منتقدان می‌گویند هدف واقعی، محدود کردن اعتراضات طیف طرفدار فلسطین در دانشگاه‌ها و تهدید آزادی بیان است. روزنامه گاردین در مقاله‌ای انتقادی این اقدام را «بازگشت سایه مک‌کارتیسم بر دانشگاه‌های آمریکا» توصیف کرده و هشدار داد چنین روندی می‌تواند محیط دانشگاهی را به فضایی امنیتی و کنترل‌شده تبدیل کند.دولت ترامپ پیش‌تر تهدید کرده بود در صورت ادامه اعتراضات، بودجه فدرال دانشگاه‌ها را کاهش خواهد داد. بسیاری از فعالان حقوق مدنی معتقدند دولت، انتقاد از سیاست‌های اسرائیل و حمایت از حقوق فلسطینیان را به «افراط‌گرایی» پیوند می‌زند.
برکلی اعلام کرده ارائه اسامی مطابق قانون و درخواست رسمی دولت بوده که البته این مسئله نشان می‌دهد حریم خصوصی دانشجویان و استادان در برابر فشارهای سیاسی تا چه میزان آسیب‌پذیر است. جالب آنکه در حالی دولت پرونده‌هایی را به بهانه مقابله با یهودستیزی پیگیری می‌کند که هیچ تحقیق مشابهی را درباره موج اسلام‌هراسی و تعصبات ضدعربی آغاز نکرده است؛ نکته‌ای که رسانه‌ها و شماری از اندیشکده‌های آمریکایی نیز آن را نمونه‌ای از «استانداردهای دوگانه» خوانده‌اند.
دولت ترامپ با برخی دانشگاه‌ها توافق‌هایی چندصد میلیون دلاری کرد تا پرونده‌های تحقیقاتی درباره ادعای یهودستیزی بسته شود و حتی از دانشگاه UCLA درخواست پرداخت یک میلیارد دلار کرد که فرماندار کالیفرنیا آن را «باج‌گیری» خواند و رد کرد. این اقدامات نشان می‌دهد فشارها نمادین نیستند و به ابزاری برای تحت فشار گذاشتن دانشگاه‌ها تبدیل شده‌اند. روزنامه گاردین این روند را یادآور دوره مک‌کارتیسم دهه ۱۹۵۰ دانست.پرونده برکلی نشان می‌دهد ادعای واشنگتن درباره حمایت از آزادی بیان تا زمانی معتبر است که این بیان به چالشی برای سیاست‌های خارجی آمریکا تبدیل نشود، چرا که به عنوان مثال وقتی نقدی متوجه اسرائیل شود، سازوکارهای حقوقی و امنیتی به‌سرعت فعال می‌شوند تا صدای منتقدان را خاموش کنند.