به گزارش قدس خراسان، اواخر خرداد که می‌شود، تکلیف مدارس غیردولتی مشخص است؛ هزینه‌ها را دریافت کرده و کارهایشان را پیش برده‌اند؛ ولی برخی مدیران مدارس دولتی باید به این فکر باشند که چگونه صبح خود را بدون هیچ تنش و چالشی با اولیا به ظهر برسانند و اولیایی که با مشکل مالی روبه‌رو هستند نیز باید تدبیر کنند که با چه ترفندی به مدرسه بروند تا بتوانند به راحتی پرونده فرزند خود را از آنجا بگیرند یا در همان مدرسه دولتی بدون پرداخت هزینه، برای سال جدید نام‌نویسی کنند.
قانون می‌گوید آموزش و پرورش رایگان است؛ اما مدیر مدرسه معتقد است شما باید در هزینه‌های مدرسه مشارکت کنید. مدرسه پول ندارد؛ همان دغدغه‌ای که روز گذشته پای پلیس آگاهی را هم به یکی از مدارس شهر مشهد باز کرد. ستون حرف مردم قدس خراسان این روزها مملو از پیام اولیایی است که نمی‌دانند با یک بام و دو هوای آموزش و پرورش و مدیران مدارس دولتی چه‌کنند. در ادامه، برخی از این پیام‌ها را مرور می‌کنیم.
«مگر مدارس دولتی نباید رایگان باشد چرا پول می‌گیرند؟ من که جاده سیمان در حاشیه شهر زندگی می‌کنم و مستأجرم با این گرونی‌ها چطور باید پول کمک به مدرسه را بدهم؟ ما خودمون نیاز به کمک داریم. برای ثبت‌نام کلاس اول ابتدایی می‌گویند ۷۰۰ هزار تومن پول بدهید».
«مدرسه دولتی باید از مردم پول بگیره؟ برای ثبت‌نام کلاس اول انتهای طبرسی شمالی رفتم ۶۰۰هزار تومن گرفتند. هزینه کتاب و بیمه که این‌قدر نمی‌شود. اداره آموزش و پرورش فقط شعار می‌دهد که هیچ مدرسه‌ای حق پول گرفتن ندارد».
«کمک به مدرسه نباید اجباری باشه برای ماهایی که مستأجریم با این گرونی‌ها و بیکاری. مدیر می‌گوید کمک به مدرسه بدهید وگرنه پرونده را نمی‌دهم. حالا پول که دادیم؛ ولی راضی نیستیم چون هیچ خدماتی نمی‌دهند».
«مسئولین در پشت تریبون می‌گویند مدارس نباید برای ثبت‌نام پول بگیرند. پس چرا مدارس پول می‌گیرند؟ برای دریافت کارنامه گفتند باید کارت بانکی همراهتان باشد. این چه وضعیه؟»
«من دختر کلاس سومی دارم. منطقه ما به دلیل شلوغی مدرسه رو گروه‌بندی کردن. از کلاس اول تا سوم گروه یک و کلاس چهارم تا ششم گروه دو هستن. دخترم از گروه یک به گروه دو میره و باید پرونده رو بگیریم و ثبت‌نام کنیم. موقعی که رفتم پرونده رو بگیرم، گفتن واسه خروج باید ۵۰هزار پرداخت کنید و برای ثبت‌نام گروه دو ۸۰۰هزار تومن بدید. سؤال اینجاست که آیا پرداخت این هزینه‌ها قانونیه؟ چرا آموزش و پرورش هیچ نرخ‌نامه‌ای به خانواده‌ها ارائه نمی‌کنه که این همه مشکل پیش نیاد؟ واسه کتاب خودم کافی‌نت ثبت‌نام کردم و این هزینه‌ای که مدرسه دریافت کرده شامل کتاب نمیشه».
«امروز رفتم مدرسه انتهای بولوار توس برای ثبت‌نام کلاس ششم. مدیرش می‌گوید مدارک بیار با ۲میلیون تومن پول نقد تا ثبت‌نام کنم. سه تا بچه مدرسه‌ای دارم و از پس هزینه‌هایشان برنمیام. بعضی مدارس کارنامه را گرو نگه می‌دارند تا اگر کمک به مدرسه را در طول سال نداده باشی، زمان تحویل کارنامه بگیرند».
«دختر بزرگم کلاس ششم است. برای کتاب و بیمه ۵۰۰هزار تومان پول گرفتند در صورتی که هزینه کتاب۱۶۰هزار تومن است، گفتند هزینه ثبت‌نام جداست و هنوز اعلام نکردند. دختر دیگرم سوم است. برای بیمه و کتاب ۲۵۰ هزار تومن گرفتند امروز برای ثبت‌نام۵۰۰ هزار تومان دیگر هم پرداخت کردم. پسرم هم کلاس اول است. هنوز ثبت‌نامش نکردم. شوهرم کارگره. مسئولین اعلام می‌کنند موقع ثبت‌نام هزینه اضافه ندهید؛ اما تا مدرسه پول نگرفتند، ثبت‌نام نکردند».
