روزنامه فرهیختگان با اشاره به معضل تجاوز به کارگران زن طی گزارشی نوشت: زمستان ۱۴۰۳، مردی با انتشار آگهیهای نظافت و پرستاری در سایت دیوار، زنان جویای کار را به خانههایی در مناطق دورافتاده کشاند، آنها را با چاقو تهدید کرد و مورد تجاوز قرار داد. در بررسی پلیس، مشخص شد که او به ۲۲ زن تجاوز کرده. این اتفاق تنها یک جنایت نیست، بلکه نشانهای از فاجعهای ساختاری است؛ فاجعهای که در آن سیاستگذار، زنانی را که در بازار غیررسمی کار میکنند، نمیبیند.
زنان کارگر خانگی از جمله آن گروههایی هستند که به شدت مورد بهرهکشی قرار میگیرند. نه از امنیت شغلی برخوردارند، نه از بیمه. اغلبشان تحصیلات کمی دارند، مهارتی برای ورود به بازار رسمی ندارند، سرپرست خانوارند، و معیشتشان به شدت وابسته به کاری است که انجام میدهند. کارشان هم در خانهها انجام میشود؛ فضایی که «خصوصی» تلقی میشود و در آن نظارتی نیست. همین بینظمی و بیقانونی باعث شده این زنان در موقعیتهایی آسیبپذیر قرار گیرند.
در واقع این زنان هیچوقت در تصویر سیاستگذار از زن ایرانی جایی نداشتهاند. زن مطلوب، برای سیاستگذار، زنی است که تحصیلکرده باشد، ازدواج کرده باشد، چند فرزند داشته باشد، شاغل نباشد یا اگر شاغل است، شغل دولتی داشته باشد. نه زنانی که در خانههای مردم، در وضعیتی غیررسمی کار میکنند. به همین دلیل، در اغلب طرحها و سیاستها، این گروه از زنان نادیده گرفته شدهاند. حتی وقتی طرحهایی با نام حمایت از زنان نوشته میشود، مشخص نیست چه گروهی از زنان قرار است از آن بهرهمند شوند.
زنان کارگر خانگی، به دلیل موقعیت شغلیشان، همیشه متهماند؛ به بیاخلاقی، دزدی، بیسوادی، و... این زنان، با لباسهایی خاص، از خانهای به خانهی دیگر میروند، کلید خانههایی را میگیرند که هیچ شناختی از آن ندارند. اگر مهاجر باشند، در معرض خشونت نژادی و کلامیاند. اگر ایرانی باشند، باز هم مورد تحقیر قرار میگیرند. سازمان جهانی کار اعلام کرده که اکثریت قریب به اتفاق این زنان، بدون قرارداد کار میکنند، دستمزد پایینتری دریافت میکنند، ساعتهای طولانیتری کار میکنند، در معرض خشونتاند و قانونی برای حمایت از آنها وجود ندارد.
در ایران، آمار دقیقی از این زنان وجود ندارد. دولت حتی نمیداند چه سیاستی به نفعشان است. نه آموزش میدهد، نه سازمان میدهد، نه اتحادیهای برایشان وجود دارد، نه صدایی دارند که از آن استفاده کنند. در واقع، وضعیت این زنان، از سر بیایدگی در سیاستگذاری است. سیاستگذار اساساً برای آنها برنامهای ندارد.
نظر شما