این واقعیت میدانی تا آنجاست که وزیر نفت هم روز شنبه در اظهارنظری درباره وضعیت مناسب فروش نفت، به گزارش منتشر شده خبرگزاری دویچهوله آلمان که با تکیه بر آمار مؤسسه تحقیقاتی رصد نفتکشهای ورتکسا تهیه شده، استناد کرد.
فروپاشی فشار حداکثری
گزارش مؤسسههای معتبر بینالمللی نشان میدهد صادرات روزانه نفت ایران به سطح ۲/۱ تا ۵/۱ میلیون بشکه رسیده؛ رقمی که بیانگر فروپاشی راهبرد موسوم به فشار حداکثری است. این صادرات عمدتاً به چین، شریک راهبردی تهران در نظم نوین بینالمللی انجام میشود؛ کشوری که در چارچوب قرارداد ۲۵ ساله و همکاری جامع، نقش ثابتی در سیاست خارجی اقتصادی ایران یافته است.
برآوردها نشان میدهد ایران سالانه ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار درآمد نفتی دارد که نهتنها به عنوان پشتوانه اقتصادی داخلی، بلکه به عنوان پیشران سیاست خارجی فعال ایران در منطقه غرب آسیا، آسیای مرکزی و آسیای شرقی ایفای نقش میکند.از سوی دیگر، در چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۴، تجارت غیرنفتی ایران با بیش از ۶۱ میلیون تن کالا و ارزآوری ۳۴ میلیارد دلاری نشاندهنده آن است که سیاست خارجی ایران دیگر بر دوگانه «مذاکره با غرب یا انزوا» استوار نیست، بلکه بر اصل همگرایی جنوب جهانی و تعامل با قدرتهای مستقل بنا شده است. کشورهای همسایه، اعضای سازمان همکاری شانگهای، گروه بریکس، سازمان اکو و حتی شریکان غیررسمی در آمریکای لاتین، نقش ستونهای مکمل در سیاست خارجی اقتصادی ایران را بر عهده گرفتهاند.
تقویت عمق استراتژیک در شرق
در این مسیر، چین نه تنها خریدار نفت، بلکه پشتیبان سیاسی ایران در محافل بینالمللی نیز هست. امتناع پکن از پیروی از تحریمهای آمریکا و حمایت آشکار آن در نهادهایی نظیر شورای امنیت، نتیجه مستقیم تقویت عمق استراتژیک ایران در شرق است. علاوه بر آن، روسیه و هند نیز با امضای توافقنامههای سوآپ نفتی و تسویههای غیردلاری، به بلوک ضدتحریمی تهران پیوستهاند.
ناکارآمدی سیاستهای تحریمی آمریکا، محصول چند مؤلفه راهبردی است:
تثبیت شبکه صادرات خاکستری نفت از طریق ناوگان سایه، انتقال کشتی به کشتی و .../شکست ابزار تهدید بر چین به واسطه جنگ تجاری و فروپاشی هژمونی آمریکا در شرق آسیا/همسویی منافع ایران با ساختارهای نوظهور بینالمللی که از نظم تکقطبی عبور کردهاند.
در نهایت، امروز دیگر «تحریم» برای ایران یک تهدید اقتصادی صرف نیست، بلکه بستری برای تعمیق استقلال سیاسی، ایجاد ائتلافهای منطقهای و تثبیت یک سیاست خارجی چندلایه، شرقگرا و مقاومتمحور است. در نظم نوینی که در حال شکلگیری است، جمهوری اسلامی ایران نه تنها قربانی تحریم نیست، بلکه یکی از معماران نظم پساتحریمی جهان جنوب خواهد بود.
نظر شما