زاگرس سالهاست که مورد تهاجم برخی سودجویان قرار گرفته و این افراد با کیسه اندوزی از طبیعت آتش به جان زاگرس می اندازند غافل از این که دست به خودسوزی منافع ملی و آینده فرزندانشان زده اند.

میوه درخت بلوط قوت غالب مردم زاگرس نشین در سال‌های نداری و قحطی و چوب درختانش گرما بخش خانه ها در سوز زمستان بوده است؛ شاخ و برگ درختانش در این منطقه سقف بالای سر می شود و تنه تنومندش ستون خانه‌های مردمان این دیار را تشکیل داده است می دهد و لذا ارزش‌ بلوط در زاگرس و ساکنان آن اهمیت فرهنگی و تاریخی دیرینه ای دارد.

درخت بلوط به عنوان نمادی از قدرت، استقامت و خرد در فرهنگ های مختلف شناخته می شود و لذا این درخت با عمر طولانی و ریشه های عمیق نمایانگر ثبات و تاب آوری است به گونه ای که ۴۰ درصد آب کشور از آن منطقه تامین می شود.

بشنو از بلوط چون حکایت می کند

بر اساس تحقیقات کارشناسان ارزش زیست‌محیطی یک درخت بلوط برابر با ۲۰۰ هزار دلار می دانند و این در حالی است که برخی افراد محلی برای دامنه توسعه کشت و کار و اراضی کشاورزی به صورت عمدی درختان زاگرس را آتش می زنند تا به ابعاد مزرعه خود بیفزایند و یا ذغال ناشی از سوختن درختان زاگرس را زینت قلیان خوش نشینان شهری کنند!

کشت و کار در کوهپایه های زاگرس نیز این روز ها به آفت جان این جنگل ها افتاده است. مزارع جو و گندم هنگامی که خشک می شوند با یک جرقه یا نور منعکس شده می‌توانند زاگرس را به آتش بکشند!

بیکاری و فقر یکی از مهمترین عواملی است که موجب شده تا طی سال های گذشته هجوم به سمت جنگل های زاگرس با شیب تند تری نمایان شود.

شرایط نامساعد اقتصادی موجب شده تا بسیاری از افراد بومی از برداشت چوب برای رفع نیازهای خود از طبیعت کمک بگیرند و از همین رو مشاغل کاذب و مخرب پیرامون طبیعت از جمله تهیه ذغال در دامنه زاگرس شدت گرفته است.

در سال‌های اخیر از ۱۲ میلیون هکتار جنگل در زاگرس کمتر از ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار باقی مانده و لذا با از بین رفتن جنگل‌های زاگرس باید نگران باشیم در استان‌های مرکزی مانند یزد، اصفهان و خوزستان جنگ آب راه‌ بیفتد و ریزگردها زندگی مردم را مختل کنند یا زنجان درگیر کم‌آبی باشد!

تخریب زیستگاه‌ها، تبدیل جنگل‌ها به مراتع و تبدیل مراتع به زمین‌های کشاورزی بی‌کیفیت، کشت در شیب‌های تند، دامپروری بی‌ضابطه در طبیعت، ورود به مناطق حفاظت‌شده، کشتار حیات وحش، قطع درختان و آتش‌سوزی در جنگل برای زغال‌گیری وهمه اینها برای تامین معیشت مردمی است که در ساختارهای توسعه‌ای و سیاستگذاری اقتصادی کلان در کشور دیده نشده‌اند و در استان‌های زاگرس‌نشین این طبیعت زاگرس است که تاوان آن را می‌دهد.

در سال‌های اخیر از ۱۲ میلیون هکتار جنگل در زاگرس، ۵میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار آن باقی مانده و لذا با از بین رفتن جنگل‌های زاگرس باید نگران باشیم در استان‌های مرکزی مانند یزد، اصفهان و خوزستان جنگ آب راه‌ بیفتد و ریزگردها زندگی مردم را مختل کنند یا زنجان درگیر کم‌آبی باشد!

البته این تعرض به طبیعت، مردم را غنی نمی‌کند بلکه با از دست رفتن منابع پایدار طبیعت، مردم روزبه‌روز فقیرتر می‌شوند.متاسفانه تصویر های هوایی در مناطقی از جنگل‌های الیگودرز در شرق و جنوب شرقی لرستان نشان می‌دهد جنگل‌های متراکم بلوط در حال پاک‌تراشی است!

کمک به معیشت مردم؛ کمک به زاگرس

مردمان این مناطق به خاطر درآمد پایین و وابستگی معیشتشان به جنگل به صورت مستقیم و غیرمستقیم از جمله تبدیل جنگل‌ها و مراتع به زمین‌های کشاورزی، زراعت دیم در جنگل (اشکوب)، دامداری سنتی و غیره باعث تخریب اکوسیستم‌های طبیعی زاگرس می‌شوند.

در این میان برای تغییر این وضعیت باید مشاغلی که تخریب کمتری برای طبیعت به همراه دارند مانند پرورش زنبورعسل، پرورش گیاهان دارویی مورد حمایت ویژه دولت قرار گیرند تا ضمن ایجاد اشتغال برای روستانشینان، میزان تخریب این رویشگاه‌ها نیز کاهش یابد.

کشت گیاهان دارویی نیز یکی دیگر از ظرفیت هایی است که زاگرس تنوع بالایی دراین زمینه دارد لذا در این زمینه می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب برای احیاء، توسعه و فرآوری این محصولات، گامی اساسی و پایدار هم در جهت حفاظت از گونه و هم جلوگیری از تخریب آنها با ایجاد اشتغال برای مردمان محلی به وجود آورد.