حجت الاسلام و المسلمین محمد عیسی اکبری از اساتید حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت مطالعه سیره علمای اعلام، اظهار داشت: شیخ انصاری یکی از اعاظم بزرگوار حوزه است که سیره سراسر نور ایشان درس آموز می باشد.
وی با تأکید بر جایگاه والای شیخ اعظم (ره) در علم و عمل، خاطرنشان کرد: شیخ انصاری(ره) استاد الفقهاء و المجتهدین بود و رسائل و مکاسب ایشان، از کتاب های اصلی حوزه محسوب می شود، از نظر سیره عملی نیز فریفته دنیا و ریاست نشد و تقوای خاصّ الخاصّ را دارا بوده است.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به روایت «العلماء ورثة الأنبیاء»، افزود: شیخ اعظم(ره) به حقیقت در زندگانی خویش این مسیر را پیموده است. شیخ (ره) در مصرف سهم امام و وجوهات به شدت احتیاط می کرد، مادر ایشان خانمی متدیّن و باتقوا بود، اما مرحوم شیخ در مصرف وجوهات بسیار سختگیر بوده اند؛ به اندازه ای که مادرش زبان به اعتراض می گشاید، مثلا روزی مادر شیخ بزرگوار به اعتراض می گوید: «آقا شیخ مرتضی! با اینهمه وجوهاتی که شیعیان از اطراف برای شما می آورند، چرا برادرت، منصور، در مضیقه و تنگنا زندگی می کند!؟ باید به برادرت توجه کنی و مخارج مکفی به او عنایت کنی»
وی اضافه کرد: شیخ می داند که مادرش متدین است و از خدا می ترسد؛ در این هنگام کلید اتاقی را که در آن اتاق وجوهات شرعیه گذاشته بود، به مادرش تحویل می دهد و به مادر عرض می کند: «مادرجان! هر قدر صلاح می دانی، به فرزندت بده؛ ولی مادر جان در روز قیامت و واپسین هم مسئولیت این کار به دوش شما باید باشد.» می داند که مادرش از خدا می ترسد؛ اتفاقا مادرش نیز با این کلام، از این کار امتناع کرد و گفت: «هیچ گاه برای زندگی چند روزه فرزندم خود را در روز قیامت مبتلا و گرفتار نخواهم کرد.»
استاد حوزه، بیان کرد: یکی از شاگردان مبرّز شیخ اعظم (ره) مرحوم محقق میرزا حبیب الله دشتی است که از ایشان نقل کرده اند: «شیخ انصاری سه خصیصه ممتاز داشت: علم، ریاست و تقوا، ریاست را به شاگردش میرزا محمد حسن شیرازی، علم را به من [میرزا حبیب الله دشتی] سپرد؛ اما «تقوا» را با خودش به خاک سپرد.»
وی تأکید کرد: رسول گرامی اسلام (ص) فرمود: «اللهم احینی مسکینا و امتنی مسکینا و احشرنی فی زمرة المساکین» خدایا مرا مسکین زنده دار و مسکین بمیران و در زمره مساکین محشور فرما. (المستدرک، ج۱، ص۵۳۸ - الحیاة ج۲ - ۵۰ )
حجت الاسلام و المسلمین اکبری اضافه کرد: نقل شده که تجّار بغداد وقتی فقر و فاقه شیخ انصاری(ره) را دیدند که این پیرمرد در آخر حیاتش با چه سختی زندگی را می گذراند، مبلغ قابل توجهی را از حلال ترین اموال خود به ایشان تقدیم کردند، شخصی را برای این منظور خدمت مرحوم شیخ فرستادند. و گفتند: به ایشان عرض کنید این اموالی که جمع کردیم، از وجوهات نیست که شما اشکال بفرمایید و در صرف آن، امساک کنید؛ (چرا که مرحوم شیخ نسبت به وجوهات، بسیار محتاط بوده است) بلکه این اموال از حلال ترین قسمت مال ما است، این را به شما تقدیم می کنیم که در این ایام حیات در مضیقه نباشید و مقداری در گشایش زندگی کنید.» شیخ این مبلغ را قبول نکردند و گفتند: «حیف نیست که عمری را به فقر گذرانیده ام؛ در آخر عمر، خود را غنی بسازم!؟ و نام من از طومار فقرا محو بشود و در آخرت از مقام آنها باز بمانم!؟»
وی تصریح کرد: منظور از فقر، در کلام شیخ اعظم (ره) آن گروه از فقرایی است که صبر داشته باشند، حلال خدا را حلال و حرام خدا را حرام بدانند و در مشتبهات و محرمات وارد این دایره نشوند. از این رو کلام پیامبر (ص) درباره فقر در اینجا مصداق پیدا می کند و همان گونه که آیه قرآن می فرماید: «و لکم فی رسول الله اسوة حسنة» شیخ انصاری رسول خدا را الگوی حسنه خود برگزید. با این حال شیخ به فقرا سرکشی و رسیدگی می کرد. ما باید از سیره شیخ درس بگیریم و در زندگانی خود هم پیاده کنیم.
نظر شما