نکته مهم جدای از افشای فضیلتهای علمی و عملی استاد، اشاره به نکتهای اساسی درباره مسیر علمی و عملی و کارویژهای است که حشمتپور عزیز با آگاهی و تعهد و خلوص نیت و با دقت و وسواس خاطر فراوان، سالیان متمادی عمر شریف خود را صرف آن کرد؛ و این امر مهمترین درسی است که زندگی علمی و عملی آن فقید سعید به ما جویندگان معارف قرآن و برهان و عرفان و متعاطیان علوم دینی، حِکمی و فلسفی میدهد.
در وصف سیمای علمی شخصیت مرحوم استاد حشمتپور عزیز، بدون گزافهگویی میتوان ابراز کرد که وی جامع معقول و منقول بود. این معنا با مرور زندگینامه علمی او و بررسی مسیر علمی و عملی پیموده شده توسط وی در حوزه علمیه خراسان و سپس در حوزه علمیه قم در طول پنج دهه گذشته مشهود است. با وجود این جامعیت علمی، انتخاب مرحوم استاد حشمتپور عزیز آن بود که پس از دوران تعلم و تدرّس و نیز در حین آن، عمر و وقت شریف خود را یکسره در راه تعلیم و تدریس متون حکمت و فلسفه اسلامی به طلاب و دانشجویان مصروف داشت.
استاد مرحوم حشمتپور در مقام تعلیم و تدریس متون حکمت و فلسفه اسلامی نیز بسان مقام تعلّم و تدرّسش، جامع بود؛ او استاد ممتاز و جامعی بود که تمام مراتب و ابواب حکمت و فلسفه در معنای عام و سنتی آن یعنی الهیات، ریاضیات و طبیعیات را مطالعه و تدریس کرد. این سطح از جامعیت در شخصیت علمی استاد مرحوم حشمتپور، محصول سالها ممارست او برای فهم مفاد متون حکمی و فلسفی بود و همین ویژگی موجب شده بود نه تنها نزد طلاب و دانشجویان بلکه حتی نزد استادان حکمت و فلسفه بهعنوان مرجعی برای فهم و تفسیر مطالب غامض شناخته شود و فهم و تبیین او، معیار سنجش مفاد و مرادات متون مشکل حکمت و فلسفه باشد.
آنچه بهعنوان درس اساسیِ کلیت مسیر علمی آن بزرگوار فقید میخواهم به آن اشاره کنم، تأکید او بر فهم صحیح سنت عقلی اسلامی با اتکا بر فهم صحیح و دقیق و عمیق متون است. استاد مرحوم حشمتپور با بهرهگیری از همه ظرفیت دانشی خود آنچنان متون حکمی و فلسفی و بهخصوص آثار شیخالرئیس را معنا و تفسیر کرده که در ابراز و آشکارسازی ظاهر و باطن متن، هیچ مقدمه و نکتهای که درک متن و معنای آن بدان وابسته است، فروگذار نشده است. این میزان از قدرت در فهم و اشراف بر بیان ظاهر و تفسیر باطن متون حکمی و فلسفی در او ـ اگر نگوییم بینظیر ـ نادر النظیر است.
تمرکز آن فقید سعید بر فهم و تبیین متون بههمراه عزم و خلوص نیتش برای خدمت به جویندگان معارف دین و حکمت و فلسفه موجب شده بود روح و ضمیر نورانیاش، به اذعان خودش و اعتراف آشنایان با او، مطلع اشراق برخی معانی در مقام فهم و تبیین و تفسیر متون حکمت و فلسفه باشد.
البته او تعلیم و تدریس حکمت و فلسفه را با لحاظ ویژگیهایی که یاد شد، بهمثابه خدمت علمی خود به دانشپژوهان و جویندگان معارف الهی قلمداد میکرد. شاید بر اساس همین باور بود که با وجود حضورش در دانشگاه، ولی پایگاه اصلی اثرآفرینی علمی و تعلیم و تدریسش را حوزه علمیه قرار داده بود و تا پایان عمر شریف و بابرکتش بر این نهج و نمط استوار ماند.
مرحوم استاد حشمتپور در مقام عمل و سلوک عملی خود، متأثر از معارف والایی که در فکر و ذهن و ضمیر خود اندوخته بود، به حقیقت نفسی مهذَّب از رذائل و محلای به فضائل اخلاقی و معنوی یافته بود. در وصف فضیلتهای اخلاقی و معنوی او، سخن فراوان است.
آنچه در منظومه ملکات اخلاقی آن انسان کریم، برای این حقیر بیش از همه، خیرهکننده و جذاب بود، مجاهدت مستمر علمی، سادهزیستی، تواضع و روحیه یاریگری و احسان به دیگری در او بود.
این حقیر، هر گاه او را دیدم، چه در حوزه علمیه (به خصوص مدرسه آیتالله بروجردی(ره)) و چه در دانشگاه قم و چه در حرم مطهر حضرت معصومه(س)، در حال مطالعه و نوشتن حاشیه بر کتاب یا نگارش یادداشت در دفتری بود که همراه داشت.
همچنین هر گاه چه در مدرسه آیتالله بروجردی و چه در دانشگاه قم، توفیق حضور به محضر مبارکش را مییافتم، با گشادهرویی خاص به خود پذیرا و یاریگر بود. سادهزیستی او و پرهیزش از عناوین و ظواهر خالی از حقیقت و معنا، در ذهن و ضمیر بنده همواره نشانی از روح فرازیافته او از تعلقات این دنیای فانی بود.
او به حقیقت معنا اهل تواضع بود و به مصداق آن حدیث شریف که «مَن تَوَاضَعَ لِلّهِ رَفَعَهُ الله» یعنی «هر آن کس که برای خدا تواضع کند، خداوند او را رفعت مقام و منزلت میبخشد»، در چشم آنهایی که او را شناختند، مقامی والا و رفیع یافت.
عاش سعیداً و مات سعیداً
نظر شما