به گزارش قدس خراسان، در تخصیص اعتبارات به ویژه اعتبارات آب، شاخص‌هایی وجود دارد که براساس آن باید این منابع میان استان‌های کشور تقسیم شود؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد در خراسان‌رضوی نه تنها این اعتبارات براساس جمعیت استان نبوده؛ بلکه حجم حضور زائران نیز در افزایش این منابع نادیده گرفته شده است.
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی با بیان این نکته در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار کرد: با در نظر گرفتن موضوع زائرپذیری مشهد و خراسان‌رضوی، ما دومین استان پر جمعیت کشور هستیم و همه زیرساخت‌هایی که ایجاد می‌شود، باید متناسب با جمعیت و سرانه نیاز هر نفر به آب در شبانه‌روز و تأمین اعتبار برای فراهم کردن آن باشد ضمن آنکه به دلیل گستردگی خراسان‌رضوی، پایین‌بودن سرانه آب تجدیدپذیر ناگزیر به انتقال آب بین حوضه‌ای هستیم بنابراین اجرای طرح‌های تأمین و انتقال اعتبارات بیشتری می‌طلبد.
سید حمید میرقاسمی گفت: طبق پیش‌بینی‌های برنامه هفتم، بخشی از نیاز آبی مشهد باید از محل عرضه آب و بخشی هم از محل مدیریت مصرف تأمین شود. در این برنامه برای کل کشور ۱۵میلیارد مترمکعب کاهش برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی پیش‌بینی شده که حدود ۱/۵ میلیارد آن سهم خراسان‌رضوی است و باید هر سال عددی در حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب در یک بازه زمانی پنج ساله برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی کم شود که این موضوع هم نیازمند اعتبارات است.
وی در تکمیل توضیحات خود افزود: در پروژه‌های مهم تأمین آبی استان و شهر مشهد ۱۲همت برای هزارمسجد و ۶/۵ همت برای سد شوریجه در موافقت‌نامه‌ها اعتبار دیده شده که متأسفانه در سال‌های گذشته کمتر از ۵۰۰ میلیارد تومان بوده و در سال ۱۴۰۳ این اعداد به ۲ همت افزایش پیدا کرده است.
خراسان‌رضوی قربانی تقسیم غیراصولی اعتبارات آب
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی تصریح کرد: باید در حوزه زائر اختصاص اعتبارات از سوی دولت به صورت جداگانه انجام شود؛ اما هیچ‌گاه این ویژگی در تخصیص اعتبارات برای خراسان‌رضوی در نظر گرفته نشده است. در فصل تابستان که اوج حضور زائران و مصرف آب در مشهد است، پیک مصرف آب به بیش از ۱۳ مترمکعب در ثانیه می‌رسد در حالی که ظرفیت تأمین آب ما حدود ۸/۵ مترمکعب در ثانیه است. به عبارت دیگر ۴مترمکعب در ثانیه کمبود داریم که قرار شده این کمبود از منابع آب‌های زیرزمینی، سد شوریجه، هزارمسجد و بخشی هم در آینده از دریای عمان و بخشی هم از مدیریت مصرف آب تأمین شود اما محقق شدن این پروژه‌ها طبق برنامه هفتم با این روند تخصیص اعتبارات امکان پذیر نیست.
میرقاسمی با اعلام اعداد تخصیصی اعتبارات آب در سال ۱۴۰۳ عنوان کرد: از ۳۶/۵ هزار میلیارد تومان اعتبار دولتی در بخش آب که در سال ۱۴۰۳ برای خراسان‌رضوی در نظر گرفته شده، تاکنون فقط هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان تخصیص پیدا کرده است. ۱۲ شاخص وجود دارد که در توزیع اعتبارات بهینه باید مدنظر باشد؛ اما در بررسی اعداد در نظر گرفته شده برای اعتبارات آب استان به ویژه شهر مشهد معلوم می‌شود نه تنها این شاخص‌ها لحاظ نشده؛ بلکه به زائرپذیر بودن این شهر نیز توجهی صورت نگرفته است. با در نظر گرفتن شاخص‌ها، خراسان‌رضوی باید ۶/۵ درصد اعتبارات آب را به خود اختصاص بدهد؛ اما در سال‌های گذشته این اعتبارات ۱/۸ درصد بوده و به تازگی در سال ۱۴۰۳ به عدد ۲/۵ درصد از کل اعتبارات آب کشور رسیده است.
