شیخ حر عاملی در کتاب «اثبات الهدایه» از زکریا بن آدم نقل میکند که از امام رضا (ع) شنیده است: «کَانَ أَبِی مِمَّنْ تَکَلَّمَ فِی الْمَهْدِ» یعنی پدرم از کسانی بود که در گهواره سخن گفت. این روایت به یکی از کرامات و ویژگیهای خاص امام کاظم (ع) اشاره دارد.
اوج کمال علمی و معرفتی
عالم و فقیه اهل بیت (ع)، امام رضا (ع)، به جنبههای شگفتانگیز علمی امام موسی بن جعفر (ع) اشاره کردهاند.
در طول تاریخ، هیچ کس توان برابری با امام کاظم (ع) را در مباحث علمی نداشت و ایشان در این زمینه سرآمد عصر خود بودند.
آن حضرت داناترین مردم به دین و کتاب خدا و وارث حقیقی مکتب امام جعفر صادق (ع) به شمار میرفتند.
این موضوع چنان برای اهل علم واضح و مبرهن است که در علوم حدیث، به امام کاظم (ع) دو لقب عالم و فقیه را دادهاند. علی بن اسباط، از یاران امام رضا (ع)، نقل میکند: «خدمت امام رضا (ع) بودیم که صحبت از پدر ایشان به میان آمد؛ آن حضرت در مورد پدر گرامیشان فرمودند: «کَانَ عَقْلُهُ لَا یُوَازِنُ بِهِ الْعُقُولُ» هیچ کدام از عقول همسطح و هموزن با عقل امام کاظم (ع) نیست.»
خوشبیانی و فصاحت از کودکی
در روایتی که در بحارالانوار نقل شده، امام رضا (ع) میفرمایند: «روزی موسی بن جعفر (ع) مشغول صحبت با پدرشان بودند، آنقدر زیبا سخن گفتند که امام صادق (ع) فرمودند: یَا بُنَیَّ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَکَ خَلَفاً مِنَ الْآبَاءِ وَ سُرُوراً مِنَ الْأَبْنَاءِ وَ عِوَضاً عَنِ الْأَصْدِقَاءِ.» این کلام امام صادق (ع) نشاندهنده جایگاه ویژه و استعداد بینظیر امام کاظم (ع) از همان دوران کودکی است.
سیره عملی و مشورت با دیگران
امام رضا (ع) درباره سیره عملی امام کاظم (ع) بر اهمیت مشورت و هم فکری با دیگران تأکید دارند و میفرمایند: ایشان به موضوع مشاوره بسیار توجه داشتند؛ حتی از نظرات بردگانِ سیاهپوست نیز استفاده می کردند «وَ رُبَّمَا شَاوَرَ الْأَسْوَدَ مِنْ سُودَانِهِ فَقِیلَ لَهُ تُشَاوِرُ مِثْلَ هَذَا قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی رُبَّمَا فَتَحَ لِسَانَهُ» و در همین زمینه به نظرات کارشناسی بردگان عمل کرده و در برخی مواقع، در باغبانی و زراعت به مشاوره آنها توجه میفرمودند: «رُبَّمَا أَشَارُوا عَلَیْهِ بِالشَّیْءِ فَیَعْمَلُ بِهِ مِنَ الضَّیْعَةِ وَ الْبُسْتَانِ».
این روایات نشان از سعه صدر، تواضع و نگاه عمیق امام کاظم (ع) به خرد جمعی دارد.
تداوم خط امامت و هدایت
امام موسی کاظم (ع) در مورد امتداد خط نبوت و امامت نیز با معرفی فرزندشان امام رضا (ع) به عنوان امام و پیشوای مسلمانان، مسیر هدایت را مشخص کردند. بر اساس روایتی نقل شده در بحارالانوار فرمودند: «اِبْنِی عَلِیِّ بْنِ مُوسَی فَهُوَ وَصِیِّی وَ صَاحِبُ الْأَمْرِ بَعْدِی.» این انتخاب، تأکیدی بر جایگاه والای امام رضا (ع) و تداوم امامت در نسل پاک ایشان بود.
امام موسی کاظم (ع) در کاظمین و در زمینی که خودشان خریده بودند، دفن شدند و هماینک حرم مطهرشان سالانه پذیرای میلیونها زائر مشتاق از سراسر جهان است.
نظر شما