مصرف مرغ، سویا و حبوبات روی آوردهاند، اما افزایش قیمت این اقلام نیز بر مشکلات معیشتی مردم افزوده است. قیمت گوشت قرمز در سال جاری بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش داشته و گوشت خورشتی گوسفندی از ۵۷۰ هزار تومان در فروردین به ۸۰۰ هزار تومان در اسفند رسیده است.
لبنیات نیز که زمانی جزو کالاهای ضروری بود، اکنون برای بسیاری از خانوادهها به محصولی لوکس تبدیل شده است. کاهش مصرف شیر و فرآوردههای لبنی میتواند آثار خطرناکی بر سلامت عمومی جامعه داشته باشد. قیمت شیر، ماست، پنیر و سایر لبنیات چندین بار در طول سال افزایش یافته و در برخی موارد رشد ۷۵ درصدی را تجربه کرده است.
حبوبات که زمانی جایگزین مناسبی برای گوشت محسوب میشد، اکنون خود به یک کالای گرانقیمت تبدیل شده است. قیمت لوبیاچیتی از ۸۵ هزار تومان در فروردین به ۳۲۰ هزار تومان در اسفند رسیده و برخی برندها حتی تا ۵۳۵ هزار تومان نیز قیمتگذاری شدهاند. عدس، لپه و سایر حبوبات نیز با افزایش چندبرابری قیمت مواجه شدهاند.
با حداقل حقوق ۱۵ میلیون تومانی و هزینه سبد معیشتی ۳۵ میلیون تومانی، بسیاری از خانوادهها مجبور شدهاند از نیازهای اساسی خود چشمپوشی کنند، مصرف مواد غذایی را کاهش دهند، تفریحات را حذف کرده و به چندشغلی روی آورند. در این شرایط، وجود ۲۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی در حسابهای وزارت راه و شهرسازی، این سوال را در اذهان عمومی ایجاد کرده که چرا این منابع برای بهبود وضعیت معیشتی مردم استفاده نمیشود.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که بدون اصلاح سیاستهای اقتصادی، کاهش قیمتها در کوتاهمدت بعید به نظر میرسد. کنترل نوسانات ارزی، حمایت از تولید داخلی، مدیریت بهتر توزیع کالاها و افزایش واقعی قدرت خرید مردم از جمله راهکارهایی است که میتواند به کنترل تورم و کاهش فشار اقتصادی کمک کند. اما اگر دولت برنامهای جدی برای حمایت از معیشت مردم نداشته باشد، سفرههای ایرانیان باز هم کوچکتر خواهد شد و شکاف طبقاتی بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
نظر شما