وی مطالبات پیمانکاران، مشاوران و تأمین‌کنندگان تجهیزات پروژه‌های آبی استان را ۴۰۰میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: به طور متوسط با توجه به اقامت ۳/۵ روزه هر زائر در طول یک سال تقریباً باید معادل نیاز جمعیت ۵۰۰هزار نفر، اعتبار برای زیرساخت‌ها به ویژه در زمینه آب در نظر گرفته شود. در هر مکاتبه‌ای که با وزارت نیرو، سازمان برنامه و بودجه یا سایر دستگاه‌های اجرایی انجام داده‌ایم، به تعداد زائرانی که به مشهد مقدس سفر می‌کنند و نیازهایشان پرداخته‌ایم و سهم زائران را مشخص کرده‌ایم؛ اما هیچ‌گاه به صورت جداگانه برای زائران اعتبار مشخص نشده است.
ضرورت نگاه به تغییر رفتار مسافر در مصرف آب
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی به تغییر رفتار مسافر در زمان سفر اشاره کرد و توضیح داد: استاندارد مصرف یک نفر در شبانه‌روز در استان ۱۸۰ لیتر است و در بعضی از کشورها این عدد ۱۲۰ لیتر بر ثانیه اعلام شده؛ اما سرانه مصرف هتل‌ها به حدود ۴۵۰ لیتر در شبانه‌روز برای هر نفر می‌رسد که نشان می‌دهد رفتار مسافر در سفر تغییر می‌کند و این موجب شده بخشی از فشار و کمبودی که در پیک مصرف داریم، به افزایش تعداد مسافرانی که وارد مشهد می‌شوند مربوط باشد.
میرقاسمی تشریح کرد: در طرح‌های بلندمدت تأمین آب، ما ۵ درصد بیشتر از جمعیت فعلی مشهد برای مسافر در نظر می‌گیریم و این ۵ درصد با عدد ۴۵۰ لیتر خیلی فاصله دارد؛ به طور مثال می‌گویم اگر هر فرد در مشهد در طول سال ۷مترمکعب آب نیاز دارد، ۵ درصد از این مقدار برای سرانه زائر لحاظ می‌شود که زیرساخت خود را می‌طلبد . براساس پیگیری‌های آب منطقه‌ای خراسان رضوی اعتبارات فصل آب استان ۲۰۰درصد در سال ۱۴۰۳ افزایش داشته ولی هنوز کافی نیست.
خلأ اطلاعات و شفافیت در تخصیص اعتبارات آب
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی ادامه داد: در بعضی از استان‌ها سرانه اعتبار بخش آب برای هر نفر بیش از ۲ میلیون تومان است و در مقایسه با خراسان‌رضوی که در سال ۱۴۰۰ مجموع اعتبارات آب آن ۵۰۰میلیارد تومان بود، همخوانی ندارد و همین کم بودن اعتبارات عقب‌ماندگی در اجرای طرح‌های آبی استان را رقم زد.
میر قاسمی در پایان تشریح کرد: یکی از شاخص‌هایی که باید در تأمین اعتبارات آب هر استان در نظر گرفته شود، شاخص دسترسی به منابع آبی است. در خراسان‌رضوی ۸۰ درصد آب تأمین شده برای همین مصارف، از آب زیرزمینی بوده که برای تعادل‌بخشی و استفاده بهینه از منابع آب زیرزمینی باید اعتبارات لازم را تخصیص بدهند. باید این نکته را هم در نظر گرفت که خود اعتبارات بخش آب در منابع ملی هم افزایش پیدا کرده و اگر در جمعیت تقسیم شود، میزان سرانه هر نفر مشخص می‌شود و باید به نسبت جمعیت هر استان، اعداد به درستی تقسیم شود؛ اما متأسفانه این‌گونه نیست و نه براساس زائر و نه براساس جمعیت، اعتبارات آب به خراسان‌رضوی نمی‌رسد.
براساس بررسی‌های انجام شده توسط تحریریه قدس خراسان مشخص شد آخرین اعداد اعلام شده برای اعتبارات آب کشور به سال ۱۴۰۰ برمی‌گردد که براساس آن استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، چهارمحال و بختیاری و اردبیل چهار استان نخست اعتبارات آبی هستند. در همین بازه زمانی وزیر نیروی وقت، اردبیل و ایلام را بهترین استان‌ها از نظر عملکرد اجرا در طرح‌های آبی اعلام کرد؛ اما عنوان نشد این استان‌ها از نظر تخصیص اعتبارات آبی بهترین وضعیت را دارند و در پایان باید این سؤال را مطرح کرد چرا درباره میزان اعتبارات آب همه استان‌ها و سهم هریک شفافیت لازم وجود ندارد.
سید حمید میرقاسمی گفت: طبق پیش‌بینی‌های برنامه هفتم، بخشی از نیاز آبی مشهد باید از محل عرضه آب و بخشی هم از محل مدیریت مصرف تأمین شود. در این برنامه برای کل کشور ۱۵میلیارد مترمکعب کاهش برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی پیش‌بینی شده که حدود ۱/۵ میلیارد آن سهم خراسان‌رضوی است و باید هر سال عددی در حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب در یک بازه زمانی پنج ساله برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی کم شود که این موضوع هم نیازمند اعتبارات است.
وی در تکمیل توضیحات خود افزود: در پروژه‌های مهم تأمین آبی استان و شهر مشهد ۱۲همت برای هزارمسجد و ۶/۵ همت برای سد شوریجه در موافقت‌نامه‌ها اعتبار دیده شده که متأسفانه در سال‌های گذشته کمتر از ۵۰۰ میلیارد تومان بوده و در سال ۱۴۰۳ این اعداد به ۲ همت افزایش پیدا کرده است.
خراسان‌رضوی قربانی تقسیم غیراصولی اعتبارات آب
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی تصریح کرد: باید در حوزه زائر اختصاص اعتبارات از سوی دولت به صورت جداگانه انجام شود؛ اما هیچ‌گاه این ویژگی در تخصیص اعتبارات برای خراسان‌رضوی در نظر گرفته نشده است. در فصل تابستان که اوج حضور زائران و مصرف آب در مشهد است، پیک مصرف آب به بیش از ۱۳ مترمکعب در ثانیه می‌رسد در حالی که ظرفیت تأمین آب ما حدود ۸/۵ مترمکعب در ثانیه است. به عبارت دیگر ۴مترمکعب در ثانیه کمبود داریم که قرار شده این کمبود از منابع آب‌های زیرزمینی، سد شوریجه، هزارمسجد و بخشی هم در آینده از دریای عمان و بخشی هم از مدیریت مصرف آب تأمین شود اما محقق شدن این پروژه‌ها طبق برنامه هفتم با این روند تخصیص اعتبارات امکان پذیر نیست.
میرقاسمی با اعلام اعداد تخصیصی اعتبارات آب در سال ۱۴۰۳ عنوان کرد: از ۳۶/۵ هزار میلیارد تومان اعتبار دولتی در بخش آب که در سال ۱۴۰۳ برای خراسان‌رضوی در نظر گرفته شده، تاکنون فقط هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان تخصیص پیدا کرده است. ۱۲ شاخص وجود دارد که در توزیع اعتبارات بهینه باید مدنظر باشد؛ اما در بررسی اعداد در نظر گرفته شده برای اعتبارات آب استان به ویژه شهر مشهد معلوم می‌شود نه تنها این شاخص‌ها لحاظ نشده؛ بلکه به زائرپذیر بودن این شهر نیز توجهی صورت نگرفته است. با در نظر گرفتن شاخص‌ها، خراسان‌رضوی باید ۶/۵ درصد اعتبارات آب را به خود اختصاص بدهد؛ اما در سال‌های گذشته این اعتبارات ۱/۸ درصد بوده و به تازگی در سال ۱۴۰۳ به عدد ۲/۵ درصد از کل اعتبارات آب کشور رسیده است.
وی مطالبات پیمانکاران، مشاوران و تأمین‌کنندگان تجهیزات پروژه‌های آبی استان را ۴۰۰میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: به طور متوسط با توجه به اقامت ۳/۵ روزه هر زائر در طول یک سال تقریباً باید معادل نیاز جمعیت ۵۰۰هزار نفر، اعتبار برای زیرساخت‌ها به ویژه در زمینه آب در نظر گرفته شود. در هر مکاتبه‌ای که با وزارت نیرو، سازمان برنامه و بودجه یا سایر دستگاه‌های اجرایی انجام داده‌ایم، به تعداد زائرانی که به مشهد مقدس سفر می‌کنند و نیازهایشان پرداخته‌ایم و سهم زائران را مشخص کرده‌ایم؛ اما هیچ‌گاه به صورت جداگانه برای زائران اعتبار مشخص نشده است.
ضرورت نگاه به تغییر رفتار مسافر در مصرف آب
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی به تغییر رفتار مسافر در زمان سفر اشاره کرد و توضیح داد: استاندارد مصرف یک نفر در شبانه‌روز در استان ۱۸۰ لیتر است و در بعضی از کشورها این عدد ۱۲۰ لیتر بر ثانیه اعلام شده؛ اما سرانه مصرف هتل‌ها به حدود ۴۵۰ لیتر در شبانه‌روز برای هر نفر می‌رسد که نشان می‌دهد رفتار مسافر در سفر تغییر می‌کند و این موجب شده بخشی از فشار و کمبودی که در پیک مصرف داریم، به افزایش تعداد مسافرانی که وارد مشهد می‌شوند مربوط باشد.
میرقاسمی تشریح کرد: در طرح‌های بلندمدت تأمین آب، ما ۵ درصد بیشتر از جمعیت فعلی مشهد برای مسافر در نظر می‌گیریم و این ۵ درصد با عدد ۴۵۰ لیتر خیلی فاصله دارد؛ به طور مثال می‌گویم اگر هر فرد در مشهد در طول سال ۷مترمکعب آب نیاز دارد، ۵ درصد از این مقدار برای سرانه زائر لحاظ می‌شود که زیرساخت خود را می‌طلبد . براساس پیگیری‌های آب منطقه‌ای خراسان رضوی اعتبارات فصل آب استان ۲۰۰درصد در سال ۱۴۰۳ افزایش داشته ولی هنوز کافی نیست.
خلأ اطلاعات و شفافیت در تخصیص اعتبارات آب
مدیر دفتر تحقیقات، برنامه‌ریزی و بررسی‌های اقتصادی شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی ادامه داد: در بعضی از استان‌ها سرانه اعتبار بخش آب برای هر نفر بیش از ۲ میلیون تومان است و در مقایسه با خراسان‌رضوی که در سال ۱۴۰۰ مجموع اعتبارات آب آن ۵۰۰میلیارد تومان بود، همخوانی ندارد و همین کم بودن اعتبارات عقب‌ماندگی در اجرای طرح‌های آبی استان را رقم زد.
میر قاسمی در پایان تشریح کرد: یکی از شاخص‌هایی که باید در تأمین اعتبارات آب هر استان در نظر گرفته شود، شاخص دسترسی به منابع آبی است. در خراسان‌رضوی ۸۰ درصد آب تأمین شده برای همین مصارف، از آب زیرزمینی بوده که برای تعادل‌بخشی و استفاده بهینه از منابع آب زیرزمینی باید اعتبارات لازم را تخصیص بدهند. باید این نکته را هم در نظر گرفت که خود اعتبارات بخش آب در منابع ملی هم افزایش پیدا کرده و اگر در جمعیت تقسیم شود، میزان سرانه هر نفر مشخص می‌شود و باید به نسبت جمعیت هر استان، اعداد به درستی تقسیم شود؛ اما متأسفانه این‌گونه نیست و نه براساس زائر و نه براساس جمعیت، اعتبارات آب به خراسان‌رضوی نمی‌رسد.
براساس بررسی‌های انجام شده توسط تحریریه قدس خراسان مشخص شد آخرین اعداد اعلام شده برای اعتبارات آب کشور به سال ۱۴۰۰ برمی‌گردد که براساس آن استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، چهارمحال و بختیاری و اردبیل چهار استان نخست اعتبارات آبی هستند. در همین بازه زمانی وزیر نیروی وقت، اردبیل و ایلام را بهترین استان‌ها از نظر عملکرد اجرا در طرح‌های آبی اعلام کرد؛ اما عنوان نشد این استان‌ها از نظر تخصیص اعتبارات آبی بهترین وضعیت را دارند و در پایان باید این سؤال را مطرح کرد چرا درباره میزان اعتبارات آب همه استان‌ها و سهم هریک شفافیت لازم وجود ندارد.
نظر شما