پول بگیرید، صدایی درنیاورید
حرف مدیران مدارس نیز در جای خود شنیدنی است؛ آنجا که مسئولان اعلام می‌کنند خودتان باید هزینه‌های مدرسه را مدیریت کنید، توانستید پول بگیرید؛ ولی صدایی از اولیا درنیاورید.
یکی از مدیران نواحی مشهد در این‌باره می‌گوید: مسئولان در جلسات می‌گویند پول بگیرید؛ ولی صدایی از اولیا درنیاورید. من خودم به عنوان یک مدیر حق را به مردم می‌دهم؛ چون طبق قانون، آموزش و پرورش رایگان است؛ اما مدیر هم دستش خالی است. پولی که از اولیا گرفته می‌شود، خرج مدرسه و دانش‌آموز شده و یک هزار تومان از آن خرج مدیر یا معلم نمی‌شود.
وی با بیان اینکه هر سال در ایام نام‌نویسی و دریافت کارنامه، مدیر با اولیا درگیر است، ادامه می‌دهد: اگر مدیران مدارس از پس هزینه‌های خود برنیایند، به اجبار از برنامه‌های فرهنگی و پرورشی خود می‌زنند. حتی از برخی هزینه‌های واجب نیز کم می‌کنند. مدارسی هم هستند که نمی‌توانند در تمام طول سال مایع دستشویی برای سرویس‌های خود فراهم کنند یا پلاستیک‌های سطل زباله را مدت طولانی تغییر نمی‌دهند.
به گفته او تمام هزینه‌های آب، برق، گاز، تلفن و صفر تا صد سایر هزینه‌های جاری مدرسه از جمله تعمیرات کولر، آبگرمکن، ترکیدگی لوله، رنگ‌آمیزی مدرسه، به‌روز کردن سیستم‌ها به صورت سالیانه، هزینه‌های مختلفی چون برگه A۴، ماژیک، پلاستیک زباله و مواد شوینده با مدیر است. با این حال از اولیایی که مشخص شود شرایط خوبی برای پرداخت ندارند، پولی دریافت نمی‌شود؛ ولی اولیایی هم هستند که تمکن مالی دارند؛ اما دوست ندارند پول بدهند و الان را با زمان تحصیل خودشان در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ مقایسه می‌کنند که پولی پرداخت نمی کردند. باید گفت سطح آموزش و هزینه‌ها در آن زمان با الان قابل مقایسه نیست. پولی که در قالب مشارکت از اولیا دریافت می‌کنیم، حدود ۱۵۰هزار تومان است که خیلی عدد پایینی به شمار می‌آید. همچنین هزینه بیمه و کتاب را باید اولیا پرداخت کنند.
طوری تعامل کنید که خودشان پول بدهند
یک مدیر از منطقه تبادکان در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: قبول داریم که برخی مدارس پول‌های متفاوتی از اولیا دریافت می‌کنند؛ ولی این مسئله باید راستی‌آزمایی شود. پولی که مدیر دریافت می کند، برای جیب خودش نیست و باید خرج مدرسه بکند.
وی اظهار می‌کند: من خودم با گرفتن پول زیاد از اولیا مخالفم. آموزش و پرورش ما باید آن‌قدر غنی باشد که تمام مدارس را پوشش دهد. سرانه‌ای که آموزش و پرورش می‌دهد نیز به هیچ عنوان کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد. حتی پول مایع دستشویی مدرسه هم نمی‌شود؛ اما وقتی از مرکز بهداشت برای بازدید می‌آیند و مایعی در دستشویی‌ها نباشد، مدیر را توبیخ می‌کنند و کاری به این ندارند که مدرسه پول دارد یا خیر.
این مدیر مدرسه با بیان اینکه آموزش و پرورش عددی برای هزینه‌ها اعلام نمی‌کند، تأکید می‌کند: آن‌ها می‌گویند شما به عنوان مدیر باید با اولیا در ارتباط و تعامل باشید به گونه‌ای که خودشان با جان و دل در هزینه‌های مدرسه مشارکت کنند.
وی با اشاره به سیستم آموزشی با کیفیت بیان می‌کند: الان شما صدا و سیما را در نظر بگیرید. همیشه اعلام می‌کنند اولیای محترم پول به مدرسه ندهید! شما خودتان را به جای اولیا بگذارید. یک مدرسه تمیز و مرتب را نمی‌پسندید؟ ناخودآگاه همه دوست دارند؛ ولی مدیری که دستش خالی است، با این هزینه‌ها چکار کند؟ به نظر شما باید از خیر مدرسه تمیز بگذرد! ما مجبوریم اولویت‌بندی کنیم و ناتوانی برخی از افراد در پرداخت هزینه‌ها را در نظر می‌گیریم و با افرادی که در سطح مالی پایینی هستند، راه می‌آییم.
سرانه بهداشت، آموزش و ورزش به مدارس پرداخت نمی‌شود
مدیر دیگری نیز معتقد است هر مدرسه‌ای سرانه بهداشت، آموزش و ورزش دارد که نسبت به تعداد دانش‌آموز و فضای آموزشی متفاوت است؛ اما این ارقام اعتباری نیست که به مدارس برسد.
وی با بیان اینکه باید با اولیا صادقانه صحبت کرد، می‌گوید: قانون گفته آموزش رایگان است. می‌توان انجمن‌هایی تشکیل داد و از طریق آن به درستی این مسائل را با مردم مطرح کرد. آموزش و پرورش می‌تواند مطابق قانون در مورد درآمدها، هزینه‌ها، سرویس مدارس، لباس فرم و حقوق و مزایا تفویض اختیاراتی به مدارس داشته باشد؛ اما از آن طرف نظارتش را افزایش دهد تا مشکلی پیش نیاید.
این مدیر درباره تأکید بر ضرورت عمل به تعهد توسط اولیا ادامه می‌دهد: پول گرفتن در ازای کارنامه یا ارائه پرونده، غیرقانونی است مگر اینکه اولیا در ابتدای سال تعهدی داشته و عمل نکرده باشند که باید دید حقیقت ماجرا چیست.
وی با بیان اینکه در دو سال گذشته حدود ۶میلیون تومان به عنوان سرانه دریافت کرده است، می‌گوید: فقط ۵میلیون تومان در طول این دو سال برای پلاستیک زباله مدرسه هزینه کرده‌ام. متأسفانه تصور بسیاری این است که هزینه قبض‌های برق، گاز و تلفن مدارس یا رایگان است یا توسط دولت پرداخت می‌شود؛ اما این گونه نیست. تنها برخی هزینه‌های عمرانی که مدارس از پس آن بر نمی‌آید؛ مانند ایزوگام مدرسه یا آسفالت توسط آموزش و پرورش‌ها انجام می‌شود؛ ولی برای هزینه‌های دیگر همچون دستگاه فتوکپی، دیتا و میز و صندلی جدید باید در نوبت بمانیم یا از طریق مشارکت خودمان تهیه کنیم.
مشارکت‌های مردمی غیرقانونی نیست؛ بلکه الزام آن غیرقانونی است
این مدیر با اشاره به اهمیت تدبیر مدیر در چنین مواردی نیز می‌افزاید: مشارکت‌های مردمی غیرقانونی نیست؛ بلکه الزام آن غیرقانونی است. مدیر باید فرایند مشارکت را به گونه‌ای پیش ببرد که اولیا خودشان رغبت به پرداخت داشته باشند. ما در جلسات مختلف با اولیا درباره اهمیت کیفیت آموزش و پرورش در سال تحصیلی صحبت می‌کنیم. فضای مدرسه ما کوچک است و برای اجاره سالن ورزش و سرویس آن ۱۴۰ میلیون تومان برای سال تحصیلی جاری از محل مشارکت اولیا پرداخت کردیم.
بلبشو بی‌عدالتی
به نظر می‌رسد وضعیت فعلی مدارس دولتی و چالش‌های ناشی از هزینه‌های غیررسمی نام‌نویسی و خدمات آموزشی، نیازمند توجه جدی و اقدام فوری از سوی مسئولان آموزش و پرورش است. در حالی که قانون آموزش و پرورش رایگان را تضمین می‌کند، واقعیت‌های موجود نشان‌دهنده نارضایتی و سردرگمی والدین در مواجهه با هزینه‌های تحمیلی است. این وضعیت نه تنها فشار دوچندانی بر خانواده‌های کم‌درآمد وارد می‌کند؛ بلکه به اعتماد عمومی به نظام آموزشی آسیب می‌زند. به این دلیل که هر مدیری در این شرایط اعداد و ارقام موردنظر خود را از اولیا طلب می‌کند در حالی که آموزش و پرورش شاید بتواند عددی به عنوان سرانه غیراجباری برای مدارس با توجه به موقعیت منطقه و تعداد دانش‌آموز تعیین کند تا تکلیف اولیا هم مشخص شده و سریع‌تر از این بلبشو بی‌عدالتی خارج شوند.
در نهایت نکته قابل توجه این است که مسئله هزینه‌ها چالشی میان اولیا و مدیران مدارس است و نباید خللی در آموزش و پرورش دانش‌آموزان ایجاد کند. هدف اصلی باید ایجاد محیطی امن و عادلانه برای تمامی دانش‌آموزان باشد تا همه بتوانند بدون دغدغه مالی به تحصیل بپردازند و آینده‌ای روشن‌تر برای خود بسازند.
نظر شما