به گزارش قدس خراسان، وقتی جنگ بر سرزمینی، جفاکارانه تحمیل می‌شود، همه چیز به یک مقاومت و دفاع جانانه ختم خواهد شد که خودش انواع و اقسام دارد؛ یعنی در کنار رویارویی ۱۰۰درصدی و مستقیم با دشمن، نباید از پیشرفت سرزمین غافل شد و با غفلت از کارهای بر زمین مانده، آبی در آسیاب دشمن ریخت. این روزها که اسرائیل ددمنشانه به ایران هجوم آورده و نشان داده از هیچ جنایتی در حق مردم ایران ابایی ندارد، باید بیش از پیش با دقت عمل مسائل حوزه‌های مختلف را پیگیری کرد که در این زمینه خراسان رضوی و شهر مشهد هم از این قاعده مستثنا نیست.
از سوی دیگر مسائلی مانند خشکسالی، کم‌آبی، گرمای هوا و مسائل مرتبط با آن ارتباط چندانی با مسئله‌ای مانند جنگ ندارد؛ اما باقی ماندن آن به قوت خود و ایجاد بحران‌ها و نارضایتی‌های مردمی می‌تواند همان مصداق آب ریختن به آسیاب دشمن باشد و ضرورت دارد پیگیری چنین مباحثی بیش از پیش مورد توجه باشد.
در پیگیری مسئله وجود استخرها و چاه‌های غیرمجاز و مطالبه الگوی کشت برای بهره‌برداری بهتر از منابع آبی خراسان رضوی که از مطالبات جدی این رسانه در سال‌های گذشته بوده، گفت‌وگویی با مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان رضوی داشتیم که شرح آن در ادامه خواهد آمد.
استخرهای غیر مجاز، اولویت درجه یک تخریب هستند
محمدعلی نعمت‌نژاد در خصوص تعاملات میان این سازمان با سازمان جهاد کشاورزی در حل موضوع استخرهای غیرمجاز و حتی بهره‌برداری بیش از اندازه این استخرها از منابع آبی می‌گوید: مجوز ساخت استخرهای کشاورزی در حوزه جهاد کشاورزی است. جلسات و نشست‌های مشترکی از سال ۱۴۰۰ به بعد با جهاد کشاورزی داشته‌ایم و جمع‌بندی این جلسات این بود که استخرهای غیرمجاز که ممکن است مشمول تغییر کاربری و تأمین آب از منابع غیرمجاز باشند، تعیین تکلیف شوند و به دلیل غیرمجاز بودن به ویژه اگر در اراضی ملی و در بستر رودخانه‌ها قرار دارند و بدون حقابه تأمین آب می‌کنند، باید به عنوان اولویت یک و با دستور قضایی تخریب شوند. باید گفت بخشی از این مصوبات اجرا شده و برخی در دست اجراست.
وی در تکمیل توضیحات خود ادامه می‌دهد: برای استخرهای مجاز یا استخرهایی که بدون استعلام از آب منطقه‌ای یا دستگاه‌های متولی و ذی‌ربط ایجاد شده‌اند، مصوباتی داشته‌ایم که به طور مشترک باید از سوی آب منطقه‌ای و جهاد کشاورزی پیگیری شود. متأسفانه در خراسان رضوی این گونه موارد، هم در بالادست رودخانه‌ها و هم در بالادست سدهای ساخته شده بسیار وجود دارد. سال گذشته آب منطقه‌ای در بالادست سدهای ارداک، طرق و کارده برای شناسایی و میزان حجم‌های ذخیره‌سازی این استخرها اقدام‌هایی داشته و این موارد را شناسایی کرده و به اطلاع جهاد کشاورزی هم رسانده تا هرچه سریع‌تر تعیین تکلیف شوند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان رضوی درباره متولی اجرایی ساخت این استخرها توضیح می‌دهد: اعطای مجوز برای ایجاد استخرها و نوع کاربری با جهاد کشاورزی است و آب منطقه‌ای به استعلام برای تأمین آب این منابع پاسخ می‌دهد و عملاً متولی صدور مجوز آب منطقه‌ای نیست. برخورد با تأمین آب به صورت غیرمجاز از محل بستر رودخانه‌ها یا بدون حقابه، چه از منابع سطحی و زیرزمینی به آب منطقه‌ای برمی‌گردد ضمن آنکه با برقی شدن چاه‌ها امکان برداشت بیشتر از میزان حقابه وجود ندارد.
تخصیص منابع جدید آبی برای کشاورزی امکان ندارد
طبق آخرین اعلام آب منطقه‌ای ۸۱ درصد از منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که در سایه نبود الگوی کشت مناسب، بهره‌وری در این زمینه وجود ندارد و به نوعی این اتفاق با هدررفت منابع آبی همراه است.
نعمت‌نژاد در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره اینکه آیا این سازمان از جهاد کشاورزی مطالبه‌ای در خصوص اجرای الگوی کشت مناسب یا روش‌های اصلاح مصرف آب در بخش کشاورزی داشته یا خیر، عنوان می‌کند: بحث‌های الگوی کشت و نیاز آبی متناسب با آن از وظایف جهاد کشاورزی است و ما هم این مطالبه را داشته‌ایم. طبق سند ملی آب که مصوبه سال‌های ۷۸ به بعد را دارد، الگوی کشت برای دشت‌های استان تعریف شده و بر همان اساس نیاز آبی و الگوی مصرف در پروانه‌های چاه‌های کشاورزی قید شده و به عبارتی این اقدام برگرفته از سند ملی آب است. در حال حاضر در همه دشت‌های کشور و خراسان رضوی تغییراتی براساس شرایط اقلیمی ایجاد شده است؛ به طور مثال الگوی کشت دشت مه‌ولات گندم و جو بود؛ اما در حال حاضر به باغ‌های پسته و انار تبدیل شده که بی‌شک نیاز آبی آن طبق الگوی کشت گذشته متفاوت است.
وی می‌افزاید: در مصوبه هیئت وزیران به وزارت جهاد کشاورزی تکلیف شده که اگر جایی نیاز به بازنگری در زمینه الگوی کشت دارد، این اقدام صورت بگیرد. نکته اینجاست که تقریباً تمام دشت‌های آبی استان ممنوعه یا ممنوعه بحرانی است. نمی‌توانیم افزایش حجم برداشت یا تخصیص جدید از منابع آبی را تعریف کنیم. حجم تعریف شده ثابت است و باید متناسب با این موضوع، الگوی کشت مورد بازنگری قرار بگیرد تا نیاز آبی کاهش پیدا کند و مباحث افزایش تولید، اشتغال و درآمد کشاورز هم محقق شود.
مدیرعامل آب منطقه‌ای توضیح می‌دهد: حتی در بخش فضای سبز شهرداری‌ها در برنامه هفتم توسعه و مصوبات پیشین تأکید شده که از گیاهان کم‌آب‌طلب و پساب‌ها برای آبیاری استفاده شود و این یک تکلیف قانونی است. در جلساتی که در کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان برگزار می‌شود و برنامه آن مصوب سال ۹۸ بوده، یکی از همین مباحث، افزایش بهره‌وری در حوزه کشاورزی است که این بهره‌وری باید از طریق اصلاح الگوی کشت و اصلاح سیستم‌های آبیاری محقق شود و اقدام‌های اساسی آن به جهاد کشاورزی برمی‌گردد.
در پیگیری مسئله وجود استخرها و چاه‌های غیرمجاز و مطالبه الگوی کشت برای بهره‌برداری بهتر از منابع آبی خراسان رضوی که از مطالبات جدی این رسانه در سال‌های گذشته بوده، گفت‌وگویی با مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان رضوی داشتیم که شرح آن در ادامه خواهد آمد.
استخرهای غیر مجاز، اولویت درجه یک تخریب هستند
محمدعلی نعمت‌نژاد در خصوص تعاملات میان این سازمان با سازمان جهاد کشاورزی در حل موضوع استخرهای غیرمجاز و حتی بهره‌برداری بیش از اندازه این استخرها از منابع آبی می‌گوید: مجوز ساخت استخرهای کشاورزی در حوزه جهاد کشاورزی است. جلسات و نشست‌های مشترکی از سال ۱۴۰۰ به بعد با جهاد کشاورزی داشته‌ایم و جمع‌بندی این جلسات این بود که استخرهای غیرمجاز که ممکن است مشمول تغییر کاربری و تأمین آب از منابع غیرمجاز باشند، تعیین تکلیف شوند و به دلیل غیرمجاز بودن به ویژه اگر در اراضی ملی و در بستر رودخانه‌ها قرار دارند و بدون حقابه تأمین آب می‌کنند، باید به عنوان اولویت یک و با دستور قضایی تخریب شوند. باید گفت بخشی از این مصوبات اجرا شده و برخی در دست اجراست.
وی در تکمیل توضیحات خود ادامه می‌دهد: برای استخرهای مجاز یا استخرهایی که بدون استعلام از آب منطقه‌ای یا دستگاه‌های متولی و ذی‌ربط ایجاد شده‌اند، مصوباتی داشته‌ایم که به طور مشترک باید از سوی آب منطقه‌ای و جهاد کشاورزی پیگیری شود. متأسفانه در خراسان رضوی این گونه موارد، هم در بالادست رودخانه‌ها و هم در بالادست سدهای ساخته شده بسیار وجود دارد. سال گذشته آب منطقه‌ای در بالادست سدهای ارداک، طرق و کارده برای شناسایی و میزان حجم‌های ذخیره‌سازی این استخرها اقدام‌هایی داشته و این موارد را شناسایی کرده و به اطلاع جهاد کشاورزی هم رسانده تا هرچه سریع‌تر تعیین تکلیف شوند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان رضوی درباره متولی اجرایی ساخت این استخرها توضیح می‌دهد: اعطای مجوز برای ایجاد استخرها و نوع کاربری با جهاد کشاورزی است و آب منطقه‌ای به استعلام برای تأمین آب این منابع پاسخ می‌دهد و عملاً متولی صدور مجوز آب منطقه‌ای نیست. برخورد با تأمین آب به صورت غیرمجاز از محل بستر رودخانه‌ها یا بدون حقابه، چه از منابع سطحی و زیرزمینی به آب منطقه‌ای برمی‌گردد ضمن آنکه با برقی شدن چاه‌ها امکان برداشت بیشتر از میزان حقابه وجود ندارد.
تخصیص منابع جدید آبی برای کشاورزی امکان ندارد
طبق آخرین اعلام آب منطقه‌ای ۸۱ درصد از منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که در سایه نبود الگوی کشت مناسب، بهره‌وری در این زمینه وجود ندارد و به نوعی این اتفاق با هدررفت منابع آبی همراه است.
نعمت‌نژاد در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره اینکه آیا این سازمان از جهاد کشاورزی مطالبه‌ای در خصوص اجرای الگوی کشت مناسب یا روش‌های اصلاح مصرف آب در بخش کشاورزی داشته یا خیر، عنوان می‌کند: بحث‌های الگوی کشت و نیاز آبی متناسب با آن از وظایف جهاد کشاورزی است و ما هم این مطالبه را داشته‌ایم. طبق سند ملی آب که مصوبه سال‌های ۷۸ به بعد را دارد، الگوی کشت برای دشت‌های استان تعریف شده و بر همان اساس نیاز آبی و الگوی مصرف در پروانه‌های چاه‌های کشاورزی قید شده و به عبارتی این اقدام برگرفته از سند ملی آب است. در حال حاضر در همه دشت‌های کشور و خراسان رضوی تغییراتی براساس شرایط اقلیمی ایجاد شده است؛ به طور مثال الگوی کشت دشت مه‌ولات گندم و جو بود؛ اما در حال حاضر به باغ‌های پسته و انار تبدیل شده که بی‌شک نیاز آبی آن طبق الگوی کشت گذشته متفاوت است.
وی می‌افزاید: در مصوبه هیئت وزیران به وزارت جهاد کشاورزی تکلیف شده که اگر جایی نیاز به بازنگری در زمینه الگوی کشت دارد، این اقدام صورت بگیرد. نکته اینجاست که تقریباً تمام دشت‌های آبی استان ممنوعه یا ممنوعه بحرانی است. نمی‌توانیم افزایش حجم برداشت یا تخصیص جدید از منابع آبی را تعریف کنیم. حجم تعریف شده ثابت است و باید متناسب با این موضوع، الگوی کشت مورد بازنگری قرار بگیرد تا نیاز آبی کاهش پیدا کند و مباحث افزایش تولید، اشتغال و درآمد کشاورز هم محقق شود.
مدیرعامل آب منطقه‌ای توضیح می‌دهد: حتی در بخش فضای سبز شهرداری‌ها در برنامه هفتم توسعه و مصوبات پیشین تأکید شده که از گیاهان کم‌آب‌طلب و پساب‌ها برای آبیاری استفاده شود و این یک تکلیف قانونی است. در جلساتی که در کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان برگزار می‌شود و برنامه آن مصوب سال ۹۸ بوده، یکی از همین مباحث، افزایش بهره‌وری در حوزه کشاورزی است که این بهره‌وری باید از طریق اصلاح الگوی کشت و اصلاح سیستم‌های آبیاری محقق شود و اقدام‌های اساسی آن به جهاد کشاورزی برمی‌گردد.
نظر شما