انجمن غدد درون ریز ایران در راستای عمل به تکالیف علمی و صنفی خویش قویا در مقابل گزاره ها و توصیه های شبه علمی و غیرعلمی مبنی بر جایگزینی نمک یددار با نمک های دریا و رنگی موضع گرفته و از مسئولان و دست اندرکاران حوزه سلامت درخواست اطلاع رسانی شفاف، گسترده و همچنین اقدامات عملی موثر در صیانت از سلامت هموطنان را دارد.
در گذشته کمبود ید یکی از مشکلات مرتبط با سلامتی در ایران بوده و اولین بار انستیتو تغذیه ایران در سال ۱۳۴۸ در این زمینه بررسیهای ابتدایی را انجام داد و مشاهده کرد افراد زیادی در شهرهای مختلف ایران دچار کمبود ید و گواتر هستند و این کمبود مشکلات جسمی و عوارض عصبی مهمی را به دنبال دارد.
در سال ۱۳۶۰ بیمارستان طالقانی و مرکز تحقیقات غدد درونریز ایران تحقیقاتی انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که مشکلات کمبود ید و گواتر جدی اهستند. از آن سال بررسیهای دامنه داری انجام و بالاخره در سال ۱۳۶۸ با کوشش و پیگیریهای وافر آقای دکتر فریدون عزیزی طرح یددار کردن تمام نمکهای طعامی که تولید میشوند اجرا گردید و ید دار شدن همه نمکهای کشور در سال ۱۳۷۳ اجباری شد. بدینوسیله از زمان فراگیر شدن تولید و مصرف نمک یددار تاکنون نه تنها شاهد کاهش گواتر در جمعیت کشور هستیم بلکه اختلالات ناشی از کمبود ید مانند مشکلات شنوایی و عقب افتادگیهای ذهنی مرتبط بشدت کاهش یافته و بهره هوشی کودکان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
متاسفانه اخیرا شاهدیم که افرادی سود جو با تبلیغ برعلیه نمک یددار و طرح ادعاهای کاذب مانند افزایش سقط جنین بدنبال مصرف این نوع نمک ضمن نادیده گرفتن دانش بشری و دستاوردهای آن، استفاده از انواعی از نمک تحت عنوان نمک دریا، نمکهای آبی، صورتی و معدنی را بشدت تبلیغ میکنند. نمک دریا دارای ید کافی نبوده و مصرف طولانی مدت آن به علتعدم تصفیه مضراتی هم به دنبال دارد لذا به هیچ وجه نمک دریا را نباید جایگزین نمکهای یددار کرد.
وجود ید برای سنتز هورمونهای تیروئید اهمیت اساسی دارد؛ در حقیقت غده تیروئید مصرف کننده اصلی ید در بدن است و کمبود آن به اختلالاتی در کار تیروئید منجر میشود که نمک یددار مانع از آن میشود. البته در زمان بارداری حتی این مقدار ید هم تکافوی نیازهای مادر باردار را نمیکند لذا زنان باردار علاوه بر مصرف متعادل نمک یددار بایستی از مکملهای حاوی ید استفاده نمایند.
بنابراین با توجه به اینکه نمک دریا و نمکهای رنگین موجود در بازار ید کافی را ندارد، مصرف طولانی مدت آنها بویژه در دوران بارداری سبب اختلال عملکرد تیروئید جنین شده و این اختلال میتواند در دوران نوزادی و کودکی خود را به صورت اختلال عصبی، عقب ماندگی ذهنی و روانی و کاهش ضریب هوشی نشان دهد. علاوه بر مشکلات ذکرشده نمکهای دریا، دارای ناخالصیهای زیادی از جمله فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و جیوه) هستند که مصرف طولانی مدت آنها آسیبزا میباشد.
تاکنون هیچ انجمن و مراکز علمی داخلی و بین المللی به مردم توصیه نکرده که مصرف نمک دریا یا نمکهای رنگین بدون ید را جایگزین نمک یددار کنند وصاحب نظران ومحققان این حوزه در کشورهای مختلف هم استفاده از نمک دریا را منع کرده اند. بنابراین اکیدا توصیه میشود مردم عزیز جهت حفظ سلامتی خود و عزیزانشان فقط نمکهای ید دار را مصرف کنند که این کار علاوه بر تامین ید مورد نیاز بدن،
هیچگونه ضرر و زیانی برای آنان ندارند. البته افراد دچار پرفشاری خون بطورکلی بایستی نمک کمتری استفاده نمایند.
انجمن غدد درون ریز ایران در راستای عمل به تکالیف علمی و صنفی خویش قویا در مقابل گزارهها و توصیههای شبه علمی و غیرعلمی فوق مبنی بر جایگزینی نمک یددار با نمکهای دریا و رنگی موضع گرفته و از مسئولان و دست اندرکاران حوزه سلامت درخواست اطلاعرسانی شفاف، گسترده و همچنین اقدامات عملی موثر در صیانت از سلامت هموطنان عزیز رادارد.
نظر